Thỏa thuận ngũ cốc: LHQ nói tin tốt cho thế giới; Mỹ tố Nga giữ làm con tin, Moscow lập tức phản pháo
Ngày 17/5, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres đã hoan nghênh việc Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được gia hạn 60 ngày, song lưu ý rằng vẫn còn những vấn đề tồn tại mà Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ sẽ cần tiếp tục thảo luận.
Thỏa thuận ngũ cốc được Nga và Ukraine ký riêng rẽ hồi tháng 7/2022. (Nguồn: Reuters)
Phát biểu với báo giới, ông Guterres cho rằng: "Việc tiếp tục (thỏa thuận) là tin tốt cho thế giới. Trong tương lai, chúng tôi hy vọng rằng, thực phẩm và phân bón, bao gồm cả amoniac, xuất khẩu từ Nga và Ukraine sẽ có thể tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu một cách an toàn và có thể dự đoán được".
Ông cũng nêu bật sự cần thiết phải đạt được một thỏa thuận toàn diện và lâu dài để cải thiện và gia hạn sáng kiến vốn đóng vai trò quan trọng đối với an ninh lương thực toàn cầu vì các sản phẩm của Ukraine và Nga góp phần "nuôi sống thế giới".
Tổng thư ký LHQ cho biết thêm, thỏa thuận ngũ cốc này đã cho phép 1 tàu của Chương trình Lương thực thế giới chở 30.000 tấn lúa mì đến Sudan - quốc gia đang có xung đột và gặp khó khăn về an ninh lương thực.
Cùng ngày, Nhà Trắng hoan nghênh việc các bên nhất trí gia hạn thêm 2 tháng thỏa thuận cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine qua Biển Đen.
Tuy nhiên, phía Mỹ lưu ý rằng, thế giới cần đảm bảo chắc chắn hơn của Nga về chuỗi cung ứng lương thực quan trọng này.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói: “Thật tốt là thỏa thuận đã được gia hạn. Thật không may, ngay cả trong thời điểm gia hạn, Nga vẫn tiếp tục giữ thỏa thuận làm con tin bằng nhiều cách khác nhau".
Về phía Nga, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cho rằng, những tuyên bố của chính quyền Washington về thỏa thuận ngũ cốc là sự dối trá trắng trợn và Mỹ cố tình quên đi bản chất “trọn gói” của các thỏa thuận này.
Theo ông Antonov, Mỹ đang chỉ trích Nga vì cáo buộc ngăn chặn việc vận chuyển ngũ cốc đến các nước nghèo nhất trong khi những bình luận như vậy từ phía Washington là sự lừa dối.
Quan chức ngoại giao Nga cáo buộc Washington cố tình quên đi các yêu cầu cụ thể được nêu trong bản ghi nhớ giữa Moscow và LHQ.
Cụ thể như: không được thực hiện như kết nối lại Ngân hàng Nông nghiệp Nga với Hệ thống thanh toán quốc tế (SWIFT); tiếp tục cung cấp thiết bị nông nghiệp, phụ tùng thay thế và dịch vụ bảo trì; dỡ bỏ các hạn chế về bảo hiểm và tái bảo hiểm cũng như cấm cập cảng và nối lại hoạt động của đường ống amoniac Togliatti-Odessa.
Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen được Nga và Ukraine ký riêng rẽ hồi tháng 7/2022, với vai trò trung gian của LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong đó, đại diện Nga và LHQ đã ký bản ghi nhớ về việc tạo điều kiện cung cấp các sản phẩm nông nghiệp và phân bón của nước này ra thị trường thế giới, trong khi phái đoàn Ukraine ký thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ về hoạt động xuất khẩu ngũ cốc.
Sáng kiến này được gia hạn 120 ngày lần đầu vào tháng 11/2022 và tiếp tục gia hạn 60 ngày, cho đến ngày 18/5.
