Tổng Bí thư mong TP.HCM lấy lại vị thế trung tâm đổi mới sáng tạo

Sáng 14/10, phát biểu chỉ đạo tại phiên khai mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định đây không chỉ là bước khởi đầu cho một chương mới của thành phố sau hợp nhất, mà còn là dấu mốc quan trọng mở ra tầm nhìn lớn của đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình sáng tạo, phồn vinh, văn minh và hạnh phúc.

Theo Tổng Bí thư, trong 5 năm qua, dù đối mặt với những thách thức chưa từng có từ biến động toàn cầu, đại dịch Covid-19, cũng như những vướng mắc nội tại và biến động nhân sự, TP.HCM vẫn kiên cường vượt qua, chủ động đổi mới, phục hồi và phát triển.

Với nhiều giải pháp chưa từng có tiền lệ, thành phố đã huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân, khống chế và đẩy lùi đại dịch, phục hồi các ngành công nghiệp trọng điểm và lấy lại tăng trưởng kinh tế, phát triển ổn định trên nền tảng đổi mới mô hình tăng trưởng.

TP.HCM có cơ hội trở thành một siêu đô thị mới nổi của khu vực

Hiện nay, quy mô kinh tế của thành phố sau hợp nhất đạt 123 tỷ USD, chiếm 23,5% GDP cả nước, sánh ngang với nhiều đô thị lớn trong khu vực. GRDP bình quân đầu người hơn 8.900 USD, cao gấp 1,7 lần bình quân cả nước. Chất lượng tăng trưởng và năng suất lao động không ngừng được nâng lên. Kinh tế số ngày càng trở thành động lực quan trọng, đóng góp trên 20% GRDP và lan tỏa mạnh sang các lĩnh vực tài chính, thương mại, y tế, giáo dục, văn hóa.

Thành phố đi đầu cả nước về chuyển đổi xanh, phát triển đô thị thông minh và thu hút đầu tư công nghệ cao, hình thành trung tâm tài chính quốc tế đầu tiên, tạo nền tảng để phát triển nền kinh tế tri thức, đổi mới sáng tạo và hội nhập sâu với thế giới.

Thu ngân sách cũng chiếm 1/3 tổng thu quốc gia, khẳng định vai trò quan trọng của thành phố trong ổn định tài khóa và tăng trưởng quốc gia, đồng thời mở ra triển vọng trở thành trung tâm kinh tế của khu vực Đông Nam Á trong thập kỷ tới.

Tổng Bí thư đồng thời đánh giá các tiềm năng, thế mạnh của ba địa phương trước khi sáp nhập đã được quy hoạch lại một cách chiến lược và có tính bổ sung, lan tỏa, tạo nên một không gian phát triển hiệu quả.

"Nhờ đó, TP.HCM sau sáp nhập tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm kinh tế, tài chính, công nghiệp và dịch vụ lớn nhất của cả nước, đồng thời có cơ hội vươn lên trở thành một siêu đô thị mới nổi của khu vực, dẫn dắt sự phát triển không chỉ bằng quy mô, tốc độ tăng trưởng mà còn bằng chất lượng thể chế, hiệu quả quản trị và mô hình phát triển bền vững bao trùm và sáng tạo", Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh.

Các đột phá chiến lược về hạ tầng chuyển đổi số, khoa học công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao đã được tập trung đẩy mạnh, đạt nhiều kết quả quan trọng, nhất là phát triển kết cấu hạ tầng giao thông kỹ thuật đô thị và nông thôn ngày càng đồng bộ hơn.

Hệ sinh thái logistics, tài chính, thương mại, dịch vụ, du lịch cao cấp từng bước được hình thành, gắn kết với cảng biển quốc tế Cái Mép - Thị Vải, sân bay Long Thành, trung tâm tài chính Thủ Thiêm, đưa thành phố trở thành cửa ngõ hội nhập quốc tế, trung tâm kết nối chuỗi giá trị của khu vực.

Tổng Bí thư đề nghị đại hội tập trung thảo luận thẳng thắn, đánh giá sâu hơn những hạn chế, yếu kém, phân tích những nguyên nhân và đề xuất những giải pháp thiết thực, khả thi. Ảnh: BTC.

Quan điểm phát triển văn hóa xã hội hài hòa với phát triển kinh tế ngày càng được nhận thức sâu sắc, thực hiện nhất quán, góp phần nâng cao chỉ số phát triển con người, xây dựng chỉ số phồn vinh hạnh phúc và củng cố hệ giá trị văn hóa con người TP.HCM văn minh, tình nghĩa, sáng tạo, nhân văn, làm nền tảng tinh thần cho giai đoạn phát triển mới.

