Tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật về đầu tư, đấu thầu, thuế và quản lý tài sản công

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Trình bày tóm tắt báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương cho biết, trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến của đại biểu Quốc hội về việc sửa thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Hải quan, Chính phủ đã nghiên cứu, đánh giá và đề xuất bổ sung một điều tại dự thảo Luật để sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng (bổ sung chính sách thuế giá trị gia tăng 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ).

Theo đó, tên gọi của dự thảo Luật là “Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công”.

Đáng chú ý, về quy định trao quyền cho đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên, chi đầu tư và đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên được tự quyết định đối với hoạt động mua sắm, đầu tư, dự thảo Luật chỉ trao quyền tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên, chi đầu tư (Nhóm 1) và đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên (Nhóm 2) quyết định hoạt động mua sắm không sử dụng ngân sách nhà nước. Các đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm một phần chi thường xuyên (Nhóm 3) vẫn phải tuân thủ Luật Đấu thầu đối với các hoạt động mua sắm sử dụng nguồn thu hợp pháp của đơn vị (không phải là ngân sách nhà nước).

Quy định này bảo đảm phù hợp, đồng bộ với thẩm quyền quyết định tiêu chuẩn, định mức tài sản công của các đơn vị này theo pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, đồng thời khuyến khích các đơn vị nâng cao mức độ tự chủ tài chính để chuyển lên Nhóm 1, Nhóm 2.

Về việc sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng, trên cơ sở tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Chính phủ đề xuất bổ sung một điều sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng. Bởi, theo quy định của pháp luật thuế giá trị gia tăng hiện hành (được áp dụng từ năm 2013 đến nay), hàng hóa xuất khẩu tại chỗ thuộc đối tượng áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 0%.

Để chính sách được ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ, đồng bộ với việc sửa đổi quy định về thủ tục hải quan đối với trường hợp này, cần bổ sung quy định hàng hóa xuất khẩu tại chỗ được áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng 0%. Quy định này sẽ đảm bảo không thu thuế trùng và không ảnh hưởng đến số thu ngân sách nhà nước (tổng số thu thuế giá trị gia tăng không thay đổi), đồng thời đảm bảo khuyến khích hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ, nhất là trong bối cảnh hiện nay cần tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.

Bảo đảm tính khả thi khi triển khai trên thực tế

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Cơ bản tán thành với nội dung dự kiến tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự án Luật của Chính phủ, các đại biểu đề nghị, Chính phủ tiếp tục rà soát các nội dung có liên quan đến các luật khác bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật và tính khả thi khi triển khai trên thực tế. Chính phủ chỉ đạo khẩn trương nghiên cứu, chuẩn bị ban hành các văn bản quy định chi tiết để bảo đảm triển khai thực hiện ngay sau khi Luật có hiệu lực thi hành.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho rằng, về sửa đổi, bổ sung Luật Đấu thầu, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng cho phép doanh nghiệp nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên, chi đầu tư hoặc tự bảo đảm chi thường xuyên được tự quyết định hoạt động đấu thầu không sử dụng ngân sách nhà nước trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Dự thảo Luật đã tiếp thu theo hướng mở rộng cơ chế chỉ định thầu, lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt nhằm đẩy nhanh tiến độ gói thầu, dự án trên cơ sở quy định rõ nguyên tắc trong dự thảo Luật đối với các trường hợp này và giao Chính phủ quy định chi tiết; quy định chủ đầu tư được trao quyền ưu tiên áp dụng các hình thức có quy trình thuận lợi, đơn giản nếu gói thầu đủ điều kiện áp dụng...

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến của đại biểu Quốc hội “về thuế suất thuế giá trị gia tăng 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ” được quy định tại Luật Hải quan, để bảo đảm đúng phạm vi điều chỉnh của Luật Hải quan và sự thống nhất của văn bản pháp luật, Chính phủ đề xuất bổ sung một điều tại dự thảo Luật để sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng về chính sách thuế giá trị gia tăng 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ.

Đa số các ý kiến thống nhất với ý kiến tiếp thu, giải trình và đề xuất của Chính phủ. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, nội dung quy định này đã được thảo luận và đưa ra xin ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 trong dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), các đại biểu đã bấm nút với đa số ý kiến không đồng ý áp dụng thuế suất 0% đối với trường hợp xuất khẩu tại chỗ. Vì vậy, một số ý kiến đề nghị không áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ và không sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng trong dự thảo Luật.

Về bổ sung quy định nhằm tháo gỡ khó khăn đối với dự án BOT trong lĩnh vực đường bộ có hợp đồng được ký kết trước ngày Luật PPP năm 2020 có hiệu lực thi hành, các ý kiến cho rằng, quy định này là cần thiết để tháo gỡ vướng mắc thực tiễn.

Tuy nhiên, đây là nội dung chính sách lớn, liên quan đến việc sử dụng kinh phí chưa có trong dự toán ngân sách nhà nước lớn và áp dụng với các dự án BOT đã được triển khai từ trước khi Luật PPP có hiệu lực thi hành. Do đó, các ý kiến đề nghị cần có sự kiểm soát chặt chẽ, đúng mục đích, đối tượng, để đảm bảo cơ sở chính trị trong giải quyết vấn đề lớn mà thực tiễn đã đặt ra và sẽ áp dụng với các dự án tương tự trong thời gian tới...

Diệp Trương (TTXVN)