Tăng cường dạy tiếng Việt cho học sinh vùng đồng bào DTTS

Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học Cơ sở Sơn Liên dạy tiếng Việt cho học sinh trước khi vào lớp 1

Năm học 2025 - 2026, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học Cơ sở Sơn Liên (xã Sơn Tây Thượng) có 26 học sinh lớp 1. Tất cả đều là người dân tộc Ca Dong. Trong giảng dạy, giáo viên sử dụng tài liệu phù hợp với ngôn ngữ và văn hóa của trẻ giúp trẻ dễ dàng nhận biết, liên kết từ vựng, ngữ pháp và cấu trúc câu trong tiếng Việt.

Cô Đinh Thị Diễm Hương, giáo viên lớp dạy tiếng Việt cho học sinh chuẩn bị vào lớp 1 của trường cho biết, thách thức lớn nhất là việc các em ở nhà hầu như chỉ giao tiếp bằng tiếng mẹ đẻ. Vì thế, giáo viên phải linh hoạt kết hợp cả tiếng Việt và tiếng bản ngữ, sử dụng hình ảnh đa dạng để giúp các em hiểu bài.

“Những ngày đầu mới đến lớp, các em còn rất bỡ ngỡ, rụt rè. Tôi không chỉ dạy trẻ cách cầm bút, ngồi đúng tư thế hay những nét viết cơ bản mà còn phải chỉ cho các em biết cách giao tiếp”, cô Hương chia sẻ.

Cô giáo hướng dẫn học sinh cách cầm bút

Phó Hiệu trưởng nhà trường Lê Thị Thanh Thúy cho biết, từ ngày 20.7 – 20.8.2025, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học Cơ sở Sơn Liên đã mở lớp dạy tiếng Việt cho học sinh chuẩn bị vào lớp 1.

“Trường chủ động xây dựng chương trình tiền tiểu học gần gũi với đời sống các em; sử dụng nhiều hình ảnh, trò chơi, bài hát để các em học mà chơi. Đồng thời, nhà trường bố trí giáo viên có chuyên môn, tâm huyết và am hiểu văn hóa địa phương để việc dạy học hiệu quả hơn”, bà Thúy cho hay.

Tương tự, trường Tiểu học Trà Phong (xã Tây Trà) đã đa dạng hóa các hoạt động tăng cường tiếng Việt như: luyện tập, tổ chức trò chơi tập thể và văn nghệ để khuyến khích sự chủ động giao tiếp của học sinh.

Ông Đỗ Minh Định, Phó Hiệu trưởng phụ trách trường nhấn mạnh, với học sinh dân tộc thiểu số, tiếng Việt giống như ngoại ngữ, cần được trau dồi thường xuyên. Do vậy, nhà trường đã khuyến khích phụ huynh thường xuyên sử dụng tiếng Việt khi giao tiếp ở nhà để tăng cường vốn từ cho các em.

Ngoài ra, Ban giám hiệu nhà trường cũng lựa chọn các nội dung giáo dục mang bản sắc văn hóa địa phương, vùng miền, lồng ghép vào các hoạt động giáo dục, phù hợp với từng điểm trường, tạo sự gần gũi để trẻ tích cực tham gia các hoạt động giáo dục.

Chị Hồ Thị Thêm ở thôn Trà Nga, xã Tây Trà chia sẻ, từ khi đi học lớp tăng cường, con chị không chỉ biết nghe, đọc, viết chữ cái cơ bản mà còn hòa nhập tốt hơn với bạn bè.

Đề án tăng cường tiếng Việt là một chiến lược quan trọng, giúp các em rèn luyện cả 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, làm quen với phương pháp học tập

Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ngãi, năm học 2025 - 2026, toàn tỉnh có hơn 32.800 trẻ bước vào lớp 1; trong đó có hơn 11.600 em là người dân tộc thiểu số. Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Ngọc Thái khẳng định, Đề án tăng cường tiếng Việt là một chiến lược quan trọng, giúp các em rèn luyện cả 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, làm quen với phương pháp học tập và mở ra tương lai tươi sáng hơn.

“Ngành Giáo dục tỉnh tiếp tục thực hiện Thông tư số 23/2023/TT-BGDĐT ngày 8/12/2023 của Bộ Giáo dục và Đào tạo "Quy định về việc dạy và học tiếng Việt cho trẻ em là người dân tộc thiểu số trước khi vào lớp 1", phối hợp với các địa phương để tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng.

Đồng thời, ngành chỉ đạo các trường xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tạo không gian đọc và học tiếng Việt thân thiện, hiệu quả”, ông Nguyễn Ngọc Thái thông tin.

Với 43 dân tộc cùng sinh sống, rào cản ngôn ngữ là thách thức lớn nhất đối với học sinh dân tộc thiểu số tại Quảng Ngãi khi bước vào môi trường học đường. Để giúp các em tự tin giao tiếp và học tập, ngành Giáo dục Quảng Ngãi đang đẩy mạnh việc dạy tăng cường tiếng Việt cho trẻ em chuẩn bị vào lớp 1.

NHƯ ĐỒNG