Tiếp tục phát huy truyền thống hiếu học, 'thắp sáng lên ngọn lửa Lạc Hồng'

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Thị Doan trao giải Nhất cho các tác giả, nhóm tác giả.

Lễ trao Giải thưởng "Nhân tài Đất Việt" lần thứ 17 - năm 2023 đã được tổ chức tối 20/12 tại Nhà hát lớn Hà Nội. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự và phát biểu tại buổi lễ.

Cùng tham dự chương trình có GS. TS. Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, Trưởng Ban chỉ đạo Giải thưởng và đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương.

Lễ trao Giải vinh dự nhận được lẵng hoa chúc mừng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Thường trực Ban Bí thư, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai...

Giải thưởng "Nhân tài Đất Việt" được khởi xướng từ năm 2005 do Hội Khuyến học Việt Nam, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) phối hợp tổ chức. Đến nay, Giải thưởng đã thu hút trên 7.500 tác giả, nhà khoa học với hơn 3.600 sản phẩm và công trình khoa học dự thi. Giải thưởngđã tôn vinh 210 sản phẩm công nghệ thông tin và công trình khoa học, trong đó có 50 sản phẩm được áp dụng triển khai ra thị trường khu vực và thế giới.

Năm 2023, Giải thưởng đã thu hút sự tham gia dự thi của hơn 300 thí sinh, trong đó, độ tuổi từ 19 - 30 tuổi chiếm 80%. Đặc biệt, nhiều sản phẩm của các doanh nghiệp đã thành danh trên thị trường đã tham dự. Điều này cho thấy, với sự đổi mới, cập nhật đã khiến cho Giải thưởng đang ngày càng có sức hút đối với thế hệ trẻ, những người đam mê sáng tạo công nghệ. Nhiều công trình nghiên cứu công phu, có ứng dụng thực tiễn cao vào trong lao động sản xuất, tạo ra công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động tại địa phương.

Theo Ban tổ chức, từ 156 công trình tham gia tranh Giải, qua vòng sơ khảo, đã chọn được 19 sản phẩm tiếp tục tranh tài tại vòng Chung khảo, gồm 11 sản phẩm công nghệ số triển vọng và 8 sản phẩm công nghệ số thành công.

Ban Tổ chức đã trao 1 giải Nhất, 2 giải Nhì, 3 giải Ba, 3 giải Khuyến khích trong lĩnh vực Công nghệ số; 4 giải thưởng dành cho 4 nhóm tác giả trong lĩnh vực Y dược; 2 giải thưởng dành cho 2 nhóm tác giả trong lĩnh vực Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; 5 giải thưởng cho 5 cá nhân trong lĩnh vực Tự học thành tài.

GÓP PHẦN KHẲNG ĐỊNH VỚI KHU VỰC, THẾ GIỚI VỀ TRÍ TUỆ VIỆT, SẢN PHẨM VIỆT, THƯƠNG HIỆU VIỆT VÀ TIỀM NĂNG VIỆT

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại buổi lễ.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ, "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia". Trong suốt chiều dài lịch sử của dân tộc, truyền thống chăm lo việc gây dựng nhân tài, tiến cử người hiền tài, tôn vinh và trọng dụng nhân tài luôn được ông cha ta quan tâm, chú trọng, kế thừa và phát triển qua bao thế hệ.

Theo Thủ tướng Chính phủ, trải qua 17 mùa giải không ngừng mở rộng và phát triển, giải thưởng Nhân tài Đất Việt đã trở thành chương trình uy tín, kết nối hiệu quả giữa chuỗi các sự kiện nghiên cứu sáng tạo và ứng dụng kết quả nghiên cứu vào cuộc sống. Giải thưởng đã góp phần khẳng định với khu vực, thế giới về trí tuệ Việt, sản phẩm Việt, thương hiệu Việt và tiềm năng Việt.

Thay mặt lãnh Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương và nhiệt liệt chúc mừng những tập thể, cá nhân đã có những công trình khoa học xuất sắc, được tôn vinh trong suốt chặng đường 17 năm Giải thưởng được tổ chức nói chung và của Giải thưởng năm 2023 nói riêng; biểu dương Hội Khuyến học Việt Nam cùng các cơ quan, đoàn thể và các nhà tài trợ đã luôn nhiệt tình, tâm huyết duy trì bền vững giải thưởng Nhân tài Đất Việt trong những năm qua, đóng góp tích cực trong sự nghiệp khuyến học, khuyến tài của dân tộc và những thành tựu chung của đất nước.

