Tìm lại trạng thái cân bằng

VN-Index dần hồi phục sau cú sốc giảm điểm

Sau tuần giao dịch nhiều biến động, VN-Index đang dần tìm lại trạng thái cân bằng. Phiên 20/10 ghi dấu một trong những cú giảm mạnh nhất trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam khi chỉ số mất gần 100 điểm trong ngày - cú sốc khiến tâm lý nhà đầu tư bị thử thách nghiêm trọng. Tuy nhiên, lực cầu bắt đáy nhanh chóng quay trở lại, giúp thị trường hồi phục một phần và cho thấy tâm lý “mua khi giảm” vẫn chiếm ưu thế khi mặt bằng giá trở nên đủ hấp dẫn.

Thanh khoản chung vẫn ở mức thấp, chỉ tăng đột biến trong các phiên giảm sâu, phản ánh sự thận trọng của dòng tiền. Trong khi đó, khối ngoại tiếp tục bán ròng mạnh với tổng giá trị rút ròng gần 5 tỷ USD từ đầu năm (sau khi đã bán ròng 4 tỷ USD trong năm 2024). Tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài hiện chỉ còn 15,3% - mức thấp kỷ lục trong lịch sử.

Đáng chú ý, nhóm quỹ đầu tư đến từ các thị trường lân cận như Thái Lan đã và đang bị rút ròng mạnh, ước tính có quỹ bị rút tới 20-30% giá trị tài sản ròng (NAV) kể từ đầu năm, lý giải nguyên nhân vì sao áp lực bán trên thị trường vẫn duy trì ở mức cao.

Theo ước tính của chúng tôi, đà tăng của VN-Index từ đầu năm đến nay mang tính tập trung cao, chủ yếu được dẫn dắt bởi nhóm cổ phiếu Vingroup (VIC, VHM, VRE), đóng góp tới 77% mức tăng của chỉ số, tương ứng khoảng 322 điểm. Nếu loại trừ tác động của nhóm này, VN-Index thực chất chỉ quanh 1.365 điểm - phản ánh độ rộng thị trường đang suy yếu rõ rệt so với chu kỳ tăng trước năm 2021, khi đà tăng được lan tỏa trên diện rộng hơn.

Áp lực lớn nhất hiện nay vẫn đến từ tỷ giá. Mặc dù chỉ số DXY đã giảm khoảng 9% so với đầu năm, VND vẫn mất giá 3,3% so với USD, khiến đồng nội tệ yếu hơn rõ rệt so với các nước trong khu vực. Đây là nguyên nhân khiến khối ngoại vẫn thận trọng trong việc giải ngân mới do lo ngại rủi ro tỷ giá có thể bào mòn lợi nhuận đầu tư.

Về định giá, mặt bằng hiện tại tuy không đắt nhưng cũng không còn quá hấp dẫn. VN-Index đang giao dịch quanh P/E trượt 16 lần và P/E dự phóng khoảng 13 lần, đều tiệm cận mức trung bình 5 năm. Trong khi đó, các thị trường như Hàn Quốc (12 lần) hay Ấn Độ (20 lần) đang giao dịch quanh vùng chiết khấu hoặc ngang mức trung bình lịch sử, khiến Việt Nam kém hấp dẫn hơn tương đối trong mắt dòng vốn quốc tế.

Dư nợ ký quỹ cao kỷ lục khiến thị trường nhạy cảm hơn với biến động

Thị trường hiện đang ở giai đoạn rất nhạy cảm khi phần lớn nhà đầu tư có dư nợ ký quỹ (margin). Tính đến cuối quý III, dư nợ margin toàn thị trường đạt khoảng 370.000 tỷ đồng, tương ứng tỷ lệ dư nợ margin trên vốn chủ sở hữu (M/E) khoảng 1,25 - mức tương đương giai đoạn đỉnh hưng phấn của chu kỳ tăng năm 2021.

So với các thị trường quốc tế, mức độ sử dụng đòn bẩy tại Việt Nam đang ở ngưỡng khá cao. Tỷ lệ dư nợ ký quỹ trên vốn hóa thị trường hiện khoảng 5%, trong khi tại Mỹ chỉ khoảng 2,4% và Trung Quốc 1,8%. Điều này khiến biên độ dao động của thị trường Việt Nam tăng mạnh, nhất là khi hơn 90% nhà đầu tư tham gia là cá nhân và phần lớn trong số đó sử dụng vốn vay từ công ty chứng khoán.

