'Tàu sân bay trên không' - dự án táo bạo của Lầu Năm góc

Theo tờ The Economist, Cơ quan chỉ đạo các Dự án nghiên cứu quốc phòng tiên tiến (DARPA), trực thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ đang nghiên cứu một cấu trúc cho phép phóng và tiếp nhận các thiết bị bay trên không trung.

Gremlin-khắc tinh của tên lửa

Tàu chiến, máy bay chiến đấu ngày càng trở thành những mục tiêu dễ bị tấn công. Trong nỗi lo này, Bộ Quốc phòng Mỹ đã thử nghiệm ý tưởng “trở về với tương lai”. Đây là dự án từng được đề cập tới từ năm 1917, theo đó biến đổi một chiếc máy bay thích hợp thành một tàu sân bay trên không, có khả năng phóng và tiếp nhận thiết bị không người lái (drone) khi đang bay. Điều này sẽ cho phép các tàu sân bay trên biển tránh xa nguy cơ bị tấn công.

Dự án mà Bộ Quốc phòng Mỹ đang thử nghiệm có tên gọi là Gremlins. Đây cũng là tên của những drone tàng hình. Theo đó, mỗi chiếc Gremlin Air Vehicles (GAV) X-61A nặng 680kg và có sải cánh dài gần 3,5m. Khi được vận hành, Gremlin có thể bay xa đến 500km, và theo như mô tả của ông Scott Wierzbanowski, Giám đốc dự án, chúng có thể “nhập cuộc và tạo ra một sự tàn phá”. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, chiếc Gremlin sẽ quay về tàu sân bay trên không.

Mô hình “tàu sân bay trên không” trong dự án táo bạo của Mỹ. Ảnh: The Economist

Theo ước tính của các nhà thiết kế, mỗi chiếc Gremlin trị giá 800.000USD và Bộ Quốc phòng Mỹ dự định đặt mua đến 1.000 chiếc. Do giá của mỗi chiếc drone này khá lớn nên chúng phải thực hiện được tối đa 20 nhiệm vụ và phải có một giá trị trao đổi lớn. Theo giải thích của Lầu Năm góc, những drone này có thể thực hiện nhiều chức năng phức tạp như: Đánh chặn thông tin liên lạc, gây nhiễu tín hiệu và tìm kiếm phá hủy. Chúng cũng có thể được trang bị các tên lửa nhỏ hay chất nổ cho những hoạt động tấn công tự sát. Đặc biệt, những drone này có thể cùng lúc chia sẻ thông tin, phối hợp tác chiến, chuyển tải các thông tin do thám và nhắm mục tiêu vào các loại tàu chiến hay máy bay nào có khả năng bắn tên lửa.

Tuy nhiên, theo các nhà chế tạo, việc “thu hút hỏa lực” của đối phương có lẽ mới là mục tiêu chính. Các tính toán cho thấy, việc chấp nhận hy sinh một hay hai chiếc Gremlin để phá hủy một hệ thống tên lửa phòng không của đối phương là cuộc trao đổi hời.

C-130 sẽ là “tàu sân bay trên không” đầu tiên?

Về phần “tàu sân bay trên không”, các nhà thiết kế sẽ tiến hành cải tạo chiếc máy bay vận tải hạng trung Lockheed C-130 Hercules, có thể chở tới 4 chiếc drone trong những chiếc giá treo bom gắn ngay dưới phần cánh. Số lượng drone có thể được tăng cường bằng cách thả chúng từ máy bay chiến đấu nên việc triển khai tương đối dễ dàng.

Tuy nhiên, theo Dynectics, hãng công nghệ phụ trách dự án, phần khó khăn nhất chính là làm thế nào thu hồi chiếc Gremlin sau khi được phóng ra. Hiện tại, các drone Gremlin vẫn chưa thể bám chặt vào được các giá treo trên máy bay C-130. Lầu Năm góc hy vọng có thể giải quyết được vấn đề trên vào mùa hè tới, thời điểm bắt đầu các cuộc thử nghiệm tác chiến hệ thống Gremlin của không quân.

Ngoài dự án Gremlins, còn có một số dự án tương tự với quy mô nhỏ hơn. Trong số này có dự án của hãng General Atomics (GA), chuyên sản xuất loại máy bay không người lái Predator. Những drone này bắt đầu có dấu hiệu già cỗi, do đó hãng GA muốn thổi một luồng sinh khí mới bằng cách chế tạo ra phiên bản mới: Một tàu sân bay trên không dành cho các loại drone nhỏ hơn có tên gọi là Sparrowhaws. Sparrowhaws được trang bị các thiết bị tình báo, giám sát và trinh sát cũng như các thiết bị gây nhiễu điện tử và có khả năng mang chất nổ. Dù những cuộc thử nghiệm đầu tiên đã được khởi động từ tháng 9-2020 nhưng Sparrowhaws vẫn chưa được đưa lên máy bay và hãng GA cũng chưa giải thích được họ sẽ thu hồi những drone này trên không trung như thế nào.

BÌNH NGUYÊN