Thủ tướng nhấn mạnh, trong bối cảnh tình hình thế giới biến đổi nhanh chóng, khó lường, xu hướng toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đặc biệt là cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động mạnh mẽ lên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội; mỗi quốc gia, doanh nghiệp và từng cá nhân muốn phát triển phải không ngừng học tập, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để tạo ra những giá trị mới phù hợp với tiến trình phát triển. Trong quá trình đó, con người là trung tâm, chủ thể, là nguồn lực chủ yếu và mục tiêu của sự phát triển.

Để thực hiện thành công mục tiêu đặt ra, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng, thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương quán triệt, triển khai hiệu quả các chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về thu hút và trọng dụng nhân tài; nhất là Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Trung ương về "Tiếp tục xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững trong giai đoạn mới" và "Chiến lược quốc gia về thu hút, trọng dụng nhân tài đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050".

Cùng với đó, chủ động triển khai các chương trình nghiên cứu khoa học, phục vụ thiết thực, hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân. Những viện nghiên cứu khoa học và các học viện cần được động viên và tạo điều kiện tốt hơn nữa để hướng dẫn, bồi dưỡng các nhà khoa học trẻ trong triển khai các đề tài nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng; đẩy mạnh hơn nữa sự nghiệp xây dựng xã hội học tập theo Quyết định số 1315/QĐ-TTg ngày 09/11/2023 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai Phòng trào "Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030".

Trong đó, tập trung phát triển hệ thống giáo dục mở nhằm bảo đảm công bằng về cơ hội học tập và bình đẳng xã hội về điều kiện học tập, bảo đảm mọi người dân đều được tiếp cận hệ thống giáo dục mở; đẩy mạnh phong trào thi đua "Gia đình học tập", "Dòng họ học tập", "Cộng đồng học tập", "Đơn vị học tập" để không ngừng chăm sóc, vun trồng, hình thành những "Công dân học tập".

"Với hàng trăm nghìn người trở thành công dân học tập mỗi năm, đất nước sẽ có một kho tàng lớn về tài năng, sẽ có tài nguyên trí tuệ dồi dào để xây dựng một đội ngũ nhân lực chất lượng ngày càng cao", Thủ tướng chỉ rõ.

Người đứng đầu Chính phủ đề nghị Ban tổ chức Giải thưởng "Nhân tài Đất Việt" phát huy kết quả đạt được; đồng thời, nghiên cứu, bổ sung các lĩnh vực khoa học phù hợp khác vào Giải thưởng như khoa học sư phạm, khoa học giáo dục với những công trình nghiên cứu về mô hình trường học thông minh, lớp học trực tuyến, tài nguyên giáo dục số hóa, đặc điểm tâm lý của học sinh và sinh viên trong kỷ nguyên số, đặc biệt là phát triển giáo dục tại vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số…

Thủ tướng Chính phủ mong muốn và tin tưởng những cá nhân và tập thể tham gia và được vinh danh tại Giải thưởng "Nhân tài Đất Việt" sẽ tiếp tục nuôi dưỡng ước mơ, ấp ủ hoài bão, không ngừng nỗ lực khắc phục khó khăn, vượt qua thách thức, phấn đấu học tập, nghiên cứu để có nhiều ý tưởng mới, sáng tạo nhiều sản phẩm khoa học mới, đóng góp nhiều hơn nữa, xứng đáng hơn nữa cho cộng đồng, xã hội và sự phát triển bền vững của đất nước; Hội Khuyến học Việt Nam luôn đi đầu trong phong trào khuyến học, khuyến tài để tiếp tục phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc ta và mãi "thắp sáng lên ngọn lửa Lạc Hồng".

TÌM KIẾM VÀ TÔN VINH TÀI NĂNG TRONG CÁC LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU CƠ BẢN

GS.TS. Nguyễn Thị Doan, Chủ tịch Hội khuyến học Việt Nam phát biểu khai mạc.

Phát biểu khai mạc Lễ trao Giải, GS. TS. Nguyễn Thị Doan, Chủ tịch Hội khuyến học Việt Nam cho biết, Giải thưởng “Nhân tài Đất Việt” do Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam khởi xướng đến nay đã qua 17 mùa trao giải thành công.

