Thí điểm truy xuất nguồn gốc hóa chất, tiền chất trên nền tảng VNeID

Tại lễ công bố, theo Cục Cảnh sát QLHC về TTXH, thực trạng hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại đang là vấn đề nhức nhối, gây thiệt hại nghiêm trọng. Chỉ riêng năm 2024, đã phát hiện và xử lý 47.135 vụ vi phạm với trị giá 425 tỷ đồng. Tình trạng này vẫn tiếp tục diễn ra trong năm 2025 với gần 10.000 vụ được xử lý trong các tháng đầu năm.

Phát biểu tại lễ công bố, Đại tá Trần Hồng Phú, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát QLHC về TTXH cho biết, về hóa chất, tiền chất, nhiều loại tiền chất công nghiệp hiện vẫn bị lợi dụng để điều chế ma túy tổng hợp, trong khi không ít hóa chất không rõ nguồn gốc được sử dụng trong pha chế thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm và thuốc bảo vệ thực vật, gây rủi ro lớn cho sức khỏe cộng đồng.

Công tác quản lý còn phân tán, thiếu công cụ truy vết điện tử khiến cơ quan chức năng khó theo dõi dòng di chuyển của hóa chất, doanh nghiệp khó chứng minh tính hợp pháp, và người tiêu dùng không thể biết rõ nguồn gốc, mức độ an toàn của sản phẩm. Thực trạng này phản ánh khoảng trống đáng kể trong giám sát và truy xuất hóa chất, tiền chất, đòi hỏi sớm xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc thống nhất nhằm tăng cường kiểm soát rủi ro và bảo đảm an toàn xã hội.

Đại tá Trần Hồng Phú, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát QLHC về TTXH, Bộ Công an phát biểu tại lễ công bố.

Giải pháp định danh truy xuất nguồn gốc hóa chất, tiền chất (VNIDCheck) được ra mắt nhằm khắc phục các kẽ hở trong quản lý do thiếu liên thông dữ liệu giữa các ngành. Đây là minh chứng cụ thể cho việc hiện thực hóa chủ trương đột phá về chuyển đổi số quốc gia theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, biến dữ liệu dân cư thành "tư liệu sản xuất số".

VNIDCheck là kết quả của sự phối hợp giữa cơ quan quản lý Nhà nước và các doanh nghiệp công nghệ gồm Tổng công ty Viễn thông MobiFone và Công ty HTC Software. Giải pháp này được kỳ vọng sẽ đẩy lùi tình trạng hàng giả, hàng nhái, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng; dễ dàng truy xuất thông tin minh bạch về sản phẩm và thực hiện phản ánh, cảnh báo trên nền tảng VNeID.

Đại tá Trần Hồng Phú và lãnh đạo các đơn vị thực hiện nghi thức công bố triển khai thí điểm giải pháp định danh, truy xuất nguồn gốc đối với hóa chất, tiền chất trên nền tảng VNeID.

Cũng theo Đại tá Trần Hồng Phú. hiệu quả ý nghĩa mang lại rất lớn, đối với cơ quan Nhà nước: Hệ thống truy xuất nguồn gốc giúp giám sát toàn bộ vòng đời hóa chất, tiền chất trên dữ liệu tập trung, đa chiều. Cơ quan chức năng dễ dàng truy vết, ngăn chặn sử dụng sai mục đích, buôn bán trái phép. Giảm chi phí kiểm tra, nâng cao hiệu quả quản lý và uy tín quốc tế trong xuất khẩu các sản phẩm, hàng hóa liên quan đến hóa chất, tiền chất.

Ứng dụng VNIDCheck.

Đối với tổ chức, doanh nghiệp: Hệ thống giúp minh bạch nguồn gốc sản phẩm, tăng niềm tin thị trường và nâng cao giá trị thương hiệu, giảm rủi ro pháp lý và hỗ trợ mở rộng kênh tiêu thụ, tạo lợi thế cạnh tranh và cơ hội tiếp cận các thị trường xuất khẩu.

Đối với người tiêu dùng: Người dân dễ dàng kiểm tra xuất xứ, mức độ an toàn của hóa chất qua mã QF Được cảnh báo rủi ro, bảo vệ sức khỏe và quyền lợi tiêu dùng và có thể tham gia giám sát, phản ánh việ lưu thông hóa chất trái phép.

Mẫu tem VNIDCheck.

Tại buổi lễ, lãnh đạo Mobifone cho biết thêm, công cụ VNIDCheck sẽ truy xuất nguồn gốc hóa chất, tiền chất... khi người dân và doanh nghiệp kiểm tra qua mã QR trên ứng dụng VNeID.

Cơ sở dữ liệu hóa chất quốc gia sẽ do đơn vị của Bộ Công thương, cơ sở dữ liệu dân cư Bộ Công an và Trung tâm Mã số mã vạch thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ liên thông cung cấp.

Thời gian tới, Bộ Công an sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành để hoàn thiện cơ sở pháp lý, khẩn trương xây dựng, hoàn thiện hạ tầng để hệ thống vận hành chính thức an toàn, hiệu quả và bền vững.

Minh Hiền