Thường trực Chính phủ họp trực tuyến với các địa phương về đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu ý kiến tại phiên họp. Ảnh: TRẦN HẢI

Sáng 16-7, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, chủ trì hội nghị giao ban trực tuyến giữa Thường trực Chính phủ với các địa phương về đẩy mạnh thực hiện giải ngân vốn đầu tư công (GNVĐTC). Cùng dự có đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan T.Ư; đầu cầu trực tuyến các địa phương.

Phát biểu ý kiến kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, dịch Covid-19 ảnh hưởng sự phát triển của đất nước, đời sống người dân, cho nên GNVĐTC không chỉ đơn thuần là góp phần tăng trưởng, phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế mà còn giải quyết việc làm, thu nhập cho hàng triệu người dân. GNVĐTC là “cứu cánh” trong bối cảnh đại dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp, do đó, mọi cấp ủy, chính quyền các địa phương phải nhận thức rõ ý nghĩa của công tác này, từ đó thấy rõ trách nhiệm của Ban Chấp hành đảng bộ, UBND, HĐND các tỉnh, thành phố để có quyết tâm chính trị cao hơn và hành động quyết liệt hơn.

Thủ tướng nêu rõ, năm nay chúng ta phải giải ngân 28 tỷ USD, tương đương hơn 633 nghìn tỷ đồng, trong đó, các địa phương chiếm gần 80%. Qua đây cho thấy, công tác chuẩn bị dự án, chuẩn bị đầu tư còn yếu kém, nhiều bất cập, nhất là giải ngân vốn ODA. Giải ngân thời gian qua kém, nhưng năm nay đã giải ngân tốt hơn. Nhiều địa phương làm tốt, năng động, quyết liệt, cụ thể nhưng nhiều địa phương còn trì trệ, không năng động, không chỉ đạo hoặc không bám vào để chỉ đạo. Thủ tướng yêu cầu “không nói chung chung”, phải quy trách nhiệm rõ ràng người đứng đầu, người trực tiếp làm. Bên cạnh tháo gỡ khó khăn, các địa phương phải tập trung hỗ trợ cho đầu tư xã hội, vốn đầu tư tư nhân, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI); không được phân biệt đầu tư công với đầu tư tư nhân.

Về biện pháp thời gian tới, Thủ tướng đề nghị cả nước, từng địa phương phát động phong trào thi đua yêu nước trong GNVĐTC, đầu tư tư nhân, FDI; học tập, trao đổi kinh nghiệm, quyết tâm khắc phục tồn tại để làm tốt hơn GNVĐTC, đầu tư xã hội. Các bộ trưởng, lãnh đạo các địa phương phải có chương trình hành động cụ thể trong việc GNVĐTC và đầu tư xã hội. Chương trình này phải được viết ngắn gọn với hành động mạnh mẽ, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, trong đó xem xét trách nhiệm người đứng đầu. Chỉ còn 25 đến 26 tuần nữa là kết thúc năm 2020, do đó Thủ tướng yêu cầu các ngành, địa phương báo cáo hai tuần một lần về tình hình giải ngân và kiểm tra, đôn đốc thực hiện.

Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chuyển vốn từ nơi không giải ngân được sang nơi có khả năng giải ngân, nhất là nguồn vốn T.Ư, vốn ngân sách, kể cả vốn ODA bắt đầu từ đầu tháng 8 tới; Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chuyển vốn. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành thường xuyên đôn đốc, kiểm tra; xử lý ách tắc của từng địa phương, từng ngành, đưa ra những biện pháp cần thiết. Phân công trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc cụ thể, nếu trì trệ sẽ bị kiểm điểm. Việc giải ngân gắn với thi đua khen thưởng, kỷ luật; đánh giá năng lực, phẩm chất cán bộ đi liền kiểm điểm, xử lý nghiêm tập thể, cá nhân liên quan không hoàn thành nhiệm vụ. Các địa phương phải đôn đốc, tháo gỡ mọi khó khăn, vướng mắc. Công khai, minh bạch, biểu dương những ngành, đơn vị, địa phương làm tốt; phê bình, trên các phương tiện truyền thông những ngành, địa phương không làm tốt.

Về công tác giải phóng mặt bằng, Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo các địa phương tích cực hỗ trợ chính quyền các huyện, xã; thảo luận với dân, công khai phương án đền bù, có phương án, chế độ thỏa đáng. Cả hệ thống chính trị phải vào cuộc mới thuyết phục dân bàn giao mặt bằng bởi đây là khâu yếu, chậm hiện nay. Nếu không giải phóng mặt bằng được, cũng phải điều chuyển vốn. Kiên quyết xử lý các bộ phận, cá nhân vô trách nhiệm. Về thủ tục, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành T.Ư tạo mọi điều kiện thủ tục cho địa phương thực hiện giải ngân; tiếp tục phân cấp, phân quyền công khai, minh bạch. Văn phòng Chính phủ kiểm tra các hồ sơ bị chậm trễ. Phải làm việc cụ thể từng dự án xem chậm trễ ở khâu nào, do đâu?

Thủ tướng đề nghị, ngoài việc đẩy mạnh GNVĐTC, cũng phải tích cực chống tham nhũng, tiêu cực trong xây dựng cơ bản. Chính phủ, các bộ, ngành sẽ kiểm tra địa phương; các địa phương sẽ kiểm tra đến cấp huyện, xã nhằm thúc đẩy quá trình đầu tư công. Đây là giải pháp tổng hợp để xử lý vấn đề khó khăn của đất nước trong bối cảnh dịch Covid-19 hiện nay.

* Theo báo cáo của Bộ Tài chính, ước giải ngân vốn đầu tư công sáu tháng đầu năm là 159.397,188 tỷ đồng, đạt 33,9% kế hoạch (cùng kỳ đạt 28,56% kế hoạch Quốc hội giao). Trong đó, vốn trong nước là 145.270,055 tỷ đồng (đạt 37,55% kế hoạch), vốn nước ngoài là 7.061,952 tỷ đồng (đạt 12,52% kế hoạch), vốn Chương trình mục tiêu quốc gia là 7.065,181 tỷ đồng (đạt 25,85% kế hoạch). Mặc dù các cấp, các ngành và địa phương đã quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ GNVĐTC, số vốn giải ngân tăng so cùng kỳ, song tỷ lệ giải ngân sáu tháng đầu năm vẫn thấp so yêu cầu. Có ba bộ, cơ quan T.Ư và chín địa phương có tỷ lệ giải ngân hơn 50%; 33 bộ, cơ quan T.Ư và ba địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 20%, trong đó, có bảy bộ, cơ quan T.Ư có tỷ lệ giải ngân dưới 5%...

PV