Đây là Giải thưởng nhằm tìm kiếm và tôn vinh tài năng trong các lĩnh vực nghiên cứu cơ bản: Công nghệ thông tin, Khoa học - công nghệ, Y-dược, nông nghiệp, môi trường, các giải thuộc lĩnh vực công nghệ thông tin là nòng cốt. Trong các lĩnh vực được trao giải đó có giải “Tự học thành tài” vinh danh những nông dân không được qua các trường lớp đào tạo cơ bản nhưng đã tự học, tự nghiên cứu sáng chế ra các sản phẩm thuộc lĩnh vực y học cổ truyền, các máy móc, thiết bị nhằm giảm khó khăn cho nông dân, tăng năng suất lao động, mang lại hiệu quả sản xuất cao, góp phần phát triển đất nước bền vững.

Đây là sân chơi cho các nhà khoa học trong và ngoài nước, mọi lứa tuổi có đam mê nghiên cứu khoa học, sáng tạo và cống hiến. Đến nay, hầu hết các sản phẩm được trao giải đã được ứng dụng thành công vào thực tế sản xuất, phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao cho đất nước. Có những công trình đã vươn ra thị trường quốc tế, nâng tầm trí tuệ Việt trên thế giới.

Giải thưởng "Nhân tài Đất Việt" đã góp phần thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam: “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút và trọng dụng nhân tài, thúc đẩy nghiên cứu chuyển giao, ứng dụng mạnh mẽ thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội”.

Ban Tổ chức trao Giải cho nhóm tác giả trong lĩnh vực Tự học thành tài.

"Giải thưởng cũng đã thực hiện tốt phương châm thúc đẩy “Khuyến học - khuyến tài - xây dựng xã hội học tập”, trong đó ai cũng phải học thường xuyên, học suốt đời để bồi đắp tri thức, phát triển kinh tế bằng tri thức thông qua các sản phẩm khoa học được nghiên cứu thành công, ứng dụng rộng rãi, hiệu quả vào mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội. Đây là cách đi đúng đắn, giúp đất nước phát triển nhanh, bền vững nhất, cũng chính là triển khai thực hiện tốt chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế tri thức trong thời kỳ mới", Chủ tịch Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam nhấn mạnh.

Theo GS. TS. Nguyễn Thị Doan, Giải thưởng bắt nhịp với xu thế phát triển công nghệ cũng như định hướng chuyển đổi số quốc gia của Chính phủ nhằm tìm kiếm các sản phẩm công nghệ tập trung khai thác, sử dụng, kết nối dữ liệu để tạo ra giá trị mới, ứng dụng hiệu quả nhằm phục vụ phát triển công nghiệp công nghệ số, kinh tế số, xã hội số ở Việt Nam. Đồng thời tôn vinh những nhà khoa học ở các lĩnh vực nêu trên đã sáng tạo, đam mê trong nghiên cứu thành công. Đây là mạch nguồn quý giá không bao giờ cạn nếu biết cách động viên, đầu tư để phát triển.

Đến nay, từ đề cử của các Hội đồng chuyên môn cơ sở trong từng lĩnh vực, Hội đồng Giải thưởng Nhân tài Đất Việt năm 2023 đã xét duyệt và chọn được 11 công trình (trong đó lĩnh cực Y - Dược: 3 công trình, lĩnh vực Nông nghiệp - Môi trường: 2 công trình, lĩnh vực Khoa học - Công nghệ: 1 công trình; lĩnh vực Khuyến học - Tự học thành tài: 5 công trình). Số lượng các công trình thuộc các lĩnh vực đều cao hơn các năm trước đây.

Chủ tịch Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam cho biết, riêng giải thưởng lĩnh vực Công nghệ số, năm nay có 156 công trình tham gia tranh giải, cao nhất từ trước đến nay. Đây là giải thưởng gây sự hồi hộp cho cả thí sinh và Ban Tổ chức vì để giữ bí mật thông tin nên năm nào cũng được tổ chức chấm vào sát nút lễ trao giải sau thời gian làm việc. Hội đồng giải thưởng đã chấm và bỏ phiếu chọn được 9 công trình để trao giải hôm nay.

Nét nổi bật của mùa giải năm nay là có sự tham gia của các trường đại học. Điều này thể hiện chủ trương đầu tư xây dựng và phát triển các trường đại học nghiên cứu là hoàn toàn đúng đắn.

Giải đã tôn vinh 210 sản phẩm công nghệ thông tin và công trình khoa học, trong đó có 50 sản phẩm được áp dụng triển khai ra thị trường khu vực và thế giới.

Tin, ảnh: NHẬT MINH