Tổng Bí thư Tô Lâm nói về 'chìa khóa vàng' hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng

Chiều 29/9, Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngành Bưu chính – Viễn thông, 66 năm Ngành Khoa học và Công nghệ, dự Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Tổng Bí thư Tô Lâm và các đại biểu tham quan triển lãm bên lề lễ kỷ niệm. Ảnh: PV.

Động lực trung tâm của phát triển

Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư nhấn mạnh, đây là sự kiện lớn, mang tầm vóc đặc biệt, là dịp để ôn lại truyền thống vẻ vang, khẳng định những thành tựu to lớn, tri ân công lao của nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ, nhà khoa học, doanh nhân, người lao động; đồng thời xác định rõ tầm nhìn, nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới của ngành Khoa học Công nghệ.

"Đây cũng là dịp để toàn ngành phát động mạnh mẽ phong trào thi đua yêu nước, khơi dậy ý chí, khát vọng, sức sáng tạo, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, hùng cường, thịnh vượng, sánh vai với các cường quốc năm châu", Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: PV.

Theo Tổng Bí thư, sau gần 40 năm đổi mới, đất nước ta đã có bước phát triển vượt bậc, từ quốc gia nghèo nàn, bị bao vây cấm vận trở thành nền kinh tế có quy mô lớn thứ 4 Đông Nam Á, thứ 32 thế giới, hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu. Trong thành tựu chung đó, Ngành Bưu chính – Viễn thông và Khoa học – Công nghệ có đóng góp rất quan trọng.

Tổng Bí thư nêu, ngày 1/3/2025, hai ngành Bưu chính – Viễn thông và Khoa học – Công nghệ chính thức hợp nhất, hình thành Bộ Khoa học và Công nghệ. Đây là quyết sách chiến lược, thể hiện tầm nhìn của Đảng, Nhà nước: thống nhất đầu mối, cộng hưởng nguồn lực, nâng cao hiệu quả lãnh đạo, quản lý, để khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực trung tâm của phát triển.

"Hợp nhất để tập trung, tránh phân tán; để mỗi nguồn lực đầu tư được sử dụng hiệu quả; để doanh nghiệp, nhà khoa học, người dân có một địa chỉ tin cậy đồng hành, hỗ trợ. Đây là bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành quốc sách đột phá trong giai đoạn phát triển mới", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tiếp cận công nghệ tiên tiến, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu

Trong bài phát biểu, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, một nhiệm vụ bao trùm, xuyên suốt là Bộ Khoa học và Công nghệ phải đi đầu trong việc tổ chức thực hiện thắng lợi Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị - với đầy đủ các định hướng, nhiệm vụ trọng tâm đã có trong nghị quyết. Vấn đề quan trọng hiện nay là tập trung hành động quyết liệt, cụ thể hóa bằng những việc làm thiết thực, hiệu quả, tạo chuyển biến rõ rệt trong thực tiễn, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội.

Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Khoa học và Công nghệ. Ảnh: PV.

Tổng Bí thư nhấn mạnh "ba trụ cột then chốt" mà bộ và ngành Khoa học và Công nghệ cần tập trung trong thời gian tới.

Đầu tiên, theo Tổng Bí thư, là về thể chế đột phá và môi trường thuận lợi. Với chức năng tham mưu, kiến tạo, bộ phải chủ động đề xuất, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách để khuyến khích đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số. Thể chế không chỉ để quản lý, mà còn để khơi thông nguồn lực, biến tiềm năng thành hiện thực, biến trí tuệ Việt Nam thành sản phẩm, công nghệ, giá trị gia tăng. Cần nhanh chóng ban hành các chính sách vượt trội, có cơ chế thử nghiệm đối với công nghệ mới; đồng thời mạnh dạn trao quyền, bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Thứ hai, là về công nghệ lõi, hạ tầng số và ngành mũi nhọn. Với chức năng quản lý nhà nước, bộ phải định hướng và dẫn dắt phát triển những lĩnh vực công nghệ mũi nhọn có ý nghĩa chiến lược như công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, vật liệu mới, năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, bảo đảm an ninh năng lượng, phục vụ phát triển xanh, bền vững… Đồng thời, tập trung xây dựng hạ tầng số quốc gia hiện đại, đồng bộ, an toàn, coi đó là hệ thần kinh trung ương của quản trị quốc gia và phát triển kinh tế số, xã hội số. Trong lựa chọn công nghệ, không chạy theo giải pháp rẻ, lạc hậu mà phải quyết tâm đi tắt, đón đầu, tiếp cận công nghệ tiên tiến, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Thứ ba, là về nguồn lực, nhân lực và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Với chức năng kết nối, điều phối, bộ phải thúc đẩy huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho khoa học – công nghệ; tăng mạnh tỷ trọng chi ngân sách và khuyến khích doanh nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm cùng tham gia.

"Đầu tư cho khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải được coi là chiến lược lâu dài, chấp nhận độ trễ và rủi ro, nhưng phải kiên định theo đuổi vì đó là đầu tư cho tương lai. Đồng thời, phải có cơ chế đặc biệt để thu hút, trọng dụng nhân tài trong và ngoài nước; khuyến khích startup sáng tạo, gắn đào tạo đại học, sau đại học với nhu cầu thực tiễn. Doanh nghiệp cần thực sự trở thành trung tâm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là chủ thể giải quyết những “đề bài lớn” của đất nước; viện – trường là nền tảng, trí thức và nhân tài là động lực", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, lịch sử 80 năm ngành Bưu chính – Viễn thông, 66 năm ngành Khoa học – Công nghệ, là lịch sử của truyền thống anh hùng, sáng tạo, cống hiến, hy sinh. Tinh thần ấy hôm nay cần được khơi dậy mạnh mẽ trong phong trào thi đua yêu nước, để mỗi người, mỗi tổ chức đều nỗ lực vì mục tiêu chung: một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.

"Phong trào thi đua phải cụ thể, thiết thực, gắn với kết quả, tránh hình thức. Mỗi năm, mỗi đơn vị cần đăng ký, thực hiện ít nhất một sáng kiến, một công trình đổi mới sáng tạo có tác động trực tiếp tới phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Mỗi cơ quan, mỗi nhà khoa học, mỗi doanh nghiệp hãy thi đua có sáng kiến, công trình, sản phẩm cụ thể, thiết thực. Đó là cách tốt nhất để biến phong trào thi đua yêu nước thành hiện thực cuộc sống sống động", Tổng Bí thư nói.

Trường Phong - Nguyễn Hoài