Tinh thần Toàn quốc kháng chiến - Sức mạnh phát triển Cao Bằng

Trên vùng đất Cao Bằng - cội nguồn cách mạng, tinh thần Lời kêu gọi "Toàn quốc kháng chiến" nhanh chóng thấm sâu vào đời sống chính trị - xã hội, trở thành hành động cách mạng cụ thể, tạo nên sức mạnh nội sinh to lớn trong kháng chiến, đồng thời tiếp tục được kế thừa, phát huy trong công cuộc xây dựng và phát triển tỉnh hôm nay.

Tinh thần Toàn quốc kháng chiến trên đất cội nguồn cách mạng

Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, chính quyền ở Cao Bằng thực sự thuộc về nhân dân. Đảng bộ tỉnh tập trung củng cố chính quyền các cấp, xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc, đồng thời chủ động chuẩn bị mọi mặt về chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa - xã hội, sẵn sàng bước vào cuộc kháng chiến lâu dài. Khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược Nam Bộ, Trung Bộ, không khí căm thù giặc và tinh thần sẵn sàng chiến đấu ở Cao Bằng nhanh chóng dâng cao.

Hưởng ứng lời kêu gọi, tại Cao Bằng đã thành lập “Phòng Nam Bộ”, phát động phong trào tình nguyện “Nam tiến”. Trong đợt đầu, hơn 20 chi đội Nam tiến từ Việt Bắc lên đường, trong đó có nhiều cán bộ, chiến sĩ của Cao Bằng. Không ít người con ưu tú của quê hương cách mạng đã anh dũng hy sinh trên các chiến trường ác liệt phía Nam, góp phần trực tiếp tăng cường sức chiến đấu cho tiền tuyến trong những năm đầu kháng chiến.

Pác Bó, xã Trường Hà - nơi Bác Hồ đặt bước chân đầu tiên về nước lãnh dạo cách mạng Việt Nam.

Ngay sau khi Lời kêu gọi "Toàn quốc kháng chiến" được ban bố, cuối tháng 12/1946, Ban Chấp hành Tỉnh ủy Cao Bằng tổ chức hội nghị mở rộng, đề ra những nhiệm vụ trọng tâm: tăng cường bộ máy chính quyền các cấp; củng cố lực lượng vũ trang; xây dựng kế hoạch phòng thủ; thực hiện tiêu thổ kháng chiến; hình thành các khu an toàn; xây dựng hậu phương vững chắc để bảo đảm sức người, sức của cho cuộc kháng chiến lâu dài.

Đầu năm 1947, tỉnh thành lập Ủy ban Bảo vệ, sau đó là Ủy ban Kháng chiến, đáp ứng yêu cầu chỉ đạo trong điều kiện chiến tranh. Phong trào “Tăng gia sản xuất để phục vụ kháng chiến” được triển khai sâu rộng. Nhiều địa phương xây dựng “Kho thóc nghĩa xương”, gây quỹ “Nghĩa xương”, bảo đảm lương thực, thực phẩm cho bộ đội, dân quân, du kích và nhân dân tản cư. Trên lĩnh vực hậu cần, Cao Bằng tổ chức nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu từ tuyến biên giới Việt - Trung, phục vụ trực tiếp cho căn cứ địa Việt Bắc.

Quán triệt quan điểm chiến tranh nhân dân, tỉnh đặc biệt chú trọng xây dựng lực lượng vũ trang địa phương. Đến đầu năm 1947, toàn tỉnh có khoảng 8.000 dân quân, du kích hoạt động rộng khắp. Tháng 10/1947, tại Pác Bó, Tiểu đoàn 73 được thành lập, vừa làm lực lượng cơ động chủ lực, vừa là đơn vị dự bị cho chiến tranh lâu dài. Hệ thống Tỉnh đội, Huyện đội, xã đội được kiện toàn; các xưởng quân khí, lò rèn duy trì sản xuất, sửa chữa, tự chế vũ khí trong điều kiện vô cùng khó khăn.

Tinh thần Toàn quốc kháng chiến còn được khẳng định qua các hội nghị bô lão, tiêu biểu là hội nghị bô lão huyện Hạ Lang ngày 10/8/1947, thể hiện sự đồng lòng, nhất trí cao của các tầng lớp nhân dân. Chính từ sức mạnh đoàn kết ấy, Cao Bằng đã vững vàng vượt qua những năm tháng cam go, đóng góp xứng đáng vào thắng lợi chung của cuộc kháng chiến.

