Tăng cung tín dụng cho kinh tế tư nhân

Doanh nghiệp tư nhân vẫn khó tiếp cận vốn

Nguồn vốn tín dụng từ lâu đã được ví như “mạch máu” của nền kinh tế, là yếu tố then chốt để duy trì chuỗi tuần hoàn vận hành của mọi lĩnh vực sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, khả năng tiếp cận dòng vốn này vẫn là rào cản lớn đối với không ít doanh nghiệp tư nhân, khu vực được xác định là “một trong những động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân”.

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ra đời với mục tiêu phát triển mạnh mẽ kinh tế tư nhân đã chỉ rõ yêu cầu phải đa dạng hóa nguồn vốn và tạo điều kiện thuận lợi nhất để khu vực này tiếp cận các nguồn lực tài chính. Trong đó, ngành ngân hàng đóng vai trò trụ cột, giữ vai trò điều phối và cung ứng vốn, giúp hình thành và duy trì dòng chảy tín dụng an toàn, hiệu quả đến từng mắt xích của nền kinh tế đã và đang triển khai hiệu quả.

Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, đến ngày 18/6/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã đạt 16,73 triệu tỷ đồng, tăng 7,14% so với cuối năm 2024 và tăng 18,71% so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, hiện có tới 100 tổ chức tín dụng phát sinh tỷ lệ dư nợ với khu vực kinh tế tư nhân, trong đó khoảng 209.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa có dư nợ tại các tổ chức tín dụng, đặc biệt là các ngân hàng thương mại.

Đến ngày 18/6/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã đạt 16,73 triệu tỷ đồng. Ảnh: Nguyễn Hưng

Tuy nhiên, theo phân tích của các chuyên gia tại tọa đàm “Phát huy vai trò của các ngân hàng thương mại trong thực hiện Nghị quyết 68” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức mới đây, dòng vốn hiện chưa phân bổ một cách đồng đều và chưa dễ dàng tiếp cận với phần lớn doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ.

TS. Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), chỉ rõ: “Nhóm doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chiếm đến 97-98% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn rất khó tiếp cận vốn ngân hàng. Họ buộc phải tìm đến các nguồn phi chính thức như vay từ người thân, bạn bè, thậm chí tín dụng đen, dẫn đến nhiều rủi ro về tài chính và pháp lý”.

Cũng theo ông Tuấn, việc phân bổ nguồn vốn nên có trọng tâm, lựa chọn hướng dòng vốn vào khu vực sản xuất, nơi tạo ra hàng hóa, việc làm và đóng góp lớn cho an sinh xã hội. Ông nhấn mạnh vai trò của các doanh nghiệp nông nghiệp, nơi cần sự dẫn dắt của dòng vốn để tạo ra hiệu ứng lan tỏa kinh tế, xã hội.

Đề cập đến các công cụ hỗ trợ tài chính, ông Tuấn cho rằng, các quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa hay quỹ bảo lãnh tín dụng cần được vận hành theo cơ chế linh hoạt, chấp nhận rủi ro có kiểm soát và thực sự tiếp cận thị trường, thay vì hoạt động như một thiết chế hành chính như trước.

Nỗ lực triển khai giải pháp cung ứng vốn

Đồng hành cùng mục tiêu phát triển kinh tế tư nhân theo tinh thần Nghị quyết 68, các ngân hàng thương mại đã và đang chủ động triển khai hàng loạt giải pháp nhằm cải thiện khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Phi Lân - Vụ trưởng Vụ Dự báo, thống kê - Ổn định tiền tệ, tài chính (Ngân hàng Nhà nước) - cho biết, ngay sau khi Nghị quyết 68 được ban hành, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Kế hoạch hành động số 2415 và 2416 để cụ thể hóa triển khai Nghị quyết, đồng thời gắn với thực hiện các Nghị quyết 138, 139 của Thủ tướng Chính phủ. Toàn bộ hệ thống các đơn vị thuộc Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại đã được huy động để triển khai các giải pháp đồng hành cùng doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân.

