Thực hiện các chính sách bảo hiểm xã hội gắn với chính quyền địa phương 2 cấp

Tăng cường chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người dân tại tỉnh Đồng Tháp.

Nỗ lực triển khai chính sách an sinh xã hội trong chính quyền 2 cấp

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, trong tháng 8/2025, cơ quan này đã tích cực tổ chức thực hiện các chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp gắn với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Ngành cũng chú trọng việc rà soát các quy trình, quy chế bảo đảm mọi mặt công tác được triển khai xuyên suốt, hiệu quả, giải quyết tối đa quyền lợi của người tham gia, thụ hưởng chính sách và phù hợp với thực tiễn mô hình chính quyền mới tại các địa phương. Cùng với đó, tiếp tục rà soát để cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính lĩnh vực bảo hiểm xã hội, tập trung vào đơn giản hóa tờ khai, mẫu biểu, nâng cao tỷ lệ mẫu biểu điện tử tương tác trên cơ sở chia sẻ kết nối Cơ sở dữ liệu về dân cư; kết nối, đồng bộ, chia sẻ dữ liệu với ngành y tế, tư pháp và dữ liệu hiện có tại cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, tận dụng cơ sở dữ liệu sẵn có để hạn chế tối đa việc yêu cầu các cá nhân, tổ chức cung cấp bổ sung hồ sơ trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính…

Đây là thông tin từ hội nghị giao ban cơ quan tháng 9/2025 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam diễn ra ngày 24/9 dưới sự chủ trì của Giám đốc Lê Hùng Sơn.

Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Lê Hùng Sơn chủ trì hội nghị. (Ảnh: VSS)

Đối với công tác phát triển người tham gia, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã thực hiện nhiều nhiệm vụ. Đó là: Xây dựng theo hướng hoàn thiện các quy trình, văn bản hướng dẫn thực hiện quy trình trong công tác thu và phát triển người tham gia; thực hiện việc giao kế hoạch chi tiết và phân công viên chức thường xuyên đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch được giao tới từng bảo hiểm xã hội cơ sở thuộc bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố; tiếp tục chỉ đạo bảo hiểm xã hội các cấp chủ động tham mưu việc đưa chỉ tiêu độ bao phủ vào các Nghị quyết của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp tại địa phương và đề xuất nâng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế từ ngân sách địa phương.

Để triển khai hiệu quả các chính sách mới về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã tổ chức: Hội nghị triển khai, tập huấn quy trình giải quyết hưởng, chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp để phổ biến những nội dung mới của Luật và một số nội dung về công tác chuyên môn trong xử lý tình huống, đối chiếu thông tin dữ liệu giải quyết hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động-bệnh nghề nghiệp,... sử dụng các chức năng trong phần mềm nghiệp vụ gắn với Luật và các quy trình, quy chế thực hiện chính sách. Nhiều hội nghị được tổ chức để kịp thời nắm bắt các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các chính sách an sinh xã hội và hướng dẫn, phổ biến những điểm trọng tâm của các luật mới, các nội dung cần lưu ý thực hiện khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động.

Bên cạnh đó, thường xuyên đánh giá, xây dựng nhiều nội dung báo cáo về thực tiễn tình hình thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp gửi các bộ, ngành.

Song song với đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam tiếp tục theo dõi, nắm bắt kịp thời tình hình triển khai chính sách bảo hiểm y tế tại các địa phương; chỉ đạo bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố chủ động phối hợp với Sở Y tế và các cơ sở khám, chữa bệnh trong thời gian các địa phương thực hiện mô hình chính quyền địa phương mới phải bảo đảm chặt chẽ về cơ sở pháp lý khi thực hiện thanh, quyết toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế quý I, II đối với các cơ sở khám, chữa bệnh được tổ chức lại và tạm ứng chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế kịp thời đối với cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế được thành lập mới. Từ đó, để người tham gia bảo hiểm y tế không bị gián đoạn về quyền lợi.