Đặc biệt, bộ máy thành phố đã được kiện toàn tinh gọn gắn với xây dựng chính quyền địa phương hai cấp, thay đổi mạnh mẽ phong cách lề lối, thái độ phục vụ, ứng dụng chuyển số, hướng đến chính quyền phục vụ, gần dân, sát dân, hiệu quả và minh bạch.

Những thành tựu to lớn của thành phố trong nửa thập kỷ qua là kết quả của sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Trung ương, sự phối hợp hiệu quả của các bộ ngành, các địa phương. Nhưng sau cùng, yếu tố quyết định vẫn là sức mạnh nội tại của Đảng bộ và nhân dân thành phố.

Thành phố đã chủ động tổng kết thực tiễn, đề xuất Trung ương ban hành nhiều cơ chế chính sách đặc thù, đặc biệt là Nghị quyết 98 của Quốc hội và các kết luận của Trung ương, về trung tâm tài chính quốc tế, hệ thống đường sắt đô thị nhằm khai thác hiệu quả mọi nguồn lực trong phát triển.

Những kết quả đó rất đáng trân trọng và tự hào đã đóng góp xứng đáng vào kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, đồng thời là tiền đề vững chắc để thành phố tiếp tục phát triển nhanh và toàn diện trong nhiệm kỳ mới.

Dù vậy, bên cạnh những kết quả đã đạt được, Tổng Bí thư lưu ý Đảng bộ Thành phố cần thẳng thắn nhìn nhận còn nhiều khó khăn, hạn chế, yếu kém, trước hết là những nút thắt mang tính cấu trúc khiến tăng trưởng chưa bền vững, các đột phá chiến lược chưa đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu cao của phát triển hạ tầng giao thông liên vùng, hạ tầng số, khoa học công nghệ và logistics.

Đầu tư công phân tán, hiệu quả thấp, thủ tục chồng chéo, giải ngân chậm. Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo chưa thực sự trở thành động lực chủ đạo, chưa làm chủ được công nghệ cao, công nghệ lõi, công nghệ nguồn trong các ngành kinh tế chủ lực.

Thành phố cũng chưa thu hút được nhân tài quốc tế trong các lĩnh vực then chốt; đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, chưa đáp ứng được yêu cầu của hội nhập và cạnh tranh quốc tế.

Quy hoạch, quản lý và phát triển đô thị thiếu tầm nhìn dài hạn, chưa theo kịp tốc độ đô thị hóa, gia tăng dân số, biến đổi khí hậu, dẫn đến các vấn đề cấp bách như ngập nước, ô nhiễm môi trường, tắc nghẽn giao thông, thiếu nhà ở xã hội, bệnh viện, trường học và hệ thống phúc lợi xã hội chưa được giải quyết một cách căn cơ.

Tổng Bí thư đề nghị đại hội tập trung thảo luận thẳng thắn, đánh giá sâu hơn những hạn chế, yếu kém, phân tích những nguyên nhân và đề xuất những giải pháp thiết thực, khả thi.

4 tồn tại "rất thực tiễn" cần giải quyết ngay

Theo Tổng Bí thư, việc hợp nhất TP.HCM với hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu là bước ngoặt lịch sử, nơi 3 cực kinh tế năng động bậc nhất của cả nước hội tụ.

Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ và đồng bào cả nước đặt nhiều kỳ vọng thành phố mới sẽ trở thành hình mẫu siêu đô thị, hình thành các động lực tăng trưởng mới, vươn lên ngang tầm với các đô thị quốc tế, phát triển thông minh, hiện đại, tăng trưởng xanh, bền vững, xứng đáng là trung tâm kinh tế tài chính, khoa học công nghệ, văn hóa và là động lực sáng tạo hàng đầu của Việt Nam.

Báo cáo chính trị trình Đại hội đã quán triệt sâu sắc tinh thần đổi mới, khát vọng phát triển và trách nhiệm tiên phong của TP.HCM. Tổng Bí thư cũng bày tỏ thống nhất cao với các phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp đề ra cho giai đoạn 2025-2030, tuy nhiên nhấn mạnh 6 vấn đề cần lưu ý trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện.

Tổng Bí thư nêu 6 vấn đề cần lưu ý với Đảng bộ TP.HCM trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện các phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp đề ra cho giai đoạn 2025-2030. Ảnh: BTC.

Thứ nhất, Đảng bộ TP.HCM phải thực sự trở thành trung tâm trí tuệ, một đảng bộ mẫu mực, có đủ bản lĩnh chính trị, năng lực quản trị, tầm nhìn, đủ sức dẫn dắt thành phố tiên phong phát triển và hội nhập, xứng đáng với vinh dự mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đặc biệt cần chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, nhất là cán bộ chiến lược chủ chốt, người đứng đầu các cấp, xem đây đột phá chiến lược.