Vụ trưởng Vụ Dự báo, Thống kê và Ổn định tài chính nhận định: “Nghị quyết 68 đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân tiếp cận đa dạng các nguồn vốn, không chỉ từ ngành ngân hàng mà còn từ các nguồn lực khác của nền kinh tế”. Theo ông, một môi trường cạnh tranh lành mạnh và việc thanh tra, kiểm soát dòng vốn chặt chẽ là giải pháp then chốt để vừa đảm bảo hiệu quả, vừa giữ an toàn cho chính doanh nghiệp tiếp cận vốn.

Doanh nghiệp tư nhân được xác định là một trong những động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân. Ảnh: Văn Hải

Từ thực tiễn triển khai, bà Nguyễn Bảo Thanh Vân - Phó Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) - cho biết, ngân hàng đã chủ động xây dựng các gói tín dụng chuyên biệt dành cho khu vực doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME). Các gói vay có lãi suất ưu đãi từ 5%/năm, thấp hơn cả mặt bằng lãi suất tiền gửi 12 tháng, được thiết kế riêng theo ngành nghề và mục tiêu kinh doanh của từng doanh nghiệp.

Không chỉ hỗ trợ tài chính, VietinBank còn cung cấp thêm giải pháp phi tài chính như tư vấn thuế, kế toán, báo cáo tài chính cho các nhóm khách hàng là hộ kinh doanh nhỏ lẻ vốn ít có điều kiện tiếp cận dịch vụ ngân hàng. Những hoạt động này giúp doanh nghiệp cải thiện minh bạch tài chính, từ đó nâng cao khả năng tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi và chính thức.

Theo bà Vân, Nghị quyết 68 không phải là giải pháp tình thế mà là một chính sách dài hạn, có tầm nhìn thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế, xã hội. Các giải pháp hỗ trợ được cụ thể hóa đã góp phần cải thiện nền tảng tài chính cho doanh nghiệp, từ đó làm gia tăng nhu cầu tín dụng một cách lành mạnh. Khi doanh nghiệp có tài chính vững, hoạt động ổn định, thì việc cung ứng vốn của ngân hàng cũng thuận lợi hơn, vừa đảm bảo an toàn tín dụng, vừa nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

Trong thời gian tới, việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết 68 sẽ gắn liền với yêu cầu đảm bảo mục tiêu kép: Tăng khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo an toàn tín dụng và ổn định kinh tế vĩ mô. Theo chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và các bộ, ngành liên quan sẽ tiếp tục triển khai các hoạt động thanh tra, kiểm tra, bảo đảm dòng tiền được dẫn dắt đúng hướng vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh thiết thực, tránh chảy vào các lĩnh vực rủi ro gây bất ổn.

Sự phối hợp giữa chính sách nhà nước và nỗ lực từ các ngân hàng thương mại được kỳ vọng sẽ mở rộng cơ hội tiếp cận vốn cho khu vực tư nhân, nhất là các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững, công bằng và hiệu quả của nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn tới.

Ông Nguyễn Phi Lân - Vụ trưởng Vụ Dự báo, thống kê - Ổn định tiền tệ, tài chính (Ngân hàng Nhà nước) - cho biết, ngành ngân hàng còn tích cực thực hiện nhiều chương trình tín dụng. Ví dụ như chương trình tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ; chương trình 500.000 tỷ đồng cho vay đầu tư hạ tầng... Điều này cho thấy, ngành ngân hàng luôn đồng hành cùng doanh nghiệp, tạo môi trường thuận lợi nhất để phát triển kinh doanh. Một mặt đảm bảo an toàn hệ thống, mặt khác cung cấp các gói tín dụng thiết thực, đó là điều mà ngành đang và sẽ tiếp tục triển khai.

Duy Minh - Ngân Thương