Tổng thống Putin nêu đề xuất mới về nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia

Trong cuộc gặp Thủ tướng Slovakia Robert Fico tại Bắc Kinh ngày 2/9, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề cập khả năng Moscow sẵn sàng cân nhắc "hợp tác 3 bên" với Mỹ và Ukraine để vận hành nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở khu vực Nga kiểm soát thuộc tỉnh Zaporizhzhia.

Tổng thống Nga không nêu chi tiết cách thức hợp tác, nhưng khẳng định đã "gián tiếp thảo luận" với phía Mỹ về vấn đề trên. Đây được xem là sự thay đổi đáng chú ý so với những thông điệp mà Điện Kremlin đưa ra thời gian qua liên quan đến nhà máy điện Zaporizhzhia.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Reuters

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia nằm ở thành phố Energodar bờ Tây Bắc sông Dnipro. Trước khi chiến sự nổ ra, cơ sở này vận hành 6 lò phản ứng hạt nhân, tạo ra 42 tỷ kWh điện/năm, chiếm 20% sản lượng điện của Ukraine và đủ khả năng cung cấp năng lượng cho 4 triệu hộ gia đình.

Theo Reuters, Nga kiểm soát cơ sở này từ những tháng đầu chiến sự và nhiều lần bác bỏ khả năng trao lại cơ sở này cho bất kỳ bên nào khác.

Tuyên bố của Tổng thống Nga được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang nỗ lực thu xếp một thỏa thuận hòa bình giữa Moscow-Kiev. Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây cũng đề cập việc Washington có thể đứng ra vận hành hoặc sở hữu nhà máy, nhưng Nga loại trừ khả năng đó.

Mỹ chưa bình luận về tuyên bố của Tổng thống Nga. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Ukraine ngày 2/9 tuyên bố nước này sẽ không công nhận việc Nga kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, và rằng việc rút quân ngay lập tức của Nga là cách duy nhất để bảo đảm an toàn tại đây.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ảnh: DW

Trong diễn biến liên quan, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 2/9 tái khẳng định Moscow vẫn ưu tiên "giải quyết cuộc khủng hoảng ở Ukraine bằng biện pháp hòa bình", nhưng tin rằng các bên cần đi đến một giải pháp có thể giải quyết căn nguyên của cuộc xung đột.

"Kể từ mùa Xuân 2025, các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga-Ukraine đã được nối lại. Ba vòng đàm phán đã được tổ chức tại Istanbul và trong khuôn khổ đó, hai bên đạt một số tiến triển về các vấn đề nhân đạo như trao đổi tù binh, thi thể người thiệt mạng. Ngoài ra, mỗi bên đã nêu rõ tầm nhìn của mình về các điều kiện chấm dứt xung đột. Chúng tôi hy vọng các cuộc đàm phán sẽ tiếp tục", ông nói.

Thái Hà