Tích hợp dữ liệu văn bằng, học bạ lên VNeID: Bước đột phá trong chuyển đổi số giáo dục

Bà Nguyễn Thị Kim Huệ, Hiệu trưởng Trường THPT Bình Tân (TPHCM), trao đổi thông tin với học sinh. Ảnh: Minh Anh

Chủ trương này không chỉ giúp người học thuận tiện tra cứu, sử dụng văn bằng mọi lúc, mọi nơi, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý.

Cú hích chuyển đổi số

Tiến sĩ Lê Hoàng Dự - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Cà Mau, cho rằng việc tích hợp học bạ và văn bằng lên VNeID là bước đi phù hợp với tinh thần Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GD-ĐT. Theo ông, đây là nền tảng quan trọng để từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng hệ thống giáo dục số, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong thời đại chuyển đổi số.

Việc tích hợp dữ liệu văn bằng số không chỉ tạo thuận lợi cho học sinh và nhà trường, mà còn mang lại lợi ích lớn cho công tác quản lý Nhà nước. Khi dữ liệu được quản lý thống nhất, chính xác và không trùng lặp, ngành chức năng có thể dễ dàng tiến hành thống kê, phân tích chất lượng nguồn nhân lực. Những dữ liệu này sẽ trở thành cơ sở khoa học để hoạch định chính sách giáo dục, việc làm và phân bổ nguồn lực phù hợp với điều kiện phát triển của từng vùng, ngành nghề.

“Ngành Giáo dục tỉnh Cà Mau đã và đang đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện. 100% cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn đã sử dụng hệ thống phần mềm quản lý nhà trường và các phần mềm nghiệp vụ; trên 90% cơ sở giáo dục công lập đã trang bị chữ ký số cho giáo viên. Việc số hóa học bạ, sổ điểm và liên thông với phần mềm dùng chung toàn ngành đang được triển khai tích cực nhằm sẵn sàng cho việc tích hợp lên VNeID”, ông Dự cho biết.

Ông Phạm Việt Hưng - Hiệu trưởng Trường THPT Đầm Dơi (Cà Mau), nhận định việc tích hợp hồ sơ văn bằng và học bạ lên VNeID là xu hướng tất yếu trong thời đại chuyển đổi số. Ông cho rằng việc lưu trữ trên giấy đã bộc lộ nhiều hạn chế như dễ hư hỏng, thất lạc, khó xác minh.

“Khi dữ liệu học bạ, văn bằng được tích hợp lên VNeID, mọi thủ tục xác minh sẽ trở nên nhanh chóng, giảm đáng kể thời gian cho học sinh và các cơ quan chức năng. Nhà trường cũng chủ động hơn trong quản lý, không còn phụ thuộc vào hồ sơ giấy. Từ năm 2021, Trường THPT Đầm Dơi đã đầu tư hoàn thiện hạ tầng công nghệ, số hóa toàn bộ hồ sơ, bằng cấp và sẵn sàng tích hợp lên VNeID theo hướng dẫn của ngành Giáo dục”, ông Hưng cho hay.

Ông Trương Công Mỹ - Trưởng phòng Công tác sinh viên, Trường Đại học Hàng Hải, bày tỏ sự đồng tình và đánh giá cao chủ trương tích hợp học bạ, bằng cấp lên VNeID. Đây là bước tiến quan trọng, mang tính đột phá trong quá trình chuyển đổi số của ngành Giáo dục, đồng thời là sự cải tiến hoàn toàn phù hợp với xu thế phát triển của xã hội hiện đại.

Việc số hóa và tích hợp dữ liệu học tập lên nền tảng định danh điện tử quốc gia không chỉ giúp đơn giản hóa các thủ tục hành chính - vốn đang là gánh nặng trong quản lý đào tạo và tuyển sinh, mà còn góp phần xây dựng một hệ thống thông tin thống nhất, minh bạch, có khả năng xác thực cao và dễ dàng truy xuất khi cần thiết.

Nhiều năm phụ trách mảng công nghệ thông tin trong tuyển sinh đầu cấp, ông Chử Văn Đức (Phòng Văn hóa – Xã hội phường Hoàng Mai, Hà Nội) cho rằng, việc tích hợp dữ liệu văn bằng, học bạ lên VNeID là cú hích lớn đối với chuyển đổi số giáo dục.

Theo ông, hồ sơ giấy tờ lâu nay vẫn là “ác mộng” với học sinh, sinh viên và người lao động. Việc phải chuẩn bị hàng loạt bản sao công chứng không chỉ tốn kém, mà còn tạo gánh nặng không đáng có. Số hóa văn bằng sẽ thu hẹp đáng kể “đất sống” của gian lận trong giáo dục, bởi dữ liệu được quản lý tập trung và đồng bộ, dễ dàng đối chiếu. Sự minh bạch này góp phần củng cố niềm tin xã hội vào chất lượng giáo dục và giá trị thực của bằng cấp.

Trường Cao đẳng Nghề Việt Nam Hàn Quốc Cà Mau trao bằng tốt nghiệp. Ảnh: Quách Mến

Nhiều lợi ích thiết thực

Theo quan điểm của ThS Huỳnh Minh Hiếu - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Việt Nam Hàn Quốc Cà Mau, việc tích hợp học bạ, văn bằng và chứng chỉ của người học lên nền tảng định danh điện tử quốc gia VNeID sẽ hạn chế tối đa tình trạng làm giả, chỉnh sửa hoặc sử dụng sai mục đích các loại văn bằng, chứng chỉ, một vấn đề gây nhiều hệ lụy trong công tác tuyển sinh, tuyển dụng và công nhận kết quả đào tạo hiện nay.

