Thời vàng son của phóng viên nội chính
Vào đầu những năm 2000, báo chí Việt Nam chứng kiến một làn sóng các bài điều tra chấn động, tiêu biểu là vụ PMU18 (2006). Khởi nguồn từ bài viết trên báo Tiền Phong về một lãnh đạo PMU18 tham gia đường dây cá độ bóng đá với số tiền cực khủng lúc bấy giờ.
Ngay sau đó, Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an đã vào cuộc, “Con bạc Triệu đô Bùi Tiến Dũng” bị đưa ra ánh sáng với những cáo buộc dùng tiền tham nhũng để đánh bạc. Sau Bùi Tiến Dũng, hàng loạt cái tên khác cũng bị lôi ra ánh sáng, không chỉ nhờ cơ quan điều tra mà còn bởi ngòi bút của những nhà báo dám đối mặt với áp lực.
Thời điểm ấy, các phóng viên nội chính như những chiến binh, lặn lội đến những góc tối của xã hội, từ quán cà phê vắng vẻ nơi nguồn tin thì thầm, hay chui rúc một xó nào đó hôi hám và toàn kim tiêm của con nghiện vứt lại, chỉ để tìm được chỗ ghi được bức ảnh minh chứng cho bài viết, rồi đến những phiên tòa căng thẳng nơi sự thật được phơi bày. Những bài báo lên trang không chỉ thông tin, mà còn củng cố niềm tin của công chúng vào báo chí. Độc giả chờ đợi từng số báo, háo hức lật giở từng trang để đọc những tiết lộ mới nhất về một vụ án lớn. Tính độc quyền của tin tức thời đó không chỉ mang lại uy tín mà còn là động lực để các tòa soạn đầu tư vào những bài điều tra dài hơi, chất lượng.

Chú thích ảnh: Nhóm phóng viên nội chính (Minh Quang - Công Tiến - Công Hùng - Lê Dương) trao đổi nhanh với ông Nguyễn Việt Tiến (Thứ trưởng Bộ GTVT lúc bấy giờ) về những nội dung xoay quanh vụ án PMU18.
Ngày nay, sự bùng nổ của internet và mạng xã hội đã thay đổi hoàn toàn cách thông tin được sản xuất và tiêu thụ. Một bài báo điều tra, dù được đầu tư hàng tháng trời, chỉ có thể giữ được tính độc quyền trong… vài phút. Ngay khi bài viết được đăng tải, nó lập tức bị sao chép, chia sẻ, hoặc tóm tắt trên các nền tảng mạng xã hội. Một tiêu đề giật gân có thể lan truyền khắp mạng xã hội chỉ trong chốc lát, khiến giá trị độc quyền của bài điều tra tan biến.
Báo chí điều tra, đặc biệt là trong lĩnh vực nội chính, thường chạm đến những vấn đề nhạy cảm: tham nhũng, lạm quyền, hoặc những góc khuất của bộ máy quản lý. Trong bối cảnh hệ thống pháp lý ngày càng chặt chẽ, các phóng viên điều tra phải đối mặt với những rủi ro lớn hơn bao giờ hết. Một bài viết sai lệch, dù chỉ là một chi tiết nhỏ, có thể dẫn đến kiện tụng, xử phạt, hoặc làm tổn hại uy tín của cả tòa soạn. Cùng với đó, yếu tố “nhạy cảm” khiến cho những thông tin mà nhà báo biết, song không thể công khai. Chưa kể, “Nguồn tin” – linh hồn của báo chí điều tra cũng ngày càng khó tiếp cận. Chính những rào cản này, dù vô hình, đã khiến nhiều phóng viên chùn bước.
Dù đối mặt với muôn vàn thách thức, ngọn lửa của báo chí điều tra chưa hoàn toàn tắt. Câu chuyện về những vụ án như PMU18, Vinashin, Vinalines, đến những vụ tham nhũng lớn khác nhắc nhở chúng ta về sức mạnh của ngòi bút, không chỉ là thông tin, mà còn bảo vệ công lý, thắp sáng niềm tin và khơi dậy khát vọng về một xã hội minh bạch.
Nguồn Tiền Phong: https://tienphong.vn/thoi-vang-son-cua-phong-vien-noi-chinh-post1751540.tpo