Thông qua Nghị quyết tạo cơ chế đặc thù cho TP. Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng

Tạo đột phá về thể chế, lập Khu thương mại tự do TP. Hồ Chí Minh

Với Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98/2023/QH15 được Quốc hội thông qua, một trong những nội dung đáng chú ý, liên quan đến việc áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt. Theo đó, HĐND TP. Hồ Chí Minh quyết định sử dụng ngân sách địa phương để triển khai dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với các dự án đầu tư theo đồ án thiết kế đô thị riêng; quy hoạch đô thị vùng phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến đường sắt được cấp có thẩm quyền phê duyệt; cũng như vùng phụ cận các nút giao thông dọc tuyến đường Vành đai 3 thuộc địa phận thành phố. Việc này nhằm thu hồi đất, chỉnh trang và phát triển đô thị, thực hiện tái định cư, tạo quỹ đất để đấu giá quyền sử dụng đất thực hiện các dự án đầu tư phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ theo quy định của pháp luật; hoặc thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án đường sắt áp dụng loại Hợp đồng Xây dựng - Chuyển giao (BT) trong khuôn khổ pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Quốc hội thông qua Nghị quyết 98 sửa đổi. Ảnh: VPQH

Nghị quyết quy định các khu vực nhà ga đường sắt, depot và vùng phụ cận các nút giao thông dọc tuyến Vành đai 3 sẽ được UBND thành phố phát triển theo mô hình TOD. UBND thành phố được quyết định đầu tư kết hợp nhà ở, thương mại, dịch vụ, công trình sự nghiệp và công cộng, đồng thời linh hoạt xác định các chỉ tiêu sử dụng đất, kinh tế - kỹ thuật khác với quy chuẩn quốc gia, nhưng vẫn đảm bảo hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và an toàn môi trường.

Đặc biệt, Nghị quyết vừa được thông qua bổ sung một Điều 7a về thành lập và hoạt động của Khu thương mại tự do TP. Hồ Chí Minh. HĐND thành phố quy định trình tự, thủ tục thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới khu thương mại tự do. UBND thành phố quyết định thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới khu thương mại tự do gắn với cảng biển khu vực Cái Mép Hạ. Đồng thời, quyết định thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới khu thương mại tự do được coi là quyết định điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chung thành phố, Quy hoạch tổng thể thành phố…

Về chính sách về đất đai đối với khu thương mại tự do, trừ các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, Chủ tịch UBND thành phố được giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất đối với dự án đầu tư trong khu thương mại tự do quy định tại Nghị quyết này. UBND thành phố quyết định khung giá cho thuê cơ sở hạ tầng trong khu thương mại tự do.

Liên quan đến chính sách ưu đãi đầu tư, Nghị quyết quy định thời gian hoạt động của dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng các khu chức năng thuộc khu thương mại tự do, dự án của nhà đầu tư thuê lại đất tại khu thương mại tự do được áp dụng như dự án đầu tư trong khu kinh tế theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Nghị quyết quy định giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong 10 năm cho chuyên gia, nhà khoa học, người lao động trình độ cao làm việc tại khu thương mại tự do. Đồng thời, các dự án xây dựng và kinh doanh hạ tầng trong khu này được hưởng ưu đãi về thuê đất, thuê mặt nước tương tự các khu chức năng trong khu kinh tế.

Tạo sức bật cho Khu thương mại tự do Đà Nẵng

Trong khi đó, Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng được đánh giá sẽ tạo động lực cho Đà Nẵng phát triển vượt trội nhất là đối với khu thương mại tự do.

Cụ thể, Khu thương mại tự do Đà Nẵng được Nghị quyết xác định là khu vực có ranh giới địa lý xác định, được thành lập để thực hiện thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội, mang tính đột phá nhằm thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, dịch vụ chất lượng cao thúc đẩy xuất khẩu, công nghiệp, hoạt động nghiên cứu và phát triển, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.

Nghị quyết được thông qua kỳ vọng tạo đà cho Khu thương mại tự do Đà Nẵng phát triển. Ảnh: VPQH

Khu thương mại tự do Đà Nẵng được tổ chức thành các khu chức năng, bao gồm: khu sản xuất, trung tâm logistics, khu cảng và hậu cần cảng, khu thương mại - dịch vụ và các loại hình khu chức năng khác theo quy định của pháp luật. Các khu chức năng thuộc khu thương mại tự do đáp ứng điều kiện khu phi thuế quan theo quy định của pháp luật được bảo đảm hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan của cơ quan hải quan và hoạt động quản lý nhà nước.

Về chính sách về đất đai đối với Khu thương mại tự do Đà Nẵng, trừ các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, UBND thành phố được giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, không thông qua đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với dự án đầu tư.

Nghị quyết khuyến khích đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược và hạ tầng trọng điểm, bao gồm: xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm dữ liệu, R&D gắn đào tạo; nghiên cứu và chuyển giao công nghệ cao; công nghệ chip bán dẫn, mạch tích hợp, linh kiện điện tử, pin công nghệ mới, vật liệu mới, công nghiệp quốc phòng. Đồng thời, ưu tiên đầu tư hạ tầng Khu thương mại tự do Đà Nẵng, trung tâm logistics, khu sản xuất, cơ sở y tế, giáo dục, đào tạo; cảng biển và cảng hàng không, với các dự án có vốn từ 2.000 đến 10.000 tỷ đồng trở lên.

Nhà đầu tư chiến lược phát triển hạ tầng Khu thương mại tự do Đà Nẵng sẽ thực hiện kết nối các khu chức năng với cảng hàng không, cảng biển, cửa khẩu quốc tế theo hình thức PPP. Các dự án trong khu được miễn toàn bộ tiền thuê đất, thuê mặt nước (trừ nhà ở và đất thương mại, dịch vụ). Doanh nghiệp đầu tư mới tại khu sẽ áp dụng thuế thu nhập 10% trong 30 năm, miễn 4 năm đầu và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo.

Thu Hường