Thầm lặng cống hiến vì vùng biên yên bình, no ấm

Đối tượng phạm tội cũng nể phục

Sau nhiều lần đặt lịch hẹn, cuối cùng tôi cũng gặp được Đại tá Trần Minh Lợi, Trưởng phòng PCMT-TP cùng một số đồng đội của anh ở vùng biên giới thuộc địa bàn xã Đắk Xú, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum. Trận mưa kéo dài đã giữ chân tổ công tác của Phòng PCMT-TP ở lại Đội địa bàn, Đồn Biên phòng Đắk Xú. Tiếng là công tác tại cơ quan Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh, nhưng phần lớn thời gian các anh ở biên giới, bám làng, bám dân, mật phục, ăn ngủ trong rừng và sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình.

Sau cái bắt tay thân tình, Đại tá Trần Minh Lợi nói: "Đồng chí muốn viết thì viết về tập thể Phòng nhé! Từ khi thành lập năm 2009 đến nay, nhiều thế hệ cán bộ, nhân viên của Phòng đã cống hiến, hy sinh thầm lặng vì vùng biên giới bình yên...".

Câu chuyện đầu tiên Đại tá Trần Minh Lợi kể với tôi là về Chuyên án KT420 (năm 2020): “BĐBP bôi thuốc gì mà chó săn không ngửi thấy mùi, không phát hiện được? Đối tượng Hà Văn Ân trong Chuyên án KT420 sau khi bị bắt đã hỏi chúng tôi như vậy. Thực ra, anh em tôi không bôi thuốc gì cả, mà sau hơn 10 ngày mật phục trong rừng, mưa nắng, sương gió đã làm hơi người bay hết, cùng với kỹ thuật ngụy trang khéo léo nên chó săn của các đối tượng buôn bán ma túy không phát hiện được. Khi biết điều đó, đối tượng Ân tỏ ra nể phục và trở nên hiền lành”.

Đối tượng Hà Văn Ân là người dân tộc Thái, trú tại huyện Ngọc Hồi, am hiểu rừng núi, đường đi lối lại và huấn luyện một con chó săn rất tinh ranh, hung dữ. Quá trình hoạt động vận chuyển ma túy, Hà Văn Ân liên tục thay đổi thời gian, đường đi và cho chó săn đi trước dò đường. Nếu gặp người hay thú rừng, chó săn sẽ sủa đánh động, đồng thời tấn công đối phương để chủ thoát thân. Nắm được quy luật hoạt động của đối tượng này, cán bộ, chiến sĩ Phòng PCMT-TP xác định phải ngụy trang, mật phục, ăn ngủ trong rừng để phá án. Ngày 25-6-2020, Hà Văn Ân bị bắt cùng tang vật 5kg ma túy tổng hợp dạng đá, 1kg ketamin và các vật chứng liên quan. Chuyên án đã triệt phá thành công đường dây vận chuyển, mua bán trái phép ma túy từ Lào qua biên giới thuộc địa bàn tỉnh Kon Tum vào Việt Nam tiêu thụ.

Ông A Van và cháu Y Liên ở xã Đắk Xú, huyện Ngọc Hồi vui mừng khi có Bộ đội Biên phòng tỉnh Kon Tum đến thăm.

BĐBP tỉnh Kon Tum quản lý, bảo vệ đường biên giới dài gần 300km, tiếp giáp với cả nước bạn Lào và Campuchia. Địa hình hiểm trở, cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội ở khu vực hai bên biên giới còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí thấp là điều kiện thuận lợi để các loại tội phạm hoạt động, nhất là tội phạm ma túy ở cả ngoại biên và nội biên lợi dụng đưa ma túy vào nội địa tiêu thụ. Vì vậy, Phòng PCMT-TP không chỉ đánh án ở nội biên mà cả ngoại biên với phương châm “giúp bạn là tự giúp mình”.

Đại tá Trần Minh Lợi tâm sự: “Tôi nhớ mãi lời Thượng tá In Tha Va, Phó giám đốc Công an, phụ trách Công an tỉnh Attapeu của nước bạn Lào, rằng: "Mong anh em BĐBP Việt Nam cố gắng giúp đỡ, nếu không thì ma túy phá hoại thế hệ trẻ ở Attapeu mất". Thời điểm đó là cuối năm 2017, tôi đang giữ chức Phó trưởng phòng PCMT-TP. Sau khi phía bạn đề nghị và tiến hành trinh sát, tôi cùng lãnh đạo BĐBP tỉnh Kon Tum trực tiếp ra Hà Nội báo cáo với Bộ tư lệnh BĐBP xin thực hiện chuyên án. Phân tích, đánh giá tính chất phức tạp, quy mô lớn của đường dây vận chuyển ma túy ở ngoại biên, thủ trưởng Bộ tư lệnh BĐBP hỏi: "Chuyên án lớn như vậy, Biên phòng Kon Tum có chắc chắn hoàn thành nhiệm vụ không?". Tôi thay mặt lực lượng đánh án hứa với thủ trưởng sẽ quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ. Ngay sau đó, Chuyên án 911Lv được xác lập, Phòng PCMT-TP đã phối hợp với Công an tỉnh Attapeu và các đơn vị, lực lượng chức năng của BĐBP bắt hai đối tượng quốc tịch Lào với tang vật 40 bánh heroin và nhiều vật chứng liên quan”.

