Tổng Giám đốc Rafael Grossi: IAEA sẵn sàng hợp tác toàn diện với Iran
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) muốn tái hợp tác toàn diện với Iran để khôi phục quyền tiếp cận các địa điểm hạt nhân của nước này và xác minh hoạt động làm giàu uranium của Tehran. Động thái này diễn ra sau khi hội đồng giám sát của Liên Hợp Quốc lên án Tehran vì hạn chế quyền tiếp cận, làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ giữa Iran và cộng đồng quốc tế.
Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi. Ảnh: The Jerusalem Post
Phát biểu trong một cuộc họp báo, Tổng Giám đốc Rafael Grossi nêu rõ, mục tiêu của IAEA là “khôi phục tính liên tục của thông tin” và tái lập việc xác minh đầy đủ bên trong Iran.
Nghị quyết này được Mỹ, Anh, Pháp và Đức ủng hộ, đã làm gia tăng căng thẳng với Tehran, khi nước Cộng hòa Hồi giáo này lên án cuộc bỏ phiếu là “bất hợp pháp và vô lý”. Theo Iran, động thái này đã vô hiệu hóa thỏa thuận thanh tra đạt được vào tháng 9 tại Cairo (Ai Cập) với người đứng đầu IAEA thông qua vai trò trung gian của Ai Cập.
Về phía Iran, nước này khẳng định vẫn hợp tác với IAEA trong khuôn khổ Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân (NPT), nhưng cho biết việc khôi phục quyền tiếp cận các cơ sở từng bị không kích chỉ có thể diễn ra sau khi các vấn đề an toàn và pháp lý được giải quyết. Trước sức ép gia tăng, Tehran cũng đang xem xét các lựa chọn cứng rắn hơn, bao gồm khả năng đình chỉ hoặc rút khỏi NPT. Theo nghị sĩ Amir Hayat-Moghaddam, phương án này đang được rà soát và sẽ được quyết định dựa trên tham vấn giữa Quốc hội và Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao.
Trong bối cảnh IAEA nỗ lực khôi phục cơ chế giám sát đầy đủ, Iran tìm cách bảo vệ lợi ích pháp lý và an ninh của mình đồng thời cân nhắc các bước đi chiến lược trước tình hình quốc tế phức tạp. Cuộc đối đầu hiện nay tiếp tục phản ánh căng thẳng giữa yêu cầu minh bạch hạt nhân toàn cầu và quyền chủ quyền quốc gia của Iran, với khả năng ảnh hưởng đáng kể đến trật tự kiểm soát vũ khí hạt nhân thế giới.
