Tiếp tục hoàn thiện quy định về phổ biến, giáo dục pháp luật

Quang cảnh tọa đàm.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc nhấn mạnh, Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới là một trong những nghị quyết rất quan trọng. Trong đó, có nhiệm vụ đặt ra là phải đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong tình hình mới.

Hơn 12 năm triển khai, Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu đổi mới, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cần được đổi mới toàn diện cả về tư duy, nội dung và hình thức. Mục tiêu là đưa pháp luật đến được với mọi đối tượng, nâng cao nhận thức và từng bước hình thành văn hóa tuân thủ pháp luật trong toàn xã hội.

Để có cơ sở lý luận và thực tiễn nhằm triển khai hiệu quả nhiệm vụ này, đồng thời góp phần sửa đổi Luật phổ biến, giáo dục pháp luật đạt kết quả cao, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc cho biết, Bộ Tư pháp đã tổ chức nhiều tọa đàm để nhận diện những điểm nghẽn, bất cập trong quá trình thực thi.

Tọa đàm là dịp để các chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương từ thực tiễn công tác cho ý kiến, thảo luận để nhận diện rõ những bất cập hiện nay trong Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật; góp ý cụ thể vào các nhóm vấn đề cần nghiên cứu sửa đổi, trong đó nhóm vấn đề chung như phạm vi, đối tượng, nguyên tắc áp dụng; rà soát sự phù hợp giữa Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật hiện hành; các vấn đề liên quan đến quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật, như phân định trách nhiệm, phân cấp, phân quyền nhất là trong bối cảnh chính quyền địa phương hiện nay được tổ chức theo mô hình hai cấp; cơ chế, chính sách phục vụ cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý Phan Hồng Nguyên phát biểu.

Theo Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý Phan Hồng Nguyên, hơn 12 năm qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã có những chuyển biến tích cực trong nhiều mặt. Bộ Tư pháp, các cơ quan có thẩm quyền, địa phương đã xây dựng, trình cơ quan, người có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 24 văn bản quy phạm pháp luật và khoảng 7.600 văn bản khác để chỉ đạo, hướng dẫn, triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật trong hệ thống chính trị đã có nhiều thay đổi, theo hướng thực chất, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm hơn.

Bên cạnh đó, Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật đã cơ bản xác định được trách nhiệm, phạm vi thẩm quyền của các cơ quan nhà nước và cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, từng bước nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Một số kết quả tiêu biểu như: Số lượng, chất lượng nguồn nhân lực thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật từng bước được cải thiện, nâng cao, bảo đảm ngày càng tốt hơn nhiệm vụ được giao trong quản lý cũng như các hoạt động chuyên môn. Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật có trọng tâm, trọng điểm, bám sát nhu cầu xã hội, nhiệm vụ chính trị của bộ, ngành, địa phương, phù hợp hơn với từng đối tượng, địa bàn. Hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật đã được thực hiện đa dạng, phong phú, sáng tạo, thể hiện màu sắc, văn hóa của từng vùng, miền.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn có một số hạn chế. Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật phân định chưa rõ trách nhiệm, nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật chuyên ngành của một số cơ quan, tổ chức ở trung ương và địa phương; chưa rõ trách nhiệm của cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật trong triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Một số quy định trong Luật về trách nhiệm, nhiệm vụ của cơ quan trung ương đến nay chưa phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp, nâng cao trách nhiệm, chủ động, sáng tạo của địa phương, mang tính kiến tạo để địa phương tự quyết định và tổ chức triển khai kịp thời, phù hợp, hiệu quả...

Nguyên Vụ trưởng Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật Nguyễn Duy Lãm phát biểu.

Nguyên Vụ trưởng Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật Nguyễn Duy Lãm cho rằng, cần thể chế hóa chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan lĩnh vực thi hành pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật; tiếp tục luật hóa các quy định hiện hành liên quan công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, nhất là những quy định đã được triển khai có hiệu quả, những mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật đã được nhiều địa phương áp dụng.

Tại tọa đàm, các đại biểu cũng đề xuất các nội dung cụ thể về tăng cường sự phối hợp đa chiều, đa phương thức trong phổ biến, giáo dục pháp luật; đề xuất bổ sung nghĩa vụ của báo cáo viên...

Bài và ảnh: Đỗ Bình (TTXVN)