Triển khai công tác đặc xá năm 2025 (đợt 2) trong ngành Kiểm sát nhân dân

Đặc xá - chính sách nhân đạo của Đảng, Nhà nước

Năm 2025 đánh dấu hai cột mốc lịch sử đặc biệt của đất nước: 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025) và 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025). Nhân dịp trọng đại này, Chủ tịch nước đã ký hai Quyết định đặc xá, trong đó Quyết định số 1244 ngày 3/7/2025 là đợt đặc xá thứ hai trong năm, nhằm tiếp tục thực hiện chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước đối với người phạm tội biết ăn năn, hối cải.

Quang cảnh buổi làm việc.

Đặc xá không chỉ đơn thuần là sự khoan dung pháp lý, mà còn là biểu hiện sâu sắc của truyền thống nhân đạo, nhân văn trong chính sách hình sự của Việt Nam. Đó là cơ hội để những người từng lầm lỗi được làm lại cuộc đời, tái hòa nhập cộng đồng; đồng thời cũng là dịp để các cơ quan bảo vệ pháp luật thể hiện tinh thần thượng tôn pháp luật đi đôi với khoan dung và trách nhiệm xã hội.

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, đồng chí Trần Hải Quân nhấn mạnh: Việc triển khai thực hiện Quyết định số 1244 ngày 3/7/2025 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2025 (đợt 2) cần được tiến hành đồng bộ, nghiêm túc, đúng quy định pháp luật và bảo đảm tính công bằng, khách quan. Các công chức, Kiểm sát viên, lãnh đạo Vụ 8 phải quán triệt đầy đủ nội dung Quyết định đặc xá và Hướng dẫn số 94 ngày 4/7/2025 của Hội đồng Tư vấn đặc xá. Qua đó, nâng cao nhận thức đầy đủ, đúng đắn về ý nghĩa nhân văn của chính sách đặc xá, cũng như trách nhiệm to lớn của ngành Kiểm sát trong việc kiểm sát quá trình thực hiện.

Đồng chí Trần Hải Quân - Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Viện trưởng VKSND tối cao, Ủy viên Hội đồng tư vấn đặc xá phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc.

Đồng chí Phó Viện trưởng Trần Hải Quân yêu cầu Vụ 8 phối hợp chặt chẽ với các đơn vị có thẩm quyền như Cục C10 Bộ Công an và các cơ quan chức năng có thẩm quyền, VKS địa phương để theo dõi, kiểm sát quá trình lập hồ sơ, thẩm định và xét duyệt danh sách người được đề nghị đặc xá; kiểm sát bảo đảm chặt chẽ các điều kiện, thủ tục theo đúng quy định của Luật Đặc xá; phát hiện kịp thời vi phạm để kiến nghị, xử lý và tuyệt đối không để xảy ra tình trạng lợi dụng chính sách đặc xá.

Trách nhiệm của ngành Kiểm sát trong công tác đặc xá

Theo chỉ đạo của Lãnh đạo VKSND tối cao, Vụ 8 cần đặc biệt chú trọng công tác kiểm sát việc lập hồ sơ đề nghị đặc xá, bảo đảm đúng điều kiện, trình tự, thủ tục; chủ động phát hiện sai sót, vi phạm để có kiến nghị kịp thời. Đồng thời, thực hiện đầy đủ quyền yêu cầu, kiến nghị trong quá trình kiểm sát, kể cả kiểm sát việc giải quyết khiếu nại liên quan đến đặc xá.

Lãnh đạo, công chức, Kiểm sát viên Vụ 8 tại buổi làm việc.

Việc kiểm sát đặc xá không chỉ giới hạn trong các cơ sở giam giữ phạm nhân thuộc Bộ Công an mà được triển khai rộng khắp. Cụ thể, VKSND tối cao đã giao VKSND cấp tỉnh tổ chức kiểm sát tại 39 trại giam thuộc Bộ Công an; đồng thời yêu cầu các đơn vị này chủ động kiểm sát cả trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự và TAND cấp tỉnh để bảo đảm tính đồng bộ, hiệu quả.

Đặc biệt, trong trường hợp người được đề nghị đặc xá đang bị kháng nghị theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự hoặc đang bị truy cứu trách nhiệm về hành vi phạm tội khác, các đơn vị phải kịp thời rà soát, đưa ra khỏi danh sách hoặc báo cáo lại để xử lý đúng quy định; bảo đảm tính nghiêm minh, công bằng của pháp luật, tránh lợi dụng chính sách đặc xá.

Bên cạnh công tác nghiệp vụ, Phó Viện trưởng VKSND tối cao Trần Hải Quân nhấn mạnh vai trò của công tác tuyên truyền. Vụ 8 phối hợp với các cơ quan báo chí, đặc biệt là cơ quan tuyên truyền trong ngành, các đơn vị chức năng để phổ biến rộng rãi chính sách đặc xá tới nhân dân, đặc biệt là tại các trại giam, trại tạm giam, để người dân và người bị giam giữ hiểu rõ ý nghĩa của việc đặc xá; điều kiện và quy trình đặc xá.

Lãnh đạo, công chức, Kiểm sát viên Vụ 8 tại buổi làm việc.

Đồng thời, cần chủ động đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, sai trái, cho rằng đặc xá là hình thức “nhân nhượng”, “nương tay” với tội phạm. Việc đặc xá luôn được tiến hành theo quy trình chặt chẽ, minh bạch, có kiểm tra, kiểm sát, có sự thẩm định liên ngành, thẩm tra của các thành viên Hội đồng tư vấn đặc xá và sự đồng thuận cao từ các cơ quan tư pháp trung ương.

Phó Viện trưởng VKSND tối cao Trần