Tổng Bí thư lưu ý cán bộ phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức liêm chính, có tư duy chiến lược, giỏi chuyên môn, có kỹ năng lãnh đạo, quản lý nổi trội, có khả năng làm việc trong môi trường quốc tế, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và tinh thần phụng sự nhân dân.

Thứ hai, để hiện thực hóa tầm nhìn, mục tiêu phát triển giai đoạn mới, TP.HCM cần phát triển sâu sắc, cụ thể và vận dụng sáng tạo các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là "Bộ tứ" Nghị quyết 57, 66, 68, 70, biến đường lối thành hành động, nghị quyết thành kết quả cụ thể, tạo đột phá thể chế, đổi mới mô hình tăng trưởng và nâng cao chất lượng quản trị đô thị.

Liên quan đến vấn đề này, Tổng Bí thư Tô Lâm bày tỏ bản thân có nhiều trăn trở. Theo ông, trong các năm qua, TP.HCM không chỉ là một cực tăng trưởng dẫn đầu cả nước mà còn là cực đổi mới sáng tạo. Tổng Bí thư nhắc lại nhiều nhiệm kỳ trước, không ít chủ trương, chính sách của Đảng đã được TP.HCM mạnh dạn đi đầu thực thi, từ đó Bộ Chính trị, Ban Bí thư nghiên cứu phát triển cho cả nước.

Nay, Tổng Bí thư nhận xét TP.HCM có ưu thế của một đô thị lớn, hội tụ đầy đủ và phát triển mạnh mẽ tất cả lĩnh vực, các ngành kinh tế.

Do đó, Tổng Bí thư rất mong chờ TP.HCM lấy lại vị thế là cực trung tâm của đổi mới sáng tạo, tiếp tục đề xuất và thí điểm nhiều chủ trương, chính sách đột phá để trung ương nghiên cứu, vận dụng, tổ chức triển khai trên cả nước.

Thứ ba, Tổng Bí thư tái khẳng định vai trò chủ thể và vị trí trung tâm của nhân dân trong mọi chủ trương, chính sách và hành động của chính quyền thành phố. Hạnh phúc, sự hài lòng và niềm tin của nhân dân là thước đo cao nhất của hiệu quả lãnh đạo và năng lực quản trị của hệ thống chính trị.

Thứ tư, để xây dựng và phát triển TP.HCM thành trung tâm kinh tế, tài chính, công nghệ và dịch vụ hàng đầu khu vực Đông Nam Á và châu Á, đầu mối lớn về logistics quốc tế, về phát triển thông minh và hiện đại, bền vững, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là phải hoàn chỉnh quy hoạch, tái kiến trúc không gian phát triển theo tư duy đa cực - tích hợp - kết nối vận hành theo mô hình quản trị các trung tâm nhằm phân bổ nguồn lực, nâng cao hiệu quả vận hành.

Tổng Bí thư lưu ý đây là vấn đề mới, có ý nghĩa quyết định, chậm ngày nào thành phố càng mất đi mức độ phát triển ngày đó, sau đại hội cần bắt tay làm ngay.

Thứ năm, TP.HCM cần đẩy nhanh cơ cấu lại nền kinh tế, lấy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo làm động lực chính, đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh thực chất, hiệu quả, nâng cao năng suất lao động, quyết tâm đạt tốc độ tăng trưởng GRDP cao trong giai đoạn 2025-2030. Đặc biệt, cần xây dựng những mô hình quản trị đô thị hiện đại, ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành dịch vụ công, hướng tới chính quyền kiến tạo số, minh bạch, hiệu quả, làm nền tảng cho thành phố thông minh.

Tổng Bí thư Tô Lâm bắt tay Bí thư TP.HCM Trần Lưu Quang sau khi phát biểu chỉ đạo. Ảnh: BTC.

Chia sẻ với đại biểu, Tổng Bí thư tiếp tục bày tỏ trăn trở với các vấn đề bất cập từ nhiều năm nay, yêu cầu Đảng bộ thảo luận, quyết tâm thực hiện và báo cáo với nhân dân thành phố.

Trong đó có 4 vấn đề trước mắt "rất thực tiễn, rất xã hội" cần được quan tâm ngay là tình trạng ùn tắc giao thông, ngập úng, ô nhiễm và xây dựng thành phố văn minh - thành phố không có ma túy. Tổng Bí thư nhấn mạnh Nhà nước sẽ hỗ trợ, đầu tư và đồng hành để giải quyết dứt điểm các vấn đề trong nhiệm kì này, "sớm ngày nào hay ngày đó".

Thứ năm, cần kiên định mục tiêu phát triển toàn diện con người gắn với tăng trưởng kinh tế, với tiến bộ và công bằng xã hội, xây dựng thành phố đáng sống, nơi mỗi người dân đều có cơ hội phát triển, được chăm lo sức khỏe, giáo dục, môi trường, không ai bị bỏ lại phía sau.