Về công tác tuyên truyền, hỗ trợ người tham gia, toàn hệ thống tiếp tục đổi mới về nội dung, hình thức, phương pháp truyền thông, tư vấn chính sách qua đa nền tảng; đồng thời tổ chức nhiều đợt truyền thông chuyên đề.

Cụ thể như: việc triển khai bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên ngay từ đầu năm học mới; các quy định và quyền lợi của người lao động theo chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế mới và các văn bản hướng dẫn;... thu hút lượng lớn truy cập và sự quan tâm từ người dân.

Nhờ đó, việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao của toàn hệ thống trong tháng 8 vừa qua đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực. Số người tham gia bảo hiểm xã hội là 19,289 triệu người, tăng 195,2 nghìn người so với tháng trước. Số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp là 15,735 triệu người, tăng 208 nghìn người so với tháng trước. Số người tham gia bảo hiểm y tế là 91,89 triệu người, tăng 174,8 nghìn người so với tháng trước.

Toàn hệ thống đã giải quyết hưởng mới các chế độ bảo hiểm xã hội cho 582.842 người hưởng chế độ ốm đau; 103.400 người hưởng chế độ thai sản; 22.187 hưởng chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe; 74.317 người hưởng trợ cấp thất nghiệp;... Đồng thời, cả nước đã có hơn 16,1 triệu lượt người khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế.

Thích ứng linh hoạt với thay đổi của mô hình chính quyền địa phương

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Lê Hùng Sơn yêu cầu, bám sát các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính chủ động triển khai các giải pháp, kịch bản điều hành, tổ chức thực hiện nhiệm vụ phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế, thích ứng linh hoạt với thay đổi trong mô hình chính quyền địa phương. Trong đó, trọng tâm hoàn thiện kịch bản, phương án triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển người tham gia, giảm số tiền chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo hướng tăng cường rà soát, phát triển bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên ngay từ đầu năm học mới và tập trung khai thác những nhóm đối tượng mới phải tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế bắt buộc.

Các đơn vị chuyên môn, nghiệp vụ tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy trình nghiệp vụ, quy chế tổ chức thực hiện chính sách; kịp thời nắm bắt những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và trong quá trình tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để báo cáo, đề xuất các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật phù hợp với thực tiễn.

Bên cạnh đó, bố trí đầy đủ nguồn lực, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong công tác giải quyết, chi trả chế độ chính sách; nâng cao hiệu quả công tác giám định bảo hiểm y tế, vừa kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng quỹ vừa thực hiện tạm ứng, thanh, quyết toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế đầy đủ, kịp thời theo đúng quy định của pháp luật.

Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thuộc Bộ Tài chính hoàn thiện, trình lãnh đạo Bộ ban hành Thông tư quy định hoạt động kiểm tra chuyên ngành lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; rà soát, xây dựng các tiêu chí đánh giá, kiểm soát rủi ro, phòng ngừa các hành vi vi phạm, gian lận, trục lợi quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Đồng thời, tăng cường các hoạt động truyền thông, hỗ trợ người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo hướng đa dạng, thân thiện, hiện đại và kịp thời.

Thực hiện nghiêm công tác quản lý tài chính, tài sản gắn với mô hình sắp xếp tổ chức bộ máy mới và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm hiệu quả, tránh lãng phí; triển khai công tác đầu tư các quỹ an toàn, bền vững, hiệu quả, đúng quy định của pháp luật; hoàn thiện các quy chế về đầu tư, quản lý rủi ro, gắn với chiến lược đầu tư dài hạn.

Thường xuyên rà soát, đơn giản hóa, cải cách thủ tục hành chính; tăng cường hoàn thiện ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào các mảng công tác của toàn Hệ thống; nghiên cứu, triển khai kết nối, liên thông hệ thống dữ liệu chuyên ngành về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế với các đơn vị thuộc Bộ Tài chính và các Bộ, ngành liên quan phù hợp với mô hình, tổ chức bộ máy mới.