Tín hiệu kỹ thuật cho thấy xu hướng tích lũy

VN-Index hiện dao động trong biên độ hẹp quanh vùng 1.600-1.700 điểm, thể hiện trạng thái tích lũy sau nhịp điều chỉnh mạnh. Chỉ số đang trong quá trình hồi phục nhưng vẫn chịu áp lực bán đáng kể tại vùng kháng cự 1.700-1.720 điểm, trùng với đường MA20 - vùng hỗ trợ quan trọng đã bị đánh mất trong phiên giảm sâu ngày 20/10.

Thanh khoản giảm dần so với trung bình 20 phiên, cho thấy dòng tiền vẫn thận trọng khi VN-Index tiếp cận vùng kháng cự ngắn hạn. Ở chiều hỗ trợ, đường MA50 quanh 1.675 điểm đang đóng vai trò vùng đỡ trung hạn quan trọng. Nếu VN-Index có thể giữ vững trên MA50, đà hồi phục sẽ được củng cố và có thể hướng lại mốc 1.720 điểm trong ngắn hạn. Ngược lại, nếu chỉ số giảm xuống dưới MA50, rủi ro mở rộng nhịp điều chỉnh sẽ gia tăng đáng kể.

Kết quả kinh doanh quý III: Tín hiệu tích cực ở nhiều nhóm ngành

Tuần qua, nhóm chứng khoán là ngành công bố kết quả kinh doanh sớm nhất, ghi nhận mức tăng trưởng đột biến nhờ thị trường quý III khởi sắc cả về điểm số và thanh khoản. Song song đó, một số ngân hàng cũng đã công bố kết quả tích cực, tiêu biểu là VPBank với lợi nhuận tăng gần 80% so với cùng kỳ, phản ánh đà phục hồi rõ nét của khối ngân hàng tư nhân, cùng với tăng trưởng tín dụng đạt 13,7% kể từ đầu năm đến ngày 14/10.

Chúng tôi kỳ vọng, trong tuần này - thời hạn cuối cùng để doanh nghiệp công bố kết quả quý III - mặt bằng lợi nhuận toàn thị trường sẽ tiếp tục ghi nhận diễn biến tích cực khi nhiều nhóm ngành dự kiến báo cáo khả quan, đặc biệt là tài chính, tiêu dùng và vật liệu xây dựng.

Kỳ họp Quốc hội: Kỳ vọng “làn sóng” chính sách hỗ trợ thị trường

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV sẽ thảo luận 49 dự án luật và 4 nghị quyết thuộc 13 lĩnh vực trọng yếu, mở ra kỳ vọng về một làn sóng cải cách chính sách mạnh mẽ.

Chúng tôi cho rằng, kỳ họp này có thể mang lại động lực tích cực cho thị trường, với nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ vướng mắc pháp lý trong các lĩnh vực bất động sản, vật liệu xây dựng và đầu tư công - những ngành đang chờ đợi cú huých chính sách để phục hồi rõ nét hơn. Theo đó, nhà đầu tư có thể xem xét tích lũy các cổ phiếu thuộc nhóm này khi xuất hiện nhịp điều chỉnh sâu, đặc biệt là CII, DIG, KDH, NLG, DHA, VLB, CTI…

Ngoài ra, Quốc hội sẽ xem xét các báo cáo về kinh tế - xã hội, ngân sách và đầu tư công năm 2025, đồng thời quyết định kế hoạch phát triển, dự toán ngân sách và kế hoạch đầu tư công năm 2026, cùng chu kỳ kế hoạch 5 năm tiếp theo đến năm 2030. Những nội dung này được kỳ vọng sẽ củng cố niềm tin chính sách, qua đó nâng cao kỳ vọng của cả nhà đầu tư trong nước lẫn quốc tế về triển vọng kinh tế Việt Nam trong giai đoạn tới.

Tỷ giá - bài toán đánh đổi cần thiết để hỗ trợ tăng trưởng xuất khẩu

Việc điều hành tỷ giá theo hướng linh hoạt hơn thời gian qua được xem là bài toán đánh đổi cần thiết để hỗ trợ tăng trưởng, đặc biệt trong bối cảnh xuất khẩu - trụ cột của nền kinh tế, chiếm hơn 80% GDP - đang chịu tác động từ thuế quan của Mỹ. Việc để VND giảm giá phần nào giúp trung hòa tác động bất lợi, duy trì sức cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam.

Hiện thị trường kỳ vọng, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tiếp tục hạ lãi suất hai lần nữa vào các cuộc họp cuối tháng 10 và tháng 12, mỗi lần 25 điểm cơ bản, qua đó giảm áp lực lên tỷ giá VND. Khi mặt bằng tỷ giá bớt căng thẳng và chính sách kinh tế trở nên rõ ràng hơn, dòng vốn ngoại có thể sớm quay trở lại.

Tyler Nguyễn Mạnh Dũng / Giám đốc cấp cao Nghiên cứu chiến lược thị trường, HSC