Tổng Bí thư yêu cầu tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, đột phá nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên tri thức và hội nhập quốc tế, đồng thời tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, khơi dậy lòng yêu nước, ý chí tự lực tự cường, khát vọng cống hiến, nuôi dưỡng tinh thần đổi mới sáng tạo, trách nhiệm xã hội, nhất là đối với thế hệ trẻ.

TP.HCM cũng cần triển khai hiệu quả chương trình chăm sóc sức khỏe nhân dân, phát triển dân số bền vững, gắn với xây dựng hệ thống y tế hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, đồng thời xây dựng văn hóa và hệ giá trị con người thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình, thấm đẫm truyền thống dân tộc và nhân văn, lấy không gian văn hóa Hồ Chí Minh làm biểu trưng, lan tỏa giá trị, bản tính và lòng nhân ái của người Việt Nam.

"Phát triển trong kỳ nguyên mới không chỉ đo bằng tăng trưởng kinh tế mà phải bằng chất lượng cuộc sống, mức độ phồn vinh và hạnh phúc của nhân dân. Và các chỉ số này cần phải được lượng hóa", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Thứ sáu, tăng cường tiềm lực quốc phòng an ninh, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững mạnh, chủ động ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, thường xuyên nắm chắc tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh, vô hiệu hóa với mọi âm mưu và hoạt động chống phá, nâng cao hiệu quả phong trào toàn dân và an ninh tổ quốc, phòng ngừa, kéo giảm tội phạm, xây dựng xã hội an ninh, an toàn, công bằng, hạnh phúc cho tất cả người dân, tạo môi trường ổn định, thuận lợi cho phát triển.

Tổng Bí thư chỉ đạo Ban Chấp hành Đảng bộ khóa mới sau Đại hội cần khẩn trương hoàn thiện văn kiện, nghị quyết, chương trình hành động, xây dựng quy chế làm việc, ban hành chương trình công tác toàn khóa, đồng thời tổ chức tuyên truyền, quán triệt sâu rộng để biến tinh thần nghị quyết thành hành động cụ thể, tạo khí thế mới, niềm tin và động lực mới.

"Với tầm nhìn, khát vọng, truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, tôi tin tưởng sâu sắc rằng thành phố sẽ vươn lên mạnh mẽ, hiện thực hóa các mục tiêu xây dựng và phát triển TP.HCM phồn vinh, thịnh vượng, kinh tế - văn hóa - xã hội phát triển đặc sắc, có chất lượng cuộc sống cao, là trung tâm của đổi mới sáng tạo, hội nhập quốc tế sâu rộng, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc", Tổng Bí thư Tô Lâm gửi gắm.

Tổng Bí thư Tô Lâm trao quyết định và tặng hoa chúc mừng Ban Chấp hành Đảng bộ TP.HCM nhiệm kì 2025-2030. Ảnh: BTC.

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư TP.HCM Trần Lưu Quang bày tỏ đây là những đánh giá rất xác đáng và những gợi mở chỉ đạo đường hướng rất sâu sắc, thấm đượm tinh thần trách nhiệm và tình cảm đặc biệt dành cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP.HCM.

Đây cũng sẽ là nguồn động viên to lớn, là cảm hứng để Đảng bộ Thành phố tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, năng động, sáng tạo, khắc phục những hạn chế, yếu kém, chủ động nắm bắt thời cơ, vượt qua thách thức, nhằm xây dựng TP.HCM ngày càng phát triển, xứng đáng với vai trò đầu tàu, là trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ cả nước.

Bí thư Quang cam kết Đảng bộ TP.HCM nhiệm kỳ 2025-2030 sẽ phát huy cao nhất tinh thần trách nhiệm và trí tuệ tập thể, cân nhắc lựa chọn những đồng chí xứng đáng để bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Khóa XIV.

Đồng thời, các đại biểu cũng sẽ tích cực tham gia và đóng góp hiệu quả vào chương trình, nội dung của Đại hội; tiếp thu đầy đủ tinh thần, nội dung và kết quả Đại hội, học hỏi những kinh nghiệm hay tại Đại hội. Khi trở về, cùng với Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố tổ chức quán triệt thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố và Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng.

Ban Chấp hành Đảng bộ TP.HCM mong tiếp tục nhận được sự quan tâm giúp đỡ của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các bộ ban ngành Trung ương, cũng như nhận được sự động viên góp ý của các đồng chí lão thành cách mạng, các đồng chí hưu trí, nhân sĩ, trí thức, đội ngũ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Mục tiêu là để ý Đảng, lòng dân hòa quyện, giúp Ban Chấp hành khóa mới có thêm động lực vững bước đi lên, hoàn thành nhiệm vụ mà Đại hội đã tin tưởng giao phó.

Lan Anh