Thuế thuốc lá – Đòn bẩy cho sức khỏe cộng đồng và phát triển bền vững
Sáng 3/6 tại Hà Nội, Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Tổ chức HealthBridge Canada tại Việt Nam tổ chức Hội thảo 'Thuế thuốc lá và phát triển bền vững', thu hút sự tham gia của hơn 100 phóng viên, biên tập viên trên cả nước.

Quang cảnh buổi hội thảo.
Phát biểu khai mạc, ông Đặng Khắc Lợi – Phó Cục trưởng Cục Báo chí – nhấn mạnh: mỗi năm thế giới có hơn 8 triệu người tử vong do thuốc lá, trong đó 1,3 triệu là người không hút nhưng hít phải khói thuốc thụ động. Riêng tại Việt Nam, hơn 15 triệu người hút thuốc, dẫn đến hơn 100.000 ca tử vong và thiệt hại kinh tế lên tới 108.000 tỉ đồng mỗi năm, tương đương khoảng 1,1% GDP.

Ông Đặng Khắc Lợi – Phó Cục trưởng Cục Báo chí (Bộ VHTT&DL) phát biểu khai mạc.
Dù tỷ lệ hút thuốc ở nam giới Việt Nam đã giảm từ 47,4% (năm 2010) xuống còn 41,1% (năm 2021), nước ta vẫn nằm trong nhóm 15 quốc gia có tỷ lệ hút thuốc cao nhất thế giới và đứng thứ 3 khu vực ASEAN. Nguyên nhân lớn là giá thuốc lá còn quá rẻ do thuế suất thấp. Theo WHO, năm 2022, thuế chỉ chiếm 36% giá bán lẻ thuốc lá tại Việt Nam – thấp hơn nhiều so với mức trung bình 59% của các nước thu nhập trung bình, và thuộc nhóm thấp nhất ASEAN.
Các chuyên gia tại hội thảo, bao gồm đại diện Bộ Y tế, WHO và giới kinh tế, khẳng định: tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá là biện pháp hiệu quả để giảm tiêu dùng, bảo vệ sức khỏe và tăng thu ngân sách – từ đó góp phần thúc đẩy phát triển bền vững.
Bà Nguyễn Thị An – Giám đốc HealthBridge Canada tại Việt Nam cho rằng, việc tăng thuế thuốc lá không chỉ là biện pháp y tế công cộng, mà còn là công cụ tài khóa hữu hiệu, mang lại nguồn thu lớn cho Nhà nước.

Một diễn giả trình bày tham luận tại hội thảo.
Về vai trò của truyền thông, ông Đặng Khắc Lợi ghi nhận sự vào cuộc tích cực của báo chí. Từ đầu năm đến hết tháng 5/2025, đã có hơn 11.300 tin, bài về phòng chống tác hại thuốc lá, trong đó 709 tin, bài tập trung vào chủ đề thuế thuốc lá và phát triển bền vững. Các hình thức thể hiện đa dạng như tọa đàm, infographic, phỏng vấn, phát thanh – truyền hình… giúp nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
Hội thảo không chỉ cung cấp thông tin cập nhật mà còn tạo diễn đàn trao đổi giữa nhà báo và chuyên gia trong và ngoài nước, góp phần tăng cường hiệu quả truyền thông chính sách về phòng chống tác hại thuốc lá – một trong những thách thức sức khỏe lớn nhất hiện nay.
“Thuế thuốc lá không chỉ là công cụ tài chính, mà còn là đòn bẩy y tế công cộng. Đã đến lúc cần hành động quyết liệt hơn vì một tương lai khỏe mạnh và phát triển bền vững”, ông Lợi nhấn mạnh, kết luận hội thảo.