Thúc đẩy phát triển công nghiệp môi trường

Chuyển biến bước đầu

Theo đánh giá của Sở Công thương, thời gian qua, các mục tiêu về phát triển CNMT trên địa bàn tỉnh đã được lồng ghép vào kế hoạch phát triển các KKT, KCN của tỉnh, gắn với tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn.

Tỉnh đã quan tâm đầu tư hạ tầng xử lý nguồn thải công nghiệp; đồng thời, triển khai nhiều chính sách ưu đãi, thu hút nhà đầu tư thực hiện các dự án trong lĩnh vực môi trường, năng lượng tái tạo, sản xuất thiết bị, sản phẩm thân thiện môi trường.

Trên địa bàn tỉnh hiện có 6 KCN tập trung đang hoạt động, trong đó 5 KCN tập trung đã được đầu tư hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải tập trung. Các DN hoạt động trong các KCN đều có công trình xử lý chất thải đạt quy chuẩn, vận hành thường xuyên, đảm bảo việc xả thải theo đúng quy định.

Nhiều DN đã chủ động đổi mới công nghệ sản xuất theo hướng xanh - sạch - tiết kiệm năng lượng; dịch chuyển việc sử dụng năng lượng hóa thạch sang các nguồn năng lượng thân thiện với môi trường, năng lượng tái tạo.

Hệ thống điện năng lượng mặt trời giúp hạn chế sử dụng điện từ nguồn truyền thống, qua đó giúp giảm thiểu mức phát thải khí carbon.

Điển hình như Nhà máy Lọc dầu Dung Quất áp dụng mô hình sản xuất tuần hoàn, tái sử dụng nước rửa muối, thu hồi dầu từ bùn đáy bể, tái chế xúc tác thành sản phẩm thân thiện môi trường. Nhà máy vận hành đồng thời hai phân xưởng SRU để thu hồi lưu huỳnh và tận dụng phụ phẩm sản xuất.

Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất đầu tư công nghệ tái sử dụng xỉ luyện kim, thu hồi nhiệt thừa để phát điện, hướng tới mô hình không rác thải. Các DN đã thực hiện cải tạo chiếu sáng bằng đèn LED, sử dụng năng lượng mặt trời mái nhà để phục vụ cho các hoạt động; tái sử dụng chất thải ngay trong dây chuyền sản xuất, hạn chế xử lý cuối đường ống nhằm giảm thiểu tác động tới môi trường...

Hiện nay, Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn đang quan tâm và mong muốn tham gia thực hiện thí điểm quản lý, chăm sóc rừng trên địa bàn KKT Dung Quất làm cơ sở sử dụng tín chỉ carbon từ rừng để hoán đổi tín chỉ carbon trong sản xuất công nghiệp của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất.

Đây là một mô hình mới, tiên phong trong việc áp dụng cơ chế bù trừ tín chỉ carbon hiện nay. Mô hình phù hợp với định hướng của Chính phủ tại Nghị định số 119/2025/NĐ-CP ngày 9/6/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 06/2022/NĐ-CP về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng Ozone.

Ngoài ra, tại KKT Dung Quất đã có các nhà đầu tư quan tâm đề xuất thực hiện dự án Khu liên hợp xử lý chất thải tổng hợp Dung Quất và Nhà máy điện rác Quảng Ngãi. Đây là 2 dự án quan trọng đã được đưa vào quy hoạch nhằm xử lý chất thải và chuyển đổi xanh của KKT.

Động lực cho sản xuất xanh

Nhiệm kỳ 2025 - 2030, Quảng Ngãi xác định sẽ đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu công nghiệp theo hướng hiện đại, phát triển theo chiều sâu, đa dạng ngành nghề, ưu tiên công nghiệp công nghệ cao, thân thiện với môi trường.

Giám đốc Sở Công thương Nguyễn Thanh Mân cho biết, phát triển công nghiệp theo mô hình tăng trưởng bền vững, gắn với chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, bảo vệ môi trường là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tới.

Tuy nhiên, kinh tế xanh là khái niệm còn mới mẻ; nhận thức của nhiều DN về vấn đề này còn hạn chế. Quá trình chuyển đổi xanh cần phải đi liền với chuyển đổi số, thường xuyên cập nhật, ứng dụng công nghệ, khoa học, kỹ thuật.

Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chính sách, pháp luật để phát triển ngành CNMT; tuyên truyền để người dân và DN nâng cao trách nhiệm và sẵn sàng thay đổi hướng tới phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn.

Đặc biệt, chú trọng thu hút các nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm, uy tín trong và ngoài nước để đầu tư hạ tầng các KCN - đô thị - dịch vụ, cụm công nghiệp theo hướng KCN sinh thái, KCN công nghệ cao, công nghiệp sạch.

Đồng thời, tranh thủ các nguồn lực hỗ trợ DN đầu tư triển khai các dự án sử dụng công nghệ ít phát thải, tiết kiệm năng lượng, ứng dụng năng lượng tái tạo; hỗ trợ việc chế tạo thiết bị và sản xuất sản phẩm bảo vệ môi trường; xây dựng các mô hình kinh tế tuần hoàn tận dụng phụ phẩm, tái chế nguyên liệu, giảm chất thải, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên.

Bài, ảnh: THIÊN HƯƠNG