Đối với các cơ sở giáo dục, việc số hóa và tích hợp dữ liệu giúp giảm thiểu khối lượng công việc hành chính truyền thống, đặc biệt là trong các khâu xác minh hồ sơ đầu vào, cấp và xác nhận văn bằng đầu ra, cũng như cung cấp thông tin cho đơn vị tuyển dụng hoặc các cơ quan chức năng.

“Khi được kết nối vào hệ thống dữ liệu lớn quốc gia, các trường đại học, cao đẳng có thể khai thác thông tin để phân tích, thống kê, phục vụ việc xây dựng chiến lược đào tạo, điều chỉnh chỉ tiêu tuyển sinh, chương trình học cho phù hợp với nhu cầu thực tiễn của thị trường lao động.

Việc minh bạch hóa dữ liệu học tập thông qua VNeID còn góp phần củng cố niềm tin của xã hội vào chất lượng văn bằng, chứng chỉ; người dân, doanh nghiệp và các tổ chức có thể dễ dàng xác minh thông tin học tập một cách công khai, minh bạch.

Tuy nhiên, cần quan tâm đến vấn đề bảo mật thông tin người học và đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng công nghệ thông tin cho các trường. Đối với nhà trường, việc số hóa hồ sơ, văn bản, chứng chỉ học viên cũng đã được thực hiện 100% trên phần mềm quản lý của trường và sẵn sàng đưa lên hệ thống định danh điện tử quốc gia VNeID theo hướng dẫn, yêu cầu của cơ quan quản lý”, ông Hiếu nói.

Học sinh Trường Tiểu học Nam Từ Liêm (Hà Nội). Ảnh: Vân Anh

Còn ông Hồ Sĩ Nhật Nam, Hiệu trưởng Trường THPT Hòa Bình (TP Hồ Chí Minh), cho biết nhà trường đang chủ động triển khai hạ tầng công nghệ, nhân lực và quy trình vận hành để đáp ứng yêu cầu tích hợp dữ liệu lên VNeID. Trong nhiều năm qua, các trường đã quen với việc quản lý điểm và học bạ thông qua phần mềm; riêng Trường THPT Hòa Bình sử dụng nền tảng Enetviet để quản lý toàn bộ dữ liệu học sinh.

Năm học 2024 - 2025, trường trang bị chữ ký số cho toàn bộ giáo viên và nhân viên nhằm đảm bảo quy trình ký duyệt học bạ điện tử được thực hiện nhanh chóng và đúng quy định. Nhà trường tổ chức tập huấn, chuẩn hóa dữ liệu và rà soát toàn bộ thông tin. Nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng, trường đã ký học bạ số và chuyển dữ liệu về Bộ GD&ĐT đạt 100%.

“Học bạ số và văn bằng số sẽ giúp học sinh, phụ huynh tra cứu thông tin dễ dàng mọi lúc, mọi nơi, không lo nguy cơ thất lạc hay hư hỏng. Khi xét tuyển đại học, xin việc hay chuyển trường, người học chỉ cần tài khoản VNeID để chia sẻ dữ liệu nhanh chóng và chính xác. Với nhà trường, dữ liệu tập trung giúp giảm bớt thủ tục giấy tờ, tránh sai sót, nâng cao tính liên thông trong quản lý. Đây là nền tảng quan trọng để tiến tới mô hình quản lý giáo dục hiện đại, minh bạch và hiệu quả hơn.

Thực tế, còn những băn khoăn về vấn đề bảo mật. Nếu học sinh, phụ huynh không bảo mật tốt tài khoản VNeID, nguy cơ bị kẻ xấu truy cập vào thông tin học bạ số là hoàn toàn có thể. Vì vậy, nhà trường luôn hướng dẫn người học nâng cao ý thức bảo mật, đặt mật khẩu mạnh, không chia sẻ mã OTP và giữ gìn thông tin cá nhân cẩn trọng. Đây là yếu tố then chốt để chuyển đổi số trong giáo dục diễn ra an toàn, bền vững”, ông Nam khẳng định.

Đồng quan điểm, ông Trương Công Mỹ cho rằng, về phía người học, việc học bạ và văn bằng được tích hợp trên VNeID sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Người học không còn phải mang theo bản sao công chứng hay chờ xác minh thủ công mỗi khi đi xin việc, nộp hồ sơ học tiếp hoặc làm thủ tục ra nước ngoài.

Chỉ cần một tài khoản định danh điện tử duy nhất, người học có thể truy cập và chia sẻ thông tin học tập một cách chính xác, nhanh chóng và an toàn. Đối với các cơ sở đào tạo, việc đồng bộ dữ liệu trên nền tảng số giúp nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thiểu rủi ro sai sót, làm giả văn bằng và góp phần xây dựng một môi trường giáo dục tin cậy, công bằng hơn.

“Nhìn ra thế giới, Singapore, châu Âu, Trung Quốc đều đã số hóa văn bằng, thậm chí ứng dụng công nghệ blockchain để chống giả mạo gần như tuyệt đối. Việt Nam đang đi sau, nhưng “đi sau mà đi chắc” đôi khi lại là lợi thế bởi chúng ta có thể học hỏi mô hình, rút kinh nghiệm từ các nước đi trước.

Chủ trương này không chỉ đúng thời điểm, mà còn thể hiện quyết tâm của ngành Giáo dục trong việc thay đổi cách thức vận hành truyền thống, hướng tới một nền giáo dục thông minh, hiện đại, lấy người học làm trung tâm”, ông Trương Công Mỹ nhận định.

Nhóm PV