Tập trung nâng cao giá trị cà-phê và cá ngừ đại dương Việt Nam xuất khẩu

Bà con dân tộc Vân Kiều, Quảng Trị thu hoạch cà-phê. (Ảnh: DUY ĐÔNG)

Theo đó, tập trung đầu tư chế biến sâu, phát triển chuỗi liên kết theo mô hình bền vững, tăng cường kiểm soát và truy xuất nguồn gốc nhằm giữ vững uy tín và nâng cao giá trị gia tăng của nông sản, thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Đẩy mạnh chế biến cà-phê sâu, chuẩn hóa truy xuất nguồn gốc và chứng chỉ bền vững

Số liệu thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ ra, kim ngạch xuất khẩu cà-phê nửa đầu năm 2025 đạt mức kỷ lục, với sự gia tăng xuất khẩu cà-phê Arabica và cà-phê chế biến cho thấy xu hướng đầu tư vào công nghệ và giá trị gia tăng. Dự kiến, cả năm có thể cán mốc 7 tỷ USD, khẳng định vị thế cà-phê Việt trên thị trường toàn cầu.

Tuy nhiên, những thách thức như thuế nhập khẩu 20% từ Mỹ và các tiêu chuẩn nghiêm ngặt từ châu Âu (EUDR) đòi hỏi ngành phải chuyển mình mạnh mẽ: phát triển vùng trồng chất lượng cao, đẩy mạnh chế biến sâu, chuẩn hóa truy xuất nguồn gốc và chứng chỉ bền vững.

Cà-phê Việt Nam cần hướng tới chế biến tinh. (Ảnh: HNV)

Các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp tập trung vào sản phẩm đặc trưng như cà-phê đặc sản, cà-phê có chứng nhận và thân thiện môi trường để khai thác hiệu quả thị trường châu Âu.

Bên cạnh đó, cần xây dựng chiến lược dài hạn phát triển thương hiệu quốc gia, bảo hộ chỉ dẫn địa lý như “Cà-phê Buôn Ma Thuột” và thiết kế lại các chương trình xúc tiến thương mại theo hướng kể câu chuyện văn hóa cà-phê phin, vùng nguyên liệu và sự bền vững trong sản xuất. Đây là nền tảng để cà-phê Việt vươn tầm quốc tế một cách bền vững và có trách nhiệm.

Tháo gỡ “điểm nghẽn” trong cấp chứng từ khai thác, khai thông nguồn cá ngừ nguyên liệu trong nước

Cũng theo số liệu thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, 5 tháng đầu 2025, xuất khẩu cá ngừ sang thị trường Đức sụt giảm 33% so với cùng kỳ 2024 và chỉ đạt gần 11 triệu USD. Sản phẩm xuất khẩu chủ lực là cá ngừ chế biến đóng hộp và thịt/hộp cá ngừ đông lạnh. Tuy nhiên, do không bảo đảm được nguồn cung nguyên liệu trong nước nên mặt hàng cá ngừ chế biến và đóng hộp mã HS16 lại giảm tới 48%.

Cá ngừ đại dương được thu mua và sơ chế ngay sau khi được bốc dỡ từ dưới tàu lên tại cảng cá Đông Tác, thành phố Tuy Hòa, Phú Yên. (Ảnh: BÁO NHÂN DÂN)

Mặc dù các doanh nghiệp Việt Nam có thể dùng nguyên liệu nhập khẩu từ các nước châu Âu để thay thế, nhưng việc này lại làm tăng chi phí đầu vào, giảm khả năng cạnh tranh của sản phẩm trong khi người tiêu dùng Đức lại đang có xu hướng thắt chặt chi tiêu trong bối cảnh kinh tế nước này còn nhiều biến động.

Để giảm rủi ro do phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ khi thuế đối ứng tăng, các doanh nghiệp xuất khẩu đang mở rộng sang những thị trường lớn khác gồm châu Âu và một số nước châu Á. Để làm được điều này, rất cần sự hỗ trợ của Chính phủ nhằm tháo gỡ điểm nghẽn trong cấp chứng từ khai thác để khai thông nguồn cá ngừ nguyên liệu trong nước.

Về các vấn đề trên, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với cơ quan liên quan nghiên cứu thông tin của Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, triển khai các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Công điện số 59/CĐ-TTg ngày 8/5/2025, chủ động đề xuất các giải pháp theo chức năng nhiệm vụ, thẩm quyền được giao, trong đó tập trung khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu, phát triển chuỗi liên kết theo mô hình bền vững, tăng cường kiểm soát và truy xuất nguồn gốc nhằm giữ vững uy tín và nâng cao giá trị gia tăng của nông sản, thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

HÀ ANH