Thắp sáng hành trình tìm con chữ

Lớp học đêm ở buôn làng

Ở làng Nẻh (xã Ia Krêl), mỗi buổi tối, ngọn đèn trong lớp học xóa mù chữ lại được bật lên. Trong số học viên lớn tuổi của lớp học, trường hợp ông Siu Ya khiến nhiều người cảm động. Đã ngoài 60 tuổi nhưng ông vẫn kiên trì tham gia đầy đủ 5 buổi học/tuần. Cầm phấn nắn nót từng nét chữ, đôi mắt ông sáng lên mỗi khi viết được trọn vẹn một câu.

Ông Siu Ya (làng Nẻh, xã Ia Kêl) miệt mài luyện chữ. Ảnh: Hà Duy

“Ngày xưa nghèo quá nên không được đi học. Bây giờ Nhà nước mở lớp xóa mù chữ, mình phải cố gắng học. Có chữ mới đọc được sách, báo để biết thêm nhiều điều hay. Mình học không chỉ cho bản thân mà còn để con cháu noi theo”, ông Siu Ya tâm sự.

Lớp học xóa mù chữ tại Trường Tiểu học Ngô Quyền (làng Lang, phường Hội Phú). Ảnh: Hà Duy

Tại lớp xóa mù chữ ở Trường Tiểu học Ngô Quyền (làng Lang, phường Hội Phú), hình ảnh bà H’Chan (56 tuổi) và cháu ngoại H’Như cùng ngồi học cạnh nhau khiến nhiều người xúc động. Bà H’Chan kể, bố của H’Như bỏ nhà đi từ lâu, mẹ cháu đi bước nữa nên 2 bà cháu nương tựa vào nhau. Không có điều kiện cho cháu đến trường, khi làng mở lớp xóa mù chữ, bà đưa H’Như theo với ước mong đơn giản: “Cháu biết chữ để sau này đỡ khổ như tôi”.

Bà H’Chan và cháu ngoại H’Như (làng Lang, phường Hội Phú) chăm chỉ đến lớp mỗi tối. Ảnh: Hà Duy

Những câu chuyện như vậy xuất hiện ở hầu hết các lớp xóa mù chữ tại khu vực phía Tây tỉnh. Cô Nguyễn Thị Ánh Dương, giáo viên Trường Tiểu học Bùi Thị Xuân (làng Nẻh), cho biết: “Học viên thuộc nhiều độ tuổi, nhiều nhất là từ 30 - 60 tuổi và chủ yếu là người dân tộc thiểu số nên việc tiếp thu kiến thức có sự chênh lệch. Nhưng điều khiến giáo viên chúng tôi xúc động là ai cũng nỗ lực, muốn sớm biết chữ để tự tin hơn trong cuộc sống”.

Lớp xóa mù chữ được tổ chức 5 buổi/tuần, đến vụ mùa thu hoạch thì điều chỉnh lịch học cho phù hợp từ 2 - 3 buổi/tuần. Các tổ chức hội, đoàn thể và nhà hảo tâm đã đồng hành bằng cách hỗ trợ vở, bút, phấn, thậm chí tới từng nhà vận động người dân đến lớp. Những nỗ lực ấy đã mang lại kết quả rõ rệt. Sau mỗi khóa học, phần lớn học viên đều biết đọc, biết viết, biết tính toán cơ bản. Điều thay đổi không chỉ là khả năng nhận thức mà còn là sự tự tin trong cuộc sống.

Đẩy mạnh phong trào “toàn dân học tập”

Theo Sở GD&ĐT, khu vực phía Tây tỉnh hiện còn khoảng 60.000 người trong độ tuổi 15 - 60 chưa biết chữ, chiếm 5,6% dân số. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, đến nay, khu vực phía Tây tỉnh đã mở được 735 lớp xóa mù chữ cho khoảng 23.500 người và được công nhận đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 1 vào năm 2024.

Mặc dù tuổi cao nhưng những người vẫn chăm chỉ đến lớp học xóa mù chữ. Ảnh: Hà Duy

Ông Siu Luynh, Bí thư Đảng ủy xã Ia Dơk, cho biết địa phương luôn xây dựng kế hoạch xóa mù chữ sát thực tế, huy động già làng, trưởng thôn và người có uy tín vận động bà con đi học. “Nhiều gia đình có 3 thế hệ cùng đến lớp. Đó là tín hiệu rất đáng mừng đối với công tác nâng cao dân trí”, ông Siu Luynh nói.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT, cho hay giai đoạn 2025-2026, tỉnh tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, xóa mù chữ gắn với Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Mục tiêu trọng tâm là phát huy phong trào “Toàn dân học tập, toàn xã hội tham gia phát triển giáo dục”, mở rộng cơ hội học tập suốt đời cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo Kế hoạch số 49/KH-UBND của UBND tỉnh về công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ, tỉnh phấn đấu năm 2025 có 17 xã, phường đạt phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 2; 118 xã, phường đạt chuẩn phổ cập mức độ 3; toàn tỉnh đạt chuẩn phổ cập mức độ 2.

Ở bậc THCS, mục tiêu là có 9 xã, phường đạt chuẩn phổ cập giáo dục mức độ 1; 90 xã, phường đạt chuẩn mức độ 2; 36 xã, phường đạt chuẩn mức độ 3. Trong xóa mù chữ, tỉnh phấn đấu có 4 xã, phường đạt chuẩn mức độ 1; 131 xã, phường đạt chuẩn mức độ 2; toàn tỉnh đạt chuẩn mức độ 1.

Để đạt mục tiêu, Sở GD&ĐT phối hợp các đơn vị tăng cường kiểm tra, thống kê người mù chữ; các xã, phường chủ động tổ chức lớp bổ túc, huy động thanh thiếu niên bỏ học trở lại lớp. Người đứng đầu cơ sở giáo dục phải chịu trách nhiệm trong triển khai công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ, bảo đảm kết quả bền vững.

HÀ DUY