Tinh gọn bộ máy: Chuẩn hóa để chính quyền địa phương 2 cấp mạnh hơn

Cán bộ tiếp nhận hồ sơ giải quyết thủ tục cho người dân tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Tân Ninh (Tây Ninh). (Ảnh: Minh Phú/TTXVN)

Việc hoàn thiện tiêu chuẩn đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính và phân loại đô thị theo các kết luận mới của Trung ương đang tạo nền tảng quan trọng cho vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Cùng với đó, lãnh đạo Đảng, Nhà nước đang liên tục kiểm tra, chỉ đạo tại cơ sở nhằm bảo đảm bộ máy thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ tốt hơn đời sống nhân dân.

Mới đây, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Kết luận số 212-KL/TW về định hướng xây dựng tiêu chuẩn của đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính và phân loại đô thị.

Kết luận nêu rõ Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã thống nhất với Đảng ủy Chính phủ và xác định đây là vấn đề rất quan trọng để quy hoạch, hoạch định chiến lược; là cơ sở ban hành cơ chế, chính sách phù hợp trong phân loại đơn vị hành chính và phát triển đô thị tương lai, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và nâng cao hiệu quả quản trị chính quyền hiện đại, phục vụ nhân dân.

Kết luận yêu cầu nghiên cứu kế thừa, đổi mới tư duy xây dựng hệ thống tiêu chuẩn của đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính, phân loại đô thị với tầm nhìn dài hạn, tổng thể, ổn định lâu dài, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, quản lý đô thị chặt chẽ, hiện đại, thông minh và đẩy mạnh chuyển đổi số, đáp ứng tốt yêu cầu phát triển quốc gia và hội nhập quốc tế.

Nhấn mạnh việc rà soát, đánh giá kỹ lưỡng những tác động, chất lượng các đô thị, đơn vị hành chính để xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí rõ ràng, khoa học, phù hợp; bảo đảm thống nhất, ổn định sau sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cũng yêu cầu khẩn trương hoàn thiện các tiêu chí phân loại đơn vị hành chính và phân loại đô thị.

Cán bộ Trung tâm phục vụ hành chính công xã Ninh Cường, tỉnh Ninh Bình hướng dẫn người dân tra cứu thông tin thủ tục hành chính bằng mã QR Code. (Ảnh: Nguyễn Lành/TTXVN)

Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã giao Đảng ủy Quốc hội lãnh đạo, chỉ đạo ban hành Nghị quyết về tiêu chuẩn đơn vị hành chính và phân loại đô thị thống nhất, đồng bộ, bảo đảm phù hợp chính quyền địa phương 2 cấp.

Đảng ủy Chính phủ có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chức năng tiếp tục rà soát, hoàn thiện văn bản pháp luật về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính, phân loại đô thị khoa học, đồng bộ, thống nhất và phù hợp điều kiện mới; đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu rõ mục tiêu, ý nghĩa, tạo sự đồng thuận trong quá trình triển khai thực hiện.

Song song đó, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Kết luận số 208-KL/TW về sắp xếp tổ chức đảng trong các tập đoàn kinh tế, tổng công ty, ngân hàng thương mại nhà nước.

Kết luận nêu rõ chủ trương tổ chức lại Đảng bộ công ty mẹ của 18 tập đoàn kinh tế, tổng công ty theo hướng chỉ giữ lại tổ chức đảng trực thuộc ở các phòng, ban, đơn vị trực thuộc trụ sở chính và một số doanh nghiệp, đơn vị thành viên có trụ sở cùng địa bàn với trụ sở chính tại Hà Nội hoặc Thành phố Hồ Chí Minh. Các tổ chức đảng ở các đơn vị, doanh nghiệp khác thuộc tập đoàn kinh tế, tổng công ty được chuyển về trực thuộc cấp ủy cấp xã, phường nơi đặt trụ sở chính.

