Thứ trưởng Bộ KH&CN: Bảo đảm không xảy ra tình trạng luật chờ nghị định

Ngày 31-12, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức họp báo định kỳ, thông tin về kết quả nổi bật năm 2025 và các chính sách mới vừa ban hành. Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương chủ trì buổi họp báo.

Tại đây, Bộ KH&CN đã giới thiệu hai đạo luật quan trọng vừa được Quốc hội thông qua là Luật Trí tuệ nhân tạo và Luật Chuyển đổi số. Đây được đánh giá là những trụ cột chiến lược, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế số, xã hội số và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Ông Trần Văn Sơn, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số quốc gia chia sẻ thông tin về Luật Trí tuệ nhân tạo.

Thông tin về Luật Trí tuệ nhân tạo (AI – Luật số 134/2025/QH15), ông Trần Văn Sơn, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số quốc gia, cho biết đây là bước đi mang tính lịch sử. Luật vừa tạo không gian cho đổi mới sáng tạo, vừa bảo đảm quản lý hiệu quả các rủi ro từ công nghệ mới.

Theo ông Sơn, Việt Nam lựa chọn cách tiếp cận hài hòa, phát triển mạnh mẽ như Nhật Bản nhưng có mức độ an toàn cao hơn chuẩn cơ bản của Hàn Quốc.

Luật Trí tuệ nhân tạo xây dựng trên nguyên tắc lấy con người làm trung tâm, khẳng định AI chỉ là công cụ hỗ trợ, không thay thế vai trò quyết định của con người. Trọng tâm của luật là quản lý theo mức độ rủi ro, thiết lập cơ chế giám sát an toàn, minh bạch và có trách nhiệm giải trình.

Bên cạnh đó, luật chú trọng phát triển hạ tầng dữ liệu, hạ tầng tính toán, trong đó có Trung tâm tính toán hiệu năng cao quốc gia cùng các nền tảng dùng chung nhằm bảo đảm chủ quyền số. Đáng chú ý, các hoạt động liên quan đến AI được hưởng mức ưu đãi đầu tư cao nhất, tạo điều kiện hình thành chuỗi cung ứng công nghệ mũi nhọn và doanh nghiệp kỳ lân.

Cũng tại buổi họp báo, ông Trần Quốc Tuấn, đại diện Cục Chuyển đổi số quốc gia, đã thông tin về Luật Chuyển đổi số (Luật số 148/2025/QH15).

Ông Trần Quốc Tuấn, Cục Chuyển đổi số quốc gia thông tin về Luật Chuyển đổi số.

Theo ông Tuấn, đây là “luật khung” có vai trò kết nối, hệ thống hóa các quy định rải rác trong nhiều luật chuyên ngành, tạo bức tranh tổng thể về quốc gia số. Điểm mới đáng chú ý là lần đầu tiên các khái niệm về chuyển đổi số được luật hóa thống nhất, tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước triển khai các chính sách hỗ trợ đồng bộ.

Luật Chuyển đổi số cũng thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ khi quy định dành tối thiểu 1% ngân sách nhà nước hằng năm cho chuyển đổi số.

Theo đại diện Cục Chuyển đổi số quốc gia, luật hướng tới tạo lợi thế cạnh tranh thông qua ba trụ cột chính: giảm chi phí tuân thủ; tạo không gian an toàn cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo; và kết nối các nền tảng số quốc gia để khu vực tư nhân khai thác, sử dụng lại.

Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương kết luận cuộc họp báo.

Kết luận buổi họp báo, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương nhấn mạnh năm 2025 là năm đột phá về thể chế của ngành KH&CN. Thứ trưởng cho biết chưa năm nào các bộ, ngành, địa phương đồng loạt tập trung xây dựng nền tảng số và cơ sở dữ liệu quốc gia mạnh mẽ như năm nay.

Đối với các luật mới ban hành, Bộ KH&CN đã chủ động phối hợp với Bộ Tư pháp dự kiến ban hành 16 văn bản quy định chi tiết, bảo đảm không xảy ra tình trạng luật chờ nghị định. Đồng thời, các đơn vị được yêu cầu đẩy mạnh truyền thông để người dân, doanh nghiệp có thể áp dụng ngay khi luật có hiệu lực.

VIẾT THỊNH