Tổng thống Trump nêu tiêu chí bổ nhiệm Chủ tịch Fed sau khi không thể sa thải ông Powell
Theo hãng tin Bloomberg, Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chọn người kế nhiệm Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell là người muốn cắt giảm lãi suất. Đây là một điều kiện có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tính độc lập của ngân hàng trung ương Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) đề cử ông Jerome Powell (phải) giữ chức Chủ tịch Fed trong cuộc họp báo tại Washington, D.C., ngày 2/11/2017. Ảnh: AFP/TTXVN
“Nếu tôi nghĩ ai đó sẽ giữ nguyên lãi suất ở mức hiện tại hoặc bất cứ điều gì tương tự, tôi sẽ không đưa họ vào. Tôi sẽ đưa vào một người muốn cắt giảm lãi suất. Có rất nhiều người như vậy ở ngoài kia”, ông Trump nói với các phóng viên hôm 27/6.
Bên cạnh đó, Tổng thống Trump tiếp tục gia tăng áp lực đối với ông Powell sau quyết định giữ nguyên lãi suất của Fed mới đây. Ông nói rằng sẽ ủng hộ nếu ông Powell chủ động muốn từ chức vì vị Chủ tịch Fed đương nhiệm vẫn không ủng hộ cắt giảm lãi suất.
Theo hãng tin Reuters, các tổng thống Mỹ trước đây từng phàn nàn việc Fed áp mức lãi suất quá cao so với những gì mà họ kỳ vọng. Tuy vậy, Tổng thống Trump can thiệp mạnh hơn bất kỳ lãnh đạo Mỹ nào gần đây khi đưa ra tiêu chí khá rõ ràng với người được đề cử của tổ chức này khi yêu cầu phải chọn người muốn cắt giảm lãi suất.
Ông Trump cho rằng lãi suất cần được hạ xuống 1% từ mức lãi suất tham chiếu hiện tại của Fed là 4,25% - 4,50% và nhiều lần chỉ trích Chủ tịch Fed vì không hạ lãi suất kể từ khi ông trở lại Nhà Trắng từ hồi tháng 1. Ông tiếp tục lặp lại quan điểm đó vào ngày 27/6 khi phát biểu tại Nhà Trắng: “Ông ấy đã làm một công việc tồi tệ”.
Sau khi tăng mạnh lãi suất để chống lại đợt lạm phát lớn nhất kể từ thập niên 1970 - 1980, Fed đã từng bước cắt giảm trong nửa cuối năm ngoái nhưng chưa hạ tiếp kể từ khi ông Trump trở lại nắm quyền. Nguyên nhân được lý giải là do ông Powell cùng phần lớn các nhà hoạch định chính sách lo ngại các chính sách thuế quan của ông Trump có thể khiến lạm phát bùng phát trở lại và muốn chờ đợi thêm thời gian rồi mới đưa ra quyết định. Các quan chức Fed dự kiến sẽ tiến hành cắt giảm lãi suất thêm 0,5 điểm phần trăm vào cuối năm nay, nhưng mức này chỉ bằng một phần nhỏ so với yêu cầu cắt giảm mạnh mà ông Trump đưa ra.
Lời chỉ trích mới nhất của Tổng thống Trump đối với ông Powell xuất hiện trong bối cảnh người đứng đầu Nhà Trắng đã phần nào rút lại lời đe dọa sa thải lãnh đạo Fed. Trước đó, trong một phán quyết gần đây, Tòa án Tối cao của Mỹ đã tiếp tục củng cố quan điểm rằng tổng thống không thể bãi nhiệm các quan chức cấp cao của Fed chỉ vì bất đồng về chính sách. Quyền bảo vệ này được xem là nền tảng đảm bảo tính độc lập của Fed trước sự can thiệp chính trị, yếu tố được coi là then chốt đối với uy tín của ngân hàng trung ương có ảnh hưởng nhất thế giới.
Tuy vậy, Tổng thống Trump đã bắt đầu chuyển hướng khi tập trung sang việc tìm chọn người kế nhiệm ông Powell khi ông kết thúc nhiệm kỳ Chủ tịch Fed vào tháng 5/2026.
Trong vài tuần qua, ông Trump cho biết đã cân nhắc ba hoặc bốn ứng viên tiềm năng và sẽ sớm đưa ra quyết định. Thông thường, việc bổ nhiệm Chủ tịch Fed thường diễn ra trước thời điểm ghế trống khoảng ba đến bốn tháng. Trong khi đó, ông Powell vẫn còn tại nhiệm tới 10 tháng nữa. Việc ông Trump sớm đưa ra những đề cử cho ứng viên kế nhiệm được cho là nhằm nỗ lực làm suy yếu vai trò của ông Powell trong giai đoạn còn lại cũng như tạo ra một “chủ tịch điều hành trong bóng tối” vận hành Fed theo mong muốn của ông Trump.
Theo nhiều nguồn tin, các ứng viên cho vị trí Chủ tịch Fed trong nhiệm kỳ tới gồm có: Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett, cựu Thống đốc Fed Kevin Warsh và Thống đốc Fed đương nhiệm Christopher Waller. Ông Waller là người được Tổng thống Trump bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình. Trong tuần qua, ông Waller nói rằng sẵn sàng cắt giảm lãi suất ngay tại cuộc họp tiếp theo của Fed vào cuối tháng 7.
Trong một thông báo gần đây, một quan chức Nhà Trắng hôm 26/6 cho biết hiện chưa có quyết định nào sắp được đưa ra liên quan đến việc bổ nhiệm người kế nhiệm Chủ tịch Fed Powell. Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh tờ Wall Street Journal của Mỹ cho biết Tổng thống Donald Trump có thể công bố lựa chọn của mình vào tháng 9 hoặc tháng 10 năm nay. Quan chức này cũng cho biết Tổng thống Trump có nhiều lựa chọn phù hợp cho vị trí Chủ tịch Fed tiếp theo.