Động lực phát triển Cao Bằng hôm nay

Gần tám thập kỷ trôi qua, Lời kêu gọi "Toàn quốc kháng chiến" vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử và thời đại. Đối với Cao Bằng, tinh thần ấy trở thành nền tảng tư tưởng, là động lực tinh thần xuyên suốt trong công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển tỉnh.

Giai đoạn 2021 - 2025, dù chịu tác động nặng nề của đại dịch Covid-19 và những khó khăn đặc thù của một tỉnh miền núi biên giới, như thiên tai, dịch bệnh, nhưng kinh tế Cao Bằng vẫn từng bước phục hồi và duy trì tăng trưởng: GRDP năm 2021 giảm 0,62%; năm 2022 tăng 4,46%; năm 2023 tăng 3,73%; năm 2024 tăng 6,74%, năm 2025 ước tăng 8%, cho thấy xu hướng phục hồi rõ nét về cuối kỳ.

Cao Bằng hôm nay đang ngày càng đổi mới.

Một trong những dấu ấn nổi bật của giai đoạn này là việc tỉnh xác định đầu tư kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, là khâu đột phá chiến lược. Từ thực tiễn một tỉnh có địa hình chia cắt mạnh, giao thông từng là “điểm nghẽn” lớn nhất, Cao Bằng tập trung nguồn lực để “mở đường phát triển”, tạo không gian tăng trưởng mới.

Nổi bật là dự án cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng), được xác định là công trình giao thông có ý nghĩa chiến lược, kết nối Cao Bằng với vùng Đông Bắc, Thủ đô Hà Nội và các trung tâm kinh tế lớn của cả nước. Tuyến cao tốc này không chỉ rút ngắn thời gian di chuyển, giảm chi phí logistics, mà còn mở ra cơ hội thu hút đầu tư, phát triển du lịch, thương mại, kinh tế cửa khẩu, từng bước đưa Cao Bằng thoát khỏi thế “vùng trũng” về hạ tầng giao thông.

Cùng với các dự án trọng điểm, tỉnh ưu tiên đầu tư nâng cấp hệ thống quốc lộ, tỉnh lộ và giao thông nông thôn, đặc biệt là các tuyến kết nối vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Hạ tầng giao thông được cải thiện đã góp phần thúc đẩy lưu thông hàng hóa, tạo điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, hỗ trợ hiệu quả công tác giảm nghèo bền vững.

Tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2021 - 2025 đạt 51.358,77 tỷ đồng, tương đương 43,95% GRDP; cơ cấu chi ngân sách chuyển dịch tích cực, tỷ trọng chi đầu tư phát triển tăng lên 32,5%, chi thường xuyên giảm xuống dưới 67,5%, tạo dư địa cho đầu tư hạ tầng, trong đó giao thông giữ vai trò dẫn dắt.

Đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số đang là động lực mới thúc đẩy tỉnh phát triển.

Song hành với đầu tư hạ tầng, tỉnh đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số. 100% sở, ngành, địa phương có trang thông tin điện tử; hệ thống hội nghị truyền hình trực tuyến kết nối 4 cấp; 80% người dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản ngân hàng, trên 60% hộ gia đình có Internet băng rộng - những yếu tố nền tảng cho phát triển chính quyền số, kinh tế số, xã hội số.

Các chính sách dân tộc, an sinh xã hội tiếp tục được triển khai đồng bộ, thể hiện rõ sự kế thừa tinh thần “toàn dân kháng chiến” trong thời bình: hàng chục nghìn hộ đồng bào được hỗ trợ nhà ở, sinh kế, nước sinh hoạt; nhiều công trình hạ tầng thiết yếu được đầu tư, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

Từ những con đường chiến lược trong kháng chiến - nơi từng gắn với nhiệm vụ vận chuyển lương thực, vũ khí cho căn cứ địa Việt Bắc - đến những tuyến cao tốc, quốc lộ hôm nay, Cao Bằng đang tiếp nối tinh thần “mở đường để đi lên”, biến ý chí tự lực, tự cường thành hành động phát triển cụ thể. Lời kêu gọi "Toàn quốc kháng chiến" vì thế không chỉ là ký ức lịch sử, mà đã trở thành mạch nguồn tinh thần bền bỉ, tiếp sức cho Cao Bằng vững bước trên con đường phát triển nhanh hơn, bền vững hơn, xứng đáng với vị thế vùng đất cội nguồn cách mạng của cả nước.

Minh Hòa