Tín hiệu đáng chú ý từ cuộc gặp tại Nhà Trắng của lãnh đạo Mỹ và Ukraine

Trước cuộc gặp, Tổng thống Mỹ Trump không loại trừ khả năng cung cấp tên lửa Tomahawk tầm xa mà Ukraine mong muốn. Nhưng giờ đây, ông lại tỏ ra thờ ơ với viễn cảnh này, khi ông hướng tới một cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Hungary trong những tuần tới.

Sự tái hợp tác với Tổng thống Nga Putin của Tổng thống Mỹ Trump, một chiến lược từng khiến ông Zelensky và một số đồng minh châu Âu thất vọng trong quá khứ, đã phủ bóng đen lên cuộc trao đổi thân mật giữa Tổng thống Mỹ với người đồng cấp Ukraine tại Nhà Trắng.

Hai lãnh đạo đã trò chuyện với các phóng viên trước bữa trưa riêng, sau đó có cuộc họp kín.

Cuộc gặp thân mật giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. (Ảnh: Reuters)

Tên lửa Tomahawk

Nhà lãnh đạo Ukraine thẳng thắn nói với ông Trump rằng Kiev có hàng ngàn máy bay không người lái sẵn sàng tấn công các mục tiêu của Nga, nhưng cần tên lửa của Mỹ.

"Chúng tôi không có Tomahawk, đó là lý do tại sao chúng tôi cần Tomahawk", ông Zelensky nói.

Ông Trump đáp: “Nếu không cần Tomahawk thì tốt hơn”.

Sau đó, Tổng thống Trump nhắc lại rằng Mỹ muốn giữ lại vũ khí của mình. “Chúng tôi cũng muốn Tomahawk. Chúng tôi không muốn cho đi những thứ chúng tôi cần để bảo vệ đất nước", ông nói.

Phát biểu với các phóng viên sau cuộc gặp, Tổng thống Zelensky cho biết không muốn nói về tên lửa tầm xa. Ông chỉ nói rằng Mỹ không muốn leo thang căng thẳng, và rằng ông "thực tế" về cơ hội sở hữu tên lửa Tomahawk.

Tại cuộc gặp ngày 17/10, Tổng thống Mỹ đã khen ngợi bộ vest của Tổng thống Ukraine. (Ảnh: Reuters)

Trở lại bàn đàm phán

Sau hơn hai giờ trò chuyện với Tổng thống Ukraine Zelensky hôm 17/10, Tổng thống Trump đã kêu gọi cả Nga và Ukraine "chấm dứt xung đột ngay lập tức", ngay cả khi điều đó có nghĩa là Ukraine phải nhượng bộ lãnh thổ.

“Hãy dừng lại ở tiền tuyến. Cả hai bên nên rút quân, về với gia đình của mình”, ông Trump nói với các phóng viên trên đường trở về nhà riêng ở West Palm Beach (Florida). “Đó là tất cả những gì cần làm. Hãy dừng lại ngay tại chiến tuyến. Tôi đã nói điều đó với Tổng thống Zelensky và Tổng thống Putin. Họ muốn điều đó được thực hiện. Giờ đây, tất cả những gì họ cần làm là hòa hợp một chút”.

Trong khi đó, ông Zelensky lưu ý rằng việc cố gắng đạt được lệnh ngừng bắn rất khó khăn. "Chúng tôi muốn điều này. Nhưng Nga thì không”, ông nói.

Tổng thống Ukraine đã nói chuyện qua điện thoại với các nhà lãnh đạo châu Âu sau cuộc họp. Ông cho biết đang trông cậy vào Tổng thống Trump để gây áp lực buộc Tổng thống Nga Putin "chấm dứt chiến dịch quân sự”.

Khi được hỏi về những bình luận của ông Trump, ông Zelensky nói: "Tổng thống Mỹ nói đúng, và chúng ta phải dừng lại ở vị trí hiện tại, sau đó mới nói chuyện”.

Hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ

Hiện chưa rõ Tổng thống Nga Putin đã nói gì với Tổng thống Mỹ Trump để thuyết phục ông đồng ý tham gia cuộc họp sắp tới. Hội nghị thượng đỉnh hồi tháng 8 của hai nhà lãnh đạo tại Alaska đã kết thúc sớm mà không có đột phá lớn nào.

Giọng điệu hòa giải của ông Trump sau cuộc gọi với ông Putin đã đặt ra câu hỏi về khả năng hỗ trợ Ukraine trong tương lai gần và khơi lại nỗi lo ngại của châu Âu về một thỏa thuận có lợi cho Nga.

Một phát ngôn viên của Liên minh châu Âu cho biết, họ hoan nghênh các cuộc đàm phán nếu chúng có thể giúp mang lại hòa bình cho Ukraine.

Những ngày gần đây, Nhà Trắng dường như đang tỏ ra ngày càng bất mãn với Nga và nghiêng về việc trao cho Ukraine sự hỗ trợ mới, bao gồm cả tên lửa Tomahawk mà Kiev cho rằng có thể giúp họ gây thêm thiệt hại cho Nga.

Sau cuộc hội đàm hôm 17/10, ông Zelensky nói rằng Nga "lo sợ" Tomahawk. Mátxcơva cảnh báo việc cung cấp những tên lửa như vậy sẽ đánh dấu một sự leo thang nghiêm trọng.

Động thái mới nhất của Tổng thống Putin dường như nhằm mục đích làm giảm khả năng Mỹ chuyển giao những vũ khí như vậy cho Ukraine, theo ông Max Bergmann, một chuyên gia về Nga tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế.

Mykola Bielieskov, một nhà phân tích cấp cao tại tổ chức phi chính phủ Come Back Alive, cho biết tên lửa Tomahawk sẽ lấy lại thể cân bằng trên một sân chơi hiện đang nghiêng về phía Nga.

"Chúng tôi không nghĩ rằng Nga sẽ sụp đổ sau một, hai hoặc ba cuộc tấn công thành công", ông Bielieskov nói. "Nhưng vấn đề là gây áp lực, gây áp lực liên tục lên họ, phá vỡ tổ hợp công nghiệp quân sự”.

Minh Hạnh