Thấy gì qua chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Nga Vladimir Putin?

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức hợp tác Thượng Hải (SCO) tại Thiên Tân, Trung Quốc, ngày 1/9/2025. (Nguồn: Điện Kremlin)

Sự đảm bảo chiến lược

Đầu tháng 12 tới, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhiều khả năng đến thăm New Delhi để tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nga-Ấn Độ lần thứ 23, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong địa chính trị khu vực và toàn cầu.

Đây là chuyến thăm Ấn Độ đầu tiên của Tổng thống Putin kể từ khi căng thẳng Nga-Ukraine nổ ra vào đầu năm 2022, khiến Moscow bị cô lập về mặt ngoại giao và gặp khó khăn về kinh tế.

Tuy nhiên, trong bối cảnh đó, Ấn Độ đã nổi lên như một trong những đối tác đáng tin cậy nhất của Nga, duy trì thương mại song phương, hợp tác quốc phòng và năng lượng với quy mô chưa từng có.

Do đó, hội nghị thượng đỉnh lần này được kỳ vọng sẽ tăng cường hợp tác song phương trong lĩnh vực quốc phòng, các thỏa thuận năng lượng dài hạn, chuyển giao công nghệ và các cơ chế thanh toán thay thế nhằm né tránh các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Đối với New Delhi, động thái này là nỗ lực nhằm tối đa hóa lợi thế địa chính trị bằng cách duy trì quan hệ chặt chẽ với một cường quốc đang chịu hàng ngàn lệnh trừng phạt quốc tế. Trong khi đối với Moscow, chuyến công du của người đứng đầu điện Kremlin mang lại sự hỗ trợ kinh tế, tính hợp pháp chính trị và sự bảo đảm chiến lược.

Mặc dù tuyên bố “trung lập chiến lược”, song New Delhi được coi như một đồng minh chính trị đáng tin cậy nhất của Moscow, nhiều lần bỏ phiếu trắng trong các nghị quyết của Liên hợp quốc và nhập khẩu nhiều từ Nga.

Đối tác không thể thiếu

Chuyến thăm của ông Putin đến Ấn Độ giữa lúc Mỹ áp đặt thuế quan phát đi tín hiệu cho Washington thấy rằng, nước Nga "có các lựa chọn thay thế”.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi liên tục tránh hoặc trì hoãn các cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Donald Trump, đồng thời lại đón tiếp nồng nhiệt Tổng thống Nga Vladimir Putin, cho thấy mối quan hệ phụ thuộc giữa hai nước trên nhiều mặt.

Về mặt quân sự, hai nước đã có hợp tác từ lâu. Kể từ năm 1947, Liên Xô đã là nhà cung cấp trang thiết bị quân sự lớn nhất cho Ấn Độ. Các nhà cung cấp Nga hiện chiếm 68-70% lượng nhập khẩu quân sự của Ấn Độ.

Về mặt thương mại, Ấn Độ đã trở thành một đối tác kinh tế không thể thiếu đối với Nga trong những năm gần đây.

Khối lượng thương mại giữa hai nước đạt 68,7 tỷ USD trong năm tài chính 2024-2025, trong đó Ấn Độ là quốc gia nhập khẩu lớn nhất với 63,8 tỷ USD (chủ yếu là dầu mỏ, than, phân bón và linh kiện quốc phòng), trong khi chỉ xuất khẩu 4,9 tỷ USD.

Trong những năm qua, nhập khẩu dầu thô từ Nga của Ấn Độ đã tăng gấp 6 lần so với năm 2022, trở thành nhà nhập khẩu chính của dầu mỏ Nga, chiếm tới 38%.

Tìm lại thế cân bằng

Các cường quốc phương Tây đã mạnh mẽ chỉ trích các hành động của Ấn Độ. Chính phủ Mỹ đã mô tả loạt hành động của Ấn Độ là "gây bất ổn", cho rằng New Delhi phải chịu trách nhiệm về việc tăng cường năng lực quân sự cho Moscow.

Tổng thống Donald Trump từng cho biết sẽ áp thuế 100% đối với một số hàng nhập khẩu từ Ấn Độ. EU cũng đã lên tiếng phản đối việc Ấn Độ tham gia các cuộc tập trận quân sự với Nga.

Trên mọi lĩnh vực từ ngoại giao, quốc phòng đến hợp tác kinh tế, Ấn Độ đã tự định vị mình là một trong những đối tác có giá trị nhất của Nga.

Mối quan hệ kinh tế-thương mại sâu rộng với một cường quốc của New Delhi đã tạo lợi thế cho Moscow, đồng thời cũng giúp thúc đẩy lợi ích của Nga ở châu Á.

Tóm lại, chuyến thăm Ấn Độ của ông Putin có khả năng sẽ thu hút sự chú ý lớn từ các nước phương Tây và EU, nhấn mạnh xu hướng ngày càng nghiêng về Moscow của New Delhi.

Hội nghị thượng đỉnh này nhấn mạnh sự cần thiết của Ấn Độ trong việc cân bằng quan hệ với Nga và các cường quốc khác. Cách thức đất nước sông Hằng điều hướng các mối quan hệ đối tác này sẽ rất quan trọng đối với vị thế và ảnh hưởng toàn cầu của nước này trong trật tự Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

(theo Modern Diplomacy)

Hải Anh