Ban Thường vụ Đảng ủy Khu kinh tế Hải Phòng tổ chức lễ kết nạp đảng viên cho 22 quần chúng ưu tú. (Ảnh minh họa: Minh Thu/TTXVN)

Kết luận cũng xác định việc tổ chức lại 4 đảng bộ ngân hàng thương mại nhà nước theo hướng chỉ giữ lại các tổ chức đảng trực thuộc ở các phòng, ban, công ty, đơn vị trực thuộc trụ sở chính và tổ chức đảng trong các chi nhánh, đơn vị trực thuộc có trụ sở tại Hà Nội. Các tổ chức đảng ở các đơn vị, chi nhánh khác chuyển toàn bộ về trực thuộc cấp ủy cấp xã, phường nơi đơn vị, chi nhánh đặt trụ sở chính.

Kết luận nêu rõ việc chuyển 30 tổ chức đảng về các Đảng ủy bộ, ngành liên quan; thí điểm giao quyền cấp trên cơ sở đối với một số đảng ủy đủ điều kiện. Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu giữ nguyên các tổ chức cơ sở đảng khi chuyển giao và hoàn thành toàn bộ công việc trước ngày 31/12, báo cáo kết quả trước ngày 5/1/2026.

Cùng với việc ban hành các văn bản quan trọng, lãnh đạo Đảng, Nhà nước đang liên tục kiểm tra, chỉ đạo tại cơ sở. Mới đây, trong chuyến công tác tại đặc khu Thổ Châu, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng của đảo trong giữ gìn bình yên biển Tây Nam và biên cương Tổ quốc.

Tổng Bí thư nhấn mạnh nhiệm vụ xây dựng đặc khu ổn định bộ máy, vận hành thông suốt chính quyền địa phương 2 cấp; phát triển kinh tế hài hòa thiên nhiên-xã hội-con người, đặt phúc lợi nhân dân là trung tâm; chăm lo y tế, giáo dục, văn hóa để người dân và cán bộ nơi đảo xa không còn thiệt thòi; quyết tâm xây dựng Thổ Châu thành bàn đạp phát triển, là thành trì bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn Công tác Trung ương đến thăm, làm việc tại đặc khu Thổ Châu, tỉnh An Giang. (Ảnh: Văn Sĩ/TTXVN)

Làm việc tại Đà Nẵng, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà đã yêu cầu địa phương tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã; rà soát, cơ cấu lại đội ngũ; xóa bỏ tư duy phân biệt cán bộ cấp tỉnh và cấp cơ sở để bảo đảm vận hành trơn tru mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Thành phố cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện tổ chức bộ máy cấp xã theo tinh thần Nghị định của Chính phủ; xác định số phòng phù hợp với đặc thù thực tiễn; bảo đảm vừa phục vụ nhân dân, vừa kiến tạo phát triển, đẩy mạnh quản trị địa phương. Việc phân cấp, phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực.

Trong bối cảnh Trung ương đang nỗ lực hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, xác lập bộ tiêu chuẩn mới và trực tiếp thị sát, chỉ đạo tại cơ sở nhằm đưa mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vào vận hành ổn định, hiệu quả, thì trên mạng xã hội lại xuất hiện nhiều thông tin sai lệch liên quan việc tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính. Những tin đồn này gây nhiễu loạn dư luận, tạo tâm lý hoang mang trong một bộ phận cán bộ và nhân dân, ảnh hưởng tới quá trình triển khai chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước.

Trước tình hình đó, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long đã ra văn bản khẳng định hiện nay Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ không có chủ trương tiếp tục thực hiện sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính. Thông tin lan truyền trên mạng xã hội về việc cả nước sẽ sáp nhập từ 34 tỉnh xuống còn 16 tỉnh là sai lệch, gây hoang mang trong nhân dân và cán bộ.

Theo Bộ Nội vụ, cuộc sắp xếp đơn vị hành chính thời gian qua đã được nghiên cứu kỹ lưỡng, thấu đáo; mục tiêu nhằm xây dựng chính quyền gần dân, phục vụ tốt hơn, tạo không gian phát triển dài hạn.

Từ ngày 1/7/2025, nước ta có 34 tỉnh, thành phố và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã vận hành ở tất cả địa phương. Trung ương yêu cầu tập trung kiến tạo để mô hình hoạt động hiệu lực, hiệu quả./.

(TTXVN/Vietnam+)