Thiếu tá Cảnh sát biển với nhiều sáng kiến bảo đảm an toàn trên những con tàu

Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu, thường xuyên tìm hiểu, nghiên cứu để tiếp tục cho ra những sáng kiến làm lợi cho đơn vị. Ảnh: Ảnh: TTXVN phát

Sáng kiến, cải tiến kỹ thuật từ thực tiễn

Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu cho biết, tháng 11/2019, anh được phân công đảm nhiệm chức vụ Trưởng ngành Cơ điện Tàu CSB 9003 - đây là loại tàu lai dắt cứu hộ, cứu nạn 3500 CV hiện đại của lực lượng Cảnh sát biển. Ấn tượng đầu tiên của anh khi về công tác là tiếng kêu giòn giã của chiếc máy chính Paxman giữa trùng khơi, trong những chuyến trực sẵn sàng chiến đấu kéo dài hơn 70 ngày tại bãi cạn trên vùng biển Tây Nam. Khi đó, việc vừa phải giữ cho trang bị ổn định, vừa đảm bảo kỹ thuật trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, sóng gió dữ dội là bài kiểm tra nghị lực đầy cam go.

Trong những hành trình vượt hơn 8.000 hải lý ấy, anh và đồng đội đã chủ động tổ chức sửa chữa 51 hạng mục kỹ thuật. Thiếu tá Lưu nhận ra công tác kỹ thuật không chỉ là máy móc đơn thuần mà chính là sức sống của con tàu, là sự tự hào, niềm tin của mỗi cán bộ, chiến sỹ trên từng hải trình vì chủ quyền, an ninh, an toàn biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Theo Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu, điều khiến anh thêm yêu quý và gắn bó sâu sắc với ngành kỹ thuật chính là những trải nghiệm thực tế, chân thật và giàu cảm xúc giữa biển khơi - nơi mỗi sự cố kỹ thuật không chỉ là một thử thách chuyên môn, mà còn chạm đến những giá trị tinh thần của người lính. Anh còn nhớ rất rõ lần đảm nhận nhiệm vụ bảo đảm hệ thống truyền hình vệ tinh KNS - thiết bị truyền hình phục vụ cập nhật thông tin, giải trí cho cán bộ, chiến sĩ trong những chuyến hành trình dài ngày.

Khi tàu đang làm nhiệm vụ xa bờ, hoàn toàn không có sóng điện thoại, thiết bị KNS bất ngờ gặp trục trặc. Trong không gian mênh mông của biển cả, việc không thể tiếp cận thông tin đất liền, không có chương trình truyền hình để theo dõi khiến không khí trên tàu trở nên trầm lắng, ảnh hưởng rõ rệt đến đời sống tinh thần của cán bộ, chiến sỹ.

Trăn trở trước thực trạng ấy, với sự thôi thúc từ trách nhiệm, anh bắt tay vào tìm hiểu thiết bị, tra cứu nguyên lý hoạt động, cấu tạo và cách cài đặt. Trong suốt hai ngày, anh gần như không rời khỏi thiết bị, kiên trì nghiên cứu từng thông số, kết nối nhỏ. Cuối cùng, hệ thống đã được khôi phục hoạt động ổn định. Khi đó, niềm vui không thể nói hết bằng lời bởi những ánh mắt, nụ cười rạng rỡ của đồng đội được xem thời sự, nghe tin quê nhà giữa trùng khơi.

Không dừng lại ở đó, sau khi xử lý thành công trên tàu CSB 9003, Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu tiếp tục hỗ trợ khắc phục sự cố cho 4 tàu khác với 11 lượt can thiệp; trong đó có 2 lần thực hiện ngay trên biển trong điều kiện không thuận lợi. Cùng với việc sửa chữa, anh còn trực tiếp hướng dẫn cán bộ, nhân viên kỹ thuật của các tàu nhận diện những lỗi thường gặp và nắm vững quy trình cài đặt, vận hành thiết bị KNS. Việc chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm không chỉ giúp nâng cao năng lực xử lý sự cố tại chỗ mà còn tiếp thêm sự tự tin, chủ động cho cán bộ, chiến sỹ trong công tác kỹ thuật.

Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu cho biết, một trong những bước ngoặt đáng nhớ nhất với anh là năm 2021 khi bắt tay vào nghiên cứu đề tài "Thiết kế bộ nguồn EPU trong hệ điều khiển tàu TK-3500CV (MAREX OS II)". Từ thực tế vận hành tàu, anh nhận thấy hệ thống điều khiển hiện tại không còn ổn định, trong khi nguồn thay thế đắt đỏ, nhập khẩu khó khăn và thời gian đặt hàng kéo dài tới 4 tháng. Với những mảnh tài liệu kỹ thuật cũ, anh cùng đồng đội quyết tâm thiết kế một bộ nguồn tương thích, sử dụng linh kiện nội địa, có thể đáp ứng đầy đủ chức năng nhưng tối ưu về chi phí và thời gian. Đề tài mất hơn 2 tháng nghiên cứu, thử nghiệm, sửa chữa từng mạch nhỏ, từng thông số điện áp.

