Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành quy định mới về thi hành Điều lệ Đảng

Quy định số 294-QĐ/TW ngày 26-5-2025 về thi hành Điều lệ Đảng (Quy định 294) vừa được Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành nêu rõ quy định về tuổi đời và trình độ học vấn của người vào Đảng; về quyền của đảng viên; giới thiệu và kết nạp người vào Đảng; thời hạn tổ chức lễ kết nạp đảng viên, xét công nhận đảng viên chính thức, tính tuổi Đảng của đảng viên; đảng tịch của đảng viên...

Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành Quy định số 294-QĐ/TW ngày 26-5-2025 về thi hành Điều lệ Đảng.

Hệ thống tổ chức của Đảng không còn cấp huyện

Quy định 294 mở rộng, bổ sung nhiều nội dung mới. Theo đó, trong phần hệ thống tổ chức Đảng, Quy định 294 nêu hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính, gồm cấp xã (xã, phường, đặc khu); cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương. Đây là hệ thống tổ chức cơ bản của Đảng có chức năng lãnh đạo toàn diện ở mỗi cấp và của toàn Đảng.

Như vậy, so với Quy định 232, hệ thống tổ chức của Đảng không còn cấp huyện.

Quy định 294 cũng đề cập việc thí điểm tổ chức các đảng bộ xã, phường trực thuộc tỉnh ủy, thành ủy là đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở Đảng.

Cấp ủy tỉnh, thành phố quyết định tổ chức Đảng ở đặc khu là cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở Đảng hoặc là tổ chức cơ sở Đảng sau khi có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Ban Tổ chức Trung ương.

Một điểm đáng chú ý là Quy định 294 quy định không lập đảng bộ khối cấp cơ sở và thí điểm đại hội chi bộ 5 năm một lần. Hiện nay, đối với chi bộ trực thuộc Đảng ủy cơ sở đang thực hiện đại hội 5 năm 2 lần.

Về việc lập cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc, đơn vị sự nghiệp của cấp ủy, Quy định 294 nêu cấp ủy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được thành lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc và đơn vị sự nghiệp: Văn phòng, Ban Tổ chức, cơ quan Ủy ban Kiểm tra, Ban Tuyên giáo và Dân vận, Ban Nội chính; trường chính trị và cơ quan báo và phát thanh, truyền hình của đảng bộ tỉnh, thành phố.

Quy định mới cũng quy định cụ thể về Đảng ủy quân khu, Đảng ủy Quân sự địa phương. Quan hệ giữa Đảng ủy Công an Trung ương với Tỉnh ủy, Thành ủy; cơ quan đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong Công an nhân dân. Nhiệm vụ tham mưu của Đảng ủy Công an đối với cấp ủy địa phương cùng cấp.

Quy định số lượng ủy viên ban thường vụ

Theo Quy định 294, việc quy định số lượng cấp ủy viên, ủy viên ban thường vụ, ủy viên ủy ban kiểm tra của cấp ủy mỗi cấp được căn cứ vào nhiệm vụ chính trị, vị trí, đặc điểm của mỗi cấp và số lượng đơn vị trực thuộc, số lượng đảng viên của mỗi đảng bộ. Số lượng ủy viên ban thường vụ cấp ủy mỗi cấp không quá 1/3 tổng số cấp ủy viên.

Đối với các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương mới thành lập (không bao gồm Quân ủy Trung ương, Đảng ủy Công an Trung ương) trong nhiệm kỳ 2020-2025, nhiệm kỳ 2025-2030 thì số lượng ủy viên ban thường vụ có thể nhiều hơn 1/3 nhưng dưới 1/2 tổng số cấp ủy viên và do Bộ Chính trị quyết định.

Đối với các đảng ủy xã, phường, đặc khu thì số lượng ủy viên ban thường vụ thực hiện theo quy định của Bộ Chính trị.

Trước mỗi kỳ đại hội đảng bộ các cấp, căn cứ nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị ra chỉ thị, Ban Tổ chức Trung ương hướng dẫn cụ thể về việc chuẩn bị và tiến hành đại hội, có quy định về số lượng (tối đa, tối thiểu) cấp ủy viên, ủy viên ban thường vụ, ủy viên ủy ban kiểm tra của cấp ủy mỗi cấp.

Trên cơ sở đó, cấp ủy từng cấp chuẩn bị nhân sự khóa mới trình đại hội đảng bộ cấp mình xem xét, quyết định trước khi tiến hành công tác bầu cử. Sau khi được bầu, cấp ủy khóa mới thảo luận và quyết định số lượng ủy viên ban thường vụ và số lượng ủy viên ủy ban kiểm tra cấp mình trước khi bầu cử các chức vụ đó theo quy định hiện hành.

Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội quyết định tổ Đảng đoàn đại biểu Quốc hội

Cũng theo Quy định 294, Bộ Chính trị quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các đảng bộ: các cơ quan Đảng Trung ương; Quốc hội; Chính phủ; Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương trực thuộc Trung ương. Ban Tổ chức Trung ương giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý về hoạt động, hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của các đảng ủy trực thuộc Trung ương.

Các đảng bộ trực thuộc Trung ương bao gồm các tổ chức Đảng ở các cơ quan, tổ chức, bộ, ngành, đơn vị, doanh nghiệp tương ứng về các lĩnh vực công tác và nhiệm vụ chính trị, theo quyết định của Bộ Chính trị.

Đảng ủy trực thuộc Trung ương sẽ quyết định thành lập các tổ chức Đảng trực thuộc.

Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội quyết định thành lập, quyết định chức năng, nhiệm vụ và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của tổ Đảng ở đoàn đại biểu Quốc hội (hoạt động tại các kỳ họp của Quốc hội).

Quy định 294 có hiệu lực từ ngày 1-7-2025, các quy định trước đây trái với nội dung quy định này đều bãi bỏ.

Thế Dũng