Thúc đẩy phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam

Việt Nam còn nhiều dư địa để phát triển công nghiệp hỗ trợ

Hội thảo quốc tế “Xúc tiến đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ” được phối hợp đồng tổ chức bởi Cục Xúc tiến thương mại, Cục Công nghiệp, Cục Đầu tư nước ngoài, Ban Quản lý Khu Kinh tế Hải Phòng, Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) và các cơ quan chính quyền địa phương, hiệp hội, ngành hàng liên quan.

Hội thảo có sự tham gia của trên 200 đại biểu trong nước và quốc tế, trong đó có hơn 25 đại diện các sứ quán nước ngoài và tổ chức quốc tế tại Việt Nam. Đây là một trong những điểm nhấn trong chuỗi hoạt động của Sự kiện Triển lãm công nghiệp hỗ trợ Việt Nam – Nhật Bản (SIE 2025) và Triển lãm Quốc tế về máy móc và công nghệ ngành công nghiệp chế tạo và công nghiệp hỗ trợ (VME 2025) diễn ra cùng địa điểm và thời gian từ ngày 6 đến ngày 8/8/2025 tại Trung tâm Triển lãm I.C.E (91 Trần Hưng Đạo, Hà Nội).

Ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Đ.N

Hội thảo được tổ chức thường niên là một diễn đàn quan trọng với mục tiêu cập nhật thông tin về chính sách, môi trường thu hút đầu tư của Việt Nam, các địa phương và trong các lĩnh vực công nghiệp trọng điểm. Qua đó, tạo cầu nối hợp tác kinh doanh, đầu tư giữa các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài với các địa phương, khu công nghiệp và doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam.

Phát biểu tại hội thảo, ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương cho biết, trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái định hình, Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất chiến lược mới tại khu vực Đông Nam Á. Chính phủ Việt Nam đặc biệt chú trọng phát triển công nghiệp hỗ trợ với nhiều chính sách ưu đãi về đầu tư, thương mại và hỗ trợ kỹ thuật,… nhằm tăng tỷ lệ nội địa hóa và giảm phụ thuộc nhập khẩu.

"Cục Xúc tiến thương mại đã và đang phối hợp với Cục Công nghiệp, Cục Đầu tư nước ngoài, JETRO, KOTRA và hệ thống gần 60 Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài chủ động triển khai nhiều chương trình xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực Công Thương, tập trung kết nối thường xuyên với các doanh nghiệp FDI tiềm năng để mở rộng cơ hội, không gian hợp tác hướng tới hình thành mối liên kết mạnh mẽ, gắn kết chuỗi giá trị sản xuất công nghiệp Việt Nam" - ông Phú cho hay.

Theo ông Vũ Bá Phú, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp hỗ trợ. Năm 2024, riêng ngành chế biến - chế tạo đã thu hút hơn 25,5 tỷ USD vốn FDI đăng ký mới, chiếm gần 67% tổng vốn FDI vào Việt Nam. Các lĩnh vực như sản xuất linh kiện điện tử, cơ khí chính xác, phụ tùng ô tô – xe máy điện… đang được nhiều tập đoàn đa quốc gia, doanh nghiệp FDI chú trọng hỗ trợ và phát triển.

Theo khảo sát của JETRO năm 2024, hơn 56% doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam có kế hoạch mở rộng đầu tư trong 1-2 năm tới. Trong đó, gần một nửa hoạt động trong ngành sản xuất công nghiệp, với ưu tiên hàng đầu là mở rộng chuỗi cung ứng đầu vào tại chỗ.

Các đại biểu trong và ngoài nước tham dự hội thảo. Ảnh: Đ.N

"Hiện nay, Việt Nam có khoảng 1.700 doanh nghiệp FDI hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, chiếm khoảng 40% tổng số doanh nghiệp toàn ngành. Điều này phản ánh rõ mức độ quan tâm và vai trò của Việt Nam ngày càng gia tăng trong chuỗi cung ứng toàn cầu" - ông Phú thông tin.

Tuy nhiên, ông Vũ Bá Phú cũng chỉ ra, tỷ lệ nội địa hóa trong nhiều lĩnh vực vẫn còn khiêm tốn: dệt may - da giày đạt khoảng 45 - 50%, cơ khí chế tạo 15 - 20%, lắp ráp ô tô từ 5 - 20%. Khoảng hơn 6.000 doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam đang mới chỉ mới đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu linh kiện, phụ tùng cho sản xuất trong nước. Nếu chỉ tính riêng các doanh nghiệp Việt Nam, tỷ lệ nội địa hóa chỉ đạt khoảng 15,7%.

"Thực tế trên cho thấy Việt Nam đang còn nhiều dư địa để phát triển lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết về nâng cao năng lực sản xuất, tiêu chuẩn sản phẩm, kỹ năng quản trị và liên kết hợp tác sản xuất theo chuỗi của doanh nghiệp trong nước với các doanh nghiệp FDI. Trong khi các doanh nghiệp Việt đang tích cực đổi mới công nghệ, phương thức quản trị và nâng cao năng lực cạnh tranh để có thể tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu và tận dụng hiệu quả làn sóng chuyển dịch đầu tư mới, việc thu hút đầu tư FDI có chọn lọc và thúc đẩy kết nối giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp nội địa sẽ là yếu tố then chốt trong việc nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam" - ông Phú nhấn mạnh.

Cơ hội để Việt Nam điều chỉnh chiến lược sản xuất, thị trường xuất khẩu

Thực tế cho thấy, Việt Nam đã và đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và tham gia sâu rộng vào các chuỗi giá trị toàn cầu, trong đó lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ được xác định là một trong những trụ cột chiến lược để nâng cao năng lực nội tại của nền kinh tế. Do đó, trước thực trạng trên, việc tổ chức Hội thảo Xúc tiến đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ được xác định là một bước đi chiến lược, có tính khả thi cao trong bối cảnh hiện nay.

Hội thảo không chỉ là nơi giới thiệu tiềm năng đầu tư, cơ chế chính sách và nhu cầu hợp tác đầu tư của các địa phương và doanh nghiệp, mà còn đóng vai trò là nền tảng kết nối trực tiếp giữa nhà đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp Việt Nam, thúc đẩy hình thành chuỗi liên kết cung ứng nội địa, từng bước nâng cao năng lực công nghiệp quốc gia và gia tăng tỷ lệ nội địa hóa.

Hội thảo sẽ cung cấp một bức tranh toàn diện về dòng chảy đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam. Ảnh: Đ.N

Theo đó, hội thảo cung cấp một bức tranh toàn diện về dòng chảy đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam: Giới thiệu những chủ trương, chính sách và quy định mới thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam; thực trạng đầu tư của doanh nghiệp Nhật Bản vào ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam và xu hướng mở rộng chuỗi cung ứng thu mua nguyên vật liệu, linh phụ kiện từ doanh nghiệp Việt Nam; những vấn đề nhà đầu tư nước ngoài quan tâm khi đầu tư vào ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam và khuyến nghị nâng cao năng lực doanh nghiệp nội địa tham gia chuỗi cung ứng công nghiệp toàn cầu; thực trạng và khuyến nghị điều chỉnh chiến lược sản xuất, thị trường xuất khẩu nhằm thích ứng với bối cảnh thay đổi của chuỗi cung ứng toàn cầu; chuyển đổi khu công nghiệp thế hệ mới, giải pháp xanh cho doanh nghiệp thuộc lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ.

Đỗ Nga