Thế hệ trẻ Việt Nam phát huy, kế thừa dòng chảy di sản báo chí cách mạng

Sự kiện do Bảo tàng Báo chí Việt Nam phối hợp với Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông (Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQGHN) tổ chức, hướng đến Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).

Các đại biểu cắt băng khai mạc trưng bày chuyên đề: "Ký ức ngày độc lập và di sản cho Người trẻ"

Phát biểu tại Lễ khai mạc, Nhà báo Nguyễn Đức Lợi – Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, sự kiện trưng bày chuyên đề: "Ký ức ngày độc lập và di sản cho Người trẻ" là hoạt động giàu ý nghĩa, góp phần khơi dậy niềm tự hào, tri ân thế hệ đi trước và tiếp nối dòng chảy di sản báo chí cách mạng cho hôm nay và mai sau.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi phát biểu tại Lễ khai mạc

Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh long trọng tuyên bố sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do của dân tộc. Để có được khoảnh khắc thiêng liêng ấy, biết bao thế hệ đã ngã xuống. Trong hành trình ấy, báo chí cách mạng giữ sứ mệnh đặc biệt: dẫn dắt tư tưởng, cổ vũ tinh thần và lan tỏa khát vọng độc lập, tự do đến từng người dân Việt Nam.

Từ những tờ báo đầu tiên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập, cho đến các ấn phẩm cách mạng trong cao trào Tổng khởi nghĩa, báo chí đã trở thành nhịp cầu gắn kết ý chí toàn dân, tiếp thêm sức mạnh để đất nước vùng lên giành chính quyền.

Và ngay trong những ngày đầu của nền độc lập, báo chí đã kịp thời phản ánh khí thế hào hùng của dân tộc, đồng hành cùng Chính phủ non trẻ, khẳng định vị trí không thể thiếu trong công cuộc dựng xây đất nước.

Các tác phẩm báo chí trưng bày "kéo gần" lịch sử với công chúng, đặc biệt là giới trẻ

"Sự kiện hôm nay tái hiện chặng đường lịch sử ấy qua những tờ báo bí mật, những tranh cổ động đầy tính thôi thúc, những bức ảnh ghi lại khoảnh khắc Ba Đình lịch sử... Tất cả là chứng nhân của một dân tộc biết đứng lên giành quyền sống", Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh.

Đặc biệt hơn, trưng bày chuyên đề giúp các bạn trẻ nhận ra một thông điệp: Di sản lớn nhất mà cha ông để lại không chỉ nằm trong những tờ báo ố vàng, mà ở tinh thần dấn thân, tinh thần phụng sự Tổ quốc và Nhân dân. Đó là ngọn lửa các thế hệ sau cần giữ gìn và truyền tiếp.

GS. Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn nhấn mạnh về giá trị của trưng bày chuyên đề

Nhấn mạnh về ý nghĩa của Triển lãm, GS. Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cho rằng, đây không chỉ là dịp để ôn lại trang sử vàng, tôn vinh những nhà báo cách mạng đi trước, mà còn mang ý nghĩa đặc biệt đối với thế hệ trẻ hôm nay.

Các em học sinh, sinh viên sẽ có cơ hội tiếp cận lịch sử một cách sinh động, trực quan, qua những trang báo, những bức ảnh, những dòng ký họa; từ đó, cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị độc lập – tự do, và hiểu rõ hơn trách nhiệm của thế hệ mình trong việc gìn giữ, phát huy những di sản mà cha ông đã để lại.

Các đại biểu thực hiện nghi thức lắng nghe Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập

Học sinh, sinh viên hòa mình vào không khí hào hùng, nghiêm trang

Trưng bày chuyên đề: "Ký ức ngày Độc lập và di sản cho Người trẻ" nổi bật với khu vực check in và 10 pano lớn được thiết kế xuyên suốt. Trong đó, báo chí cách mạng từ buổi đầu do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập được thể hiện nổi bật với các tờ Le Paria, Thanh niên, Tranh Đấu, Lao Động, Cờ Vô sản,... được coi là "vũ khí sắc bén" trên mặt trận tư tưởng.

Không gian tiếp nối tái hiện khí thế cách mạng sục sôi qua các tờ báo Việt Nam Độc lập, Cứu Quốc, Tiên Phong, những lời hiệu triệu "Tiến lên!" dưới lá cờ Việt Minh; thông tin chiến lược "Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta"; cao trào Tổng khởi nghĩa tháng Tám; và thời khắc lịch sử nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời được đưa tin sôi nổi trên báo chí.

Điểm nhấn của triển lãm tập trung ở những bìa báo, ký họa, tranh cổ động chào mừng Quốc khánh 2/9,..

Đáng chú ý, điểm nhấn còn ở những bìa báo, ký họa, tranh cổ động chào mừng Quốc khánh 2/9 được chọn lọc từ sưu tập của các nhà báo, họa sĩ, lưu giữ dấu ấn mỹ thuật cách mạng , đưa công chúng trở lại khí thế hào hùng của những ngày đầu lập quốc.

Đồng thời, với sự kết hợp giữa trưng bày truyền thống và ứng dụng công nghệ hiện đại như trải nghiệm thực tế ảo AR, khách tham quan có thể quét mã QR để khám phá các mô hình 3D công trình văn hóa - lịch sử tại 34 tỉnh, thành phố.

Bằng việc trải nghiệm thực tế ảo AR, công chúng được kết nối sống động với di sản ngay trong không gian trưng bày. Cách tiếp cận mới mẻ này cũng giúp lịch sử trở nên gần gũi, hấp dẫn, đặc biệt với thế hệ trẻ.

Đại biểu tham quan trưng bày, chiêm ngưỡng các ấn phẩm báo chí cách mạng thời đầu của Việt Nam

Khách tham quan quét mã QR để khám phá các mô hình 3D về lịch sử, văn hóa của 34 tỉnh, thành

Chiêm ngưỡng những tờ báo cách mạng thời đầu tại triển lãm, em Nguyễn Ngọc Tuệ Minh (lớp 11A4, Trường THPT Chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn) chia sẻ, trải nghiệm ấy giúp em thêm trân trọng ý chí dũng cảm, quật cường của các chiến sĩ và phóng viên chiến trường.

"Thế hệ cha ông không tiếc máu xương để mang lại độc lập, tự do cho Tổ quốc, để giờ đây chúng em được sống trong hòa bình, ấm no", Tuệ Minh xúc động nói.

Nữ sinh khẳng định, qua triển lãm, giới trẻ sẽ hiểu hơn vai trò tiên phong của báo chí cách mạng trong mùa Thu lịch sử 1945, được truyền cảm hứng về tinh thần yêu nước, khát vọng độc lập - tự do và trách nhiệm gìn giữ di sản lịch sử quý giá.

Trang Nhung - Ảnh: Đình Trung