Thanh Hóa: Nhiều trung tâm ngoại ngữ chưa phép vẫn ngang nhiên khai trương

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, nhu cầu học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, của học sinh, sinh viên và phụ huynh ngày càng lớn. Sự ra đời của các trung tâm ngoại ngữ là xu thế tất yếu, góp phần nâng cao trình độ, mở rộng cơ hội nghề nghiệp và hội nhập cho người học.

Tuy nhiên, song hành với sự phát triển ấy là một thực trạng đáng lo ngại: nhiều trung tâm ngang nhiên hoạt động khi chưa được cấp phép. Điều này không chỉ tiềm ẩn rủi ro về an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy và chất lượng đào tạo, mà còn trực tiếp xâm hại quyền lợi học viên, làm méo mó thị trường giáo dục. Nguy hiểm hơn, tình trạng hoạt động “chui” còn kéo theo nguy cơ thất thoát thuế, khi doanh thu không được kê khai minh bạch, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.

Chi nhánh Regal Edu Quang Trung – thuộc Hệ thống Anh ngữ quốc tế Regal Edu có địa chỉ tại 321-323-325 Quang Trung (phường Hạc Thành, tỉnh Thanh Hóa) tưng bừng khai trương, đi vào hoạt động khi chưa có giấy phép hoạt động.

Khi lỗ hổng pháp lý bị lợi dụng

Theo quy định, để một cơ sở ngoại ngữ được cấp phép, phải đáp ứng hàng loạt điều kiện: có địa điểm hợp pháp, chứng nhận phòng cháy chữa cháy, giấy phép kinh doanh, đội ngũ giáo viên đạt chuẩn, cùng chương trình – giáo trình được thẩm định. Trên lý thuyết, các “rào chắn” này đủ để loại bỏ những cơ sở yếu kém.

Nhưng trên thực tế, những điều kiện ấy đang bị vô hiệu hóa bởi lỗ hổng quản lý. Không ít trung tâm vẫn ngang nhiên khai trương, chiêu sinh rầm rộ khi chưa hề có giấy phép. Điều đáng nói, các vi phạm này diễn ra công khai giữa đô thị, chứ không hề giấu giếm – cho thấy sự buông lỏng trong giám sát.

Điển hình, ngày 20/9 tại phường Hạc Thành (Thanh Hóa), hai trung tâm ngoại ngữ đồng loạt khai trương: Chi nhánh Regal Edu Quang Trung (số 321-323-325 Quang Trung) và Army English (số 160 Lạc Long Quân). Theo thông tin của Sở GD&ĐT Thanh Hóa, cả hai trung tâm này đều chưa được cấp phép. Vậy mà bảng hiệu đã dựng, học viên đã được mời gọi ghi danh.

Đáng lưu ý, đây không phải lần đầu. Trước đó, một chi nhánh Regal Edu tại Sầm Sơn cũng khai trương từ tháng 4/2025, nhưng mãi đến tháng 7/2025 mới được cấp phép. Nghĩa là suốt nhiều tháng, trung tâm này đã “chạy chui”, vừa tuyển sinh vừa giảng dạy trái quy định. Câu hỏi đặt ra: ai chịu trách nhiệm cho khoảng thời gian cơ sở này hoạt động không phép, và quyền lợi của học viên trong giai đoạn đó liệu có được bảo đảm?

Hệ thống Anh ngữ Army English có địa chỉ tại 160 Lạc Long Quân (phường Hạc Thành, tỉnh Thanh Hóa) khai trương ngày 20/9/2025, cũng chưa có giấy phép hoạt động.

Nguy cơ thất thoát thuế

Một trung tâm hoạt động không phép không chỉ khiến chất lượng giáo dục bị đặt dấu hỏi, mà còn tiềm ẩn nguy cơ thất thoát thuế lớn. Doanh thu từ học phí có thể lên tới hàng trăm triệu đồng mỗi tháng, nhưng khi không có giấy phép, việc kê khai và nộp thuế hầu như không minh bạch. Điều này đồng nghĩa vừa vi phạm pháp luật, vừa gây thiệt hại cho ngân sách.

Trong bối cảnh Nhà nước đang nỗ lực cải cách thuế và tăng nguồn lực cho giáo dục, việc để các trung tâm “chui” thu tiền của phụ huynh nhưng né nghĩa vụ thuế là sự lãng phí khó chấp nhận. Đây là vấn đề cần được cơ quan chức năng nhìn nhận không chỉ ở góc độ giáo dục, mà cả tài chính – thuế.

Qua những sự việc này có thể thấy công tác quản lý trung tâm ngoại ngữ còn nhiều lỏng lẻo. Nếu kiểm tra thường xuyên, liệu những cơ sở không phép có thể ngang nhiên khai trương, tuyển sinh công khai? Nếu chế tài đủ mạnh, liệu họ có dám thách thức pháp luật?

Có ba nguyên nhân chính: Chế tài xử phạt quá nhẹ, phạt tiền thấp hơn nhiều so với lợi nhuận thu được, khiến vi phạm trở thành “chi phí kinh doanh”; Kiểm tra thiếu đột xuất, chủ yếu theo kế hoạch định kỳ nên dễ bị đối phó; Quản lý dừng trên giấy tờ, pháp luật có nhưng giám sát thực tế yếu, khiến quy định bị vô hiệu hóa.

Khi trung tâm không phép hoạt động, mọi rủi ro – từ an toàn cơ sở, chất lượng đào tạo đến quyền lợi học viên – đều đổ lên đầu người học. Nghiêm trọng hơn, ngân sách cũng thất thu, trong khi xã hội gánh chịu hậu quả.

Một phần trách nhiệm cũng thuộc về phụ huynh. Nhiều người tin vào quảng cáo hoa mỹ, bỏ qua bước kiểm tra tính pháp lý, vô tình tiếp tay cho các cơ sở “chui”. Trong khi đó, giấy phép hoạt động, uy tín, đội ngũ giảng viên và lịch sử hoạt động mới là những yếu tố quyết định.

Một trung tâm không phép, dù quảng cáo rầm rộ đến đâu, cũng không thể bảo đảm quyền lợi học viên. Cha mẹ cần tỉnh táo, tìm hiểu kỹ trước khi “chọn mặt gửi vàng”.

Thực trạng trung tâm ngoại ngữ không phép ngang nhiên tồn tại phản ánh khoảng trống lớn trong quản lý. Nếu không có biện pháp siết chặt, thị trường sẽ tiếp tục méo mó, học viên thành nạn nhân, còn cơ sở vi phạm thì trục lợi và né thuế.

Đã đến lúc cơ quan chức năng không chỉ dừng ở khẩu hiệu mà phải hành động thực sự: siết cấp phép, thanh tra thường xuyên, xử phạt nghiêm minh và truy thu thuế. Phụ huynh cũng cần nâng cao cảnh giác, chỉ chọn những trung tâm đủ pháp lý và uy tín.

Phạm Lê