Kết quả ngoài mong đợi, bộ nguồn EPU mới hoạt động ổn định, hiệu suất tương đương thiết bị ngoại nhập, chi phí chỉ 60 triệu đồng (chưa bằng một nửa giá mua mới), thời gian chế tạo trong một tuần. Đề tài được nghiệm thu cấp Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, triển khai áp dụng trên tàu CSB 9003 và được đánh giá cao. Đây là đề tài đầu tiên mà Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu chủ trì và là minh chứng rõ nhất cho tinh thần "Kỹ thuật là làm chủ công nghệ từ những thứ gần gũi nhất với mình".

Tiếp tục những sáng kiến mới

Từ kết quả bước đầu với đề tài năm 2021, anh tiếp tục hành trình sáng tạo kỹ thuật nhằm góp sức nâng cao chất lượng công tác bảo đảm kỹ thuật trên tàu, đồng thời lan tỏa tinh thần chủ động, đổi mới trong cán bộ, chiến sỹ ngành kỹ thuật Cảnh sát biển.

Bên cạnh việc hoàn thành tốt các nhiệm vụ chuyên môn được giao, Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu luôn trăn trở về công tác huấn luyện kỹ thuật; đặc biệt là thực trạng nhiều cán bộ, nhân viên trẻ dù có năng lực nhưng thiếu điều kiện tiếp cận thực tế, dẫn đến ngần ngại, thiếu tự tin khi xử lý tình huống kỹ thuật trên tàu. Từ đó năm 2022 - 2023, anh đã nghiên cứu xây dựng Mô hình huấn luyện hệ thống điều khiển giám sát máy chính Paxman 18VP185, mô phỏng theo tỷ lệ 1:1, tích hợp các tình huống giả lập sát thực tế.

Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu kiểm tra bảo đảm an toàn kỹ thuật trên tàu. Ảnh: TTXVN phát

Mô hình không chỉ giúp học viên thao tác như trên tàu thật mà còn tăng khả năng truyền đạt của giảng viên, rút ngắn thời gian làm quen thiết bị trên thực tế. Mô hình cũng góp phần giảm hao mòn trang bị gốc, tiết kiệm chi phí huấn luyện và nâng cao chất lượng đào tạo kỹ thuật. Sản phẩm sau đó đã được đưa vào giảng dạy tại Trung tâm Huấn luyện nghiệp vụ Cảnh sát biển và nhận được đánh giá cao.

Năm 2024, xuất phát từ yêu cầu ngày càng cao trong công tác kiểm định phương tiện kỹ thuật, anh và đồng đội nhận thấy, việc đánh giá hiệu quả phanh xe ô tô tại đơn vị vẫn chủ yếu dựa vào cảm quan, thiếu công cụ định lượng chính xác. Để khắc phục hạn chế này, anh đã tham gia nghiên cứu, chế tạo thành công thiết bị kiểm tra hiệu quả phanh xe bằng chỉ tiêu gia tốc chậm dần. Thiết bị có thiết kế nhỏ gọn, chi phí thấp, sử dụng cảm biến gia tốc để xác định lực phanh thực tế; từ đó đánh giá được hiệu quả phanh một cách khách quan, chính xác và an toàn hơn. Sáng kiến này không chỉ có giá trị ứng dụng tại đơn vị mà còn có khả năng nhân rộng tại các cơ sở kỹ thuật trong toàn lực lượng.

Để hỗ trợ những cán bộ, chiến sỹ có năng lực nhưng thiếu cơ hội va chạm thực tế, Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu tiếp tục theo đuổi hướng phát triển sáng kiến gắn với chuyển đổi số và mô phỏng thiết bị nhằm đưa công nghệ mới vào giảng dạy, giúp họ rèn luyện kỹ năng xử lý tình huống kỹ thuật trong điều kiện an toàn, hiệu quả và trực quan hơn…

Ghi nhận những nỗ lực trong suốt quá trình công tác cùng với sự phối hợp hiệu quả từ tập thể đơn vị, trong 5 năm qua, Thiếu tá Nguyễn Đình Lưu vinh dự được Thủ trưởng các cấp trao tặng nhiều danh hiệu và phần thưởng cao quý. Từ năm 2020 - 2024, anh liên tục được công nhận là Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở; trong đó năm 2023 được tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quân. Đây không chỉ là sự khích lệ về tinh thần mà còn là minh chứng cho sự tận tụy, ý chí cầu tiến và tinh thần đổi mới trong từng nhiệm vụ được giao.

Lê Sen (TTXVN)