Đánh án ma túy là khó, khổ, nguy hiểm và sẵn sàng hy sinh vì đối tượng liều lĩnh, chống trả lực lượng chức năng đến cùng bằng các loại vũ khí nóng, nhiều đối tượng nghiện ma túy bị nhiễm HIV, vì thế dù chuyên án lớn hay nhỏ, cán bộ, chiến sĩ Phòng PCMT-TP đều vào cuộc với quyết tâm cao nhất; tổ chức trinh sát và chuẩn bị kỹ phương án, kế hoạch; phối hợp nhịp nhàng với các đơn vị để tiến hành phá án. Mỗi năm, Phòng PCMT-TP chủ trì thực hiện nhiều chuyên án, vụ án, đồng nghĩa với hàng trăm mối nguy hiểm rình rập, cám dỗ; nếu không đoàn kết, không có quyết tâm cao, bản lĩnh, ý chí thép thì không vượt qua được. Chỉ tính riêng năm 2022, Phòng PCMT-TP đã chủ trì, phối hợp bắt giữ, xử lý 109 vụ với 174 đối tượng; thu giữ 2 bánh heroin, 1,809kg ma túy tổng hợp dạng đá và một số loại ma túy khác, cùng với nhiều hàng cấm...

Hạnh phúc của nhân dân là trên hết

Thôn Kei Joi, xã Đắk Xú, huyện Ngọc Hồi vốn yên bình, đồng bào dân tộc Xơ Đăng nơi đây hiền lành, chăm chỉ làm ăn. Thế nhưng đầu năm 2022, nơi đây xảy ra một việc “động trời”: Cháu Y Liên, sinh năm 2006, bị các đối tượng xấu dụ dỗ, lừa bán sang Campuchia. Trước nỗi đau và sự tuyệt vọng của gia đình, Đảng ủy, Bộ chỉ huy BĐBP và lãnh đạo tỉnh Kon Tum tin tưởng giao nhiệm vụ cho Phòng PCMT-TP lên phương án, kế hoạch giải cứu cháu Y Liên.

Biết tin có cán bộ, nhân viên Phòng PCMT-TP cùng Đồn Biên phòng Đắk Xú đến thăm, ông A Van, cha của Y Liên ra tận đường lớn đón. “Tôi có công sinh ra Y Liên nhưng BĐBP đã cho cháu một cuộc sống mới”, ông A Van vừa nói vừa bắt tay từng người. Y Liên và nhiều người dân thôn Kei Joi cũng theo ông A Van ra đón BĐBP. Trung tá Hoàng Văn Quỳnh, Phó trưởng phòng PCMT-TP cho biết, Y Liên giờ đã béo trắng hơn, nét mặt tươi vui hơn so với ngày được giải cứu từ Campuchia về.

Trong không khí đầm ấm, chan chứa tình quân dân, Trung tá Hoàng Văn Quỳnh kể: "Việc giải cứu cháu Y Liên gặp rất nhiều khó khăn do cháu bị bán qua nhiều công ty, thường xuyên thay đổi chỗ ở, địa chỉ làm việc. Cháu lại là người dân tộc thiểu số, trẻ tuổi, bị các đối tượng quản lý chặt chẽ, không liên lạc được với bên ngoài và tâm lý bất ổn, hoang mang, lo sợ. Địa điểm giải cứu cách Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài (Tây Ninh) gần 500km; công tác phối hợp với các lực lượng chức năng Campuchia rất phức tạp"...

Đã hơn một năm trôi qua mà trò chuyện với chúng tôi, Y Liên vẫn bị ám ảnh bởi những ngày tháng đen tối đó. Tháng 4-2022, khi đang làm công nhân tại một công ty giày da ở tỉnh Bình Dương, Y Liên quen một người đàn ông có tài khoản Facebook “Lê Ngọc Nhất”. Đối tượng rủ Y Liên sang Campuchia làm việc cho một công ty với mức lương cao. Tưởng mình đã gặp may, tìm được việc nhẹ, lương cao nên Y Liên đồng ý. Nhưng khi sang đến Campuchia, đối tượng Nhất đã bán Y Liên cho một công ty ở tỉnh Sihanoukville với giá 1.800USD. Sau đó, Y Liên được công ty này hướng dẫn cách sử dụng máy vi tính để lừa đảo đầu tư, đánh bạc trực tuyến... nạn nhân chủ yếu là người Việt Nam. Tuy nhiên, do Y Liên không có khả năng sử dụng mạng xã hội để lừa đảo nên bị các đối tượng bán qua 7 công ty khác...

“Trong thời gian làm việc cho các công ty ở Campuchia, mỗi ngày cháu không chỉ bị họ bắt làm việc từ 12 đến 16 giờ mà còn không được trả lương, bị đánh đập hoặc bán cho công ty khác nếu không đạt chỉ tiêu. Khi không chịu được, cháu xin nghỉ để về Việt Nam thì họ yêu cầu phải thông báo gia đình nộp 4.500USD hoặc dụ dỗ 3 đến 5 người sang làm việc cho họ thì mới được thả về”, Y Liên nghẹn ngào kể.

Già làng A Biu của thôn Kei Joi nói lớn như để xóa tan không khí trầm lắng: “Giờ thì tốt rồi, Y Liên và bà con trong thôn không ai được nghe kẻ xấu dụ dỗ, kích động, làm trái quy định của pháp luật nữa. Bà con phải nghe BĐBP nói, làm theo BĐBP hướng dẫn để thay đổi nếp nghĩ, cách làm, chăm chỉ làm ăn. Bà con không được tin kẻ xấu tuyên truyền "việc nhẹ, lương cao" mà bỏ việc, bỏ buôn làng đi theo...". Nghe vậy, mọi người cười vang hưởng ứng lời già làng A Biu. Mưa cũng đã tạnh, trời biên giới trong xanh và bình yên. Đại tá Trần Minh Lợi sau khi nghe điện thoại, thông báo với mọi người: “Hôm nay, ngày cuối tuần rồi mà bà xã mình nói chưa xong việc thì đừng có về”. Rồi anh quay sang nói với tôi: “Đồng chí thấy đấy, hậu phương của người chiến sĩ PCMT-TP có cả chất thép”.

Tôi được xe của Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Kon Tum đưa về thành phố sum vầy với gia đình, còn các anh vẫn ở lại nơi biên giới, thầm lặng cống hiến và chấp nhận hy sinh. Đại tá Lê Minh Chính, Chính ủy BĐBP tỉnh Kon Tum kể với tôi, Đại tá Trần Minh Lợi lấy vợ 13 năm rồi nhưng vẫn chưa có con. Đảng ủy, Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh nhiều lần tạo điều kiện cho đi khám, chữa bệnh và xét hỗ trợ hiếm muộn nhưng anh Lợi đều từ chối với lời nhắn: “Suất hỗ trợ hiếm muộn đó để dành cho đồng đội khác khó khăn hơn, còn tôi thì biên giới bình yên, người dân có cuộc sống an toàn, no ấm là hạnh phúc rồi”.

Khi sắp hoàn thành bài viết này, tôi nhận được tin từ Trung tá Phạm Tiến Dũng, Phó chủ nhiệm Chính trị BĐBP tỉnh Kon Tum: “Tối 25-6-2023, Phòng PCMT-TP do Đại tá Trần Minh Lợi trực tiếp chỉ huy đã phối hợp với các lực lượng chức năng thực hiện thành công Chuyên án A2-1222.2p, bắt hai đối tượng, thu 34 bánh heroin và nhiều tang vật ở khu vực biên giới thuộc địa bàn huyện Ngọc Hồi”. Tôi gọi điện hỏi các đồng chí cán bộ, nhân viên của Phòng PCMT-TP vừa được gặp ở vùng biên giới để chúc mừng chiến công mới và hỏi: “Tuần này chắc các anh được về thăm nhà rồi, đúng không?” thì nhận được câu trả lời: "Không về, nhà báo ạ, vì đang là tháng cao điểm phòng, chống tội phạm ma túy. Với lại, khi hoàn thành chuyên án này thì lại đến chuyên án, vụ án khác nên thi thoảng anh em mới thay nhau đi tranh thủ được".

Phòng PCMT-TP (BĐBP tỉnh Kon Tum) 4 năm liên tục (2019-2022) được tặng danh hiệu Đơn vị Quyết thắng, là tập thể điển hình trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Trong đó, Đại tá Trần Minh Lợi được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen (năm 2021) và hàng chục bằng khen của Bộ tư lệnh BĐBP, UBND tỉnh Kon Tum, tỉnh Attapeu (Lào) trao tặng trong quá trình công tác.

Bài và ảnh: NGUYỄN ANH SƠN