Mới đây, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã có công văn gửi bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc thực hiện các giải pháp trọng tâm, đồng bộ, quyết liệt công tác thu, phát triển người tham gia các tháng cuối năm 2025. Theo đó, có 5 yêu cầu đối với Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố.

Thứ nhất, tiếp tục bám sát chỉ đạo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và các ngành liên quan để rà soát, xác định danh sách tiềm năng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế chi tiết theo từng nhóm đối tượng. Trên cơ sở đó, xây dựng kế hoạch phát triển người tham gia phù hợp với tình hình kinh tế-xã hội địa phương. Giám đốc bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm trực tiếp trước Bảo hiểm xã hội Việt Nam về kết quả thực hiện các chỉ tiêu thu và phát triển người tham gia năm 2025.

Thứ hai, tham mưu Ủy ban nhân dân trình Hội đồng nhân dân đưa chỉ tiêu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế vào Nghị quyết phát triển kinh tế-xã hội hằng năm; đề xuất bố trí ngân sách hỗ trợ mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế nhằm mở rộng nhanh diện bao phủ. Kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cấp tỉnh, cấp xã, phường, phân công trách nhiệm rõ ràng và duy trì hoạt động hiệu quả. Hằng tháng, Ban Chỉ đạo tổ chức họp, mời các địa phương có kết quả thấp báo cáo, giải trình, cam kết hoàn thành chỉ tiêu; đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch.

Thứ ba, đối với các địa phương có các Ban Chỉ đạo xây dựng Đảng, các tổ chức chính trị-xã hội và quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp, Ban Chỉ đạo thực hiện chương trình an sinh xã hội,... của Tỉnh ủy/Thành ủy, bảo hiểm xã hội các tỉnh chủ động đề nghị: Chỉ đạo các sở, ngành, ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất hằng tháng yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện tham gia, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đầy đủ, bảo đảm quyền lợi cho người lao động. Hằng tháng, quý tổ chức kiểm tra, đôn đốc, đánh giá việc thực hiện các chỉ tiêu về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế .

Thứ tư, tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, tổ chức hội nghị đối thoại, phổ biến Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi và các văn bản hướng dẫn thi hành, giúp người dân và doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm đối tượng mới, hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ khi tham gia. Công tác tuyên truyền phải đi trước một bước, gắn trực tiếp với hiệu quả phát triển người tham gia.

Thứ năm, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ cơ sở, trưởng thôn, khu phố để hướng dẫn lập danh sách, vận động người dân tham gia kịp thời, đầy đủ; đồng thời phân công nhiệm vụ rõ ràng, cụ thể đến từng cán bộ. Công tác đánh giá kết quả phải tiến hành thường xuyên, gắn với biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân hoàn thành tốt và điều chỉnh, bố trí nhân sự phù hợp.

Thứ sáu, Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm cao nhất nếu xảy ra lạm dụng, trục lợi chính sách. Các địa phương cần tăng cường kiểm tra, giám sát quy trình nghiệp vụ, bảo đảm thu đúng, thu đủ, không để xảy ra tình trạng trùng lặp thông tin (về quá trình đóng, hoặc người tham gia); đồng thời theo dõi chặt chẽ hoạt động của các tổ chức hỗ trợ phát triển đối tượng, nhà trường trong việc thu tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế theo quy định.

Với quyết tâm hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao năm 2025, Bảo hiểm xã hội Việt Nam chỉ đạo toàn hệ thống tập trung rà soát, phân tích kỹ tình hình thực hiện các chỉ tiêu, đánh giá cụ thể tiến độ theo từng địa bàn, từng nhóm đối tượng. Từ đó, đề ra các giải pháp quyết liệt, khả thi để tăng thu, mở rộng diện bao phủ, giảm nợ đọng, bảo đảm hoàn thành và phấn đấu vượt mức kế hoạch được Chính phủ, Bộ Tài chính giao.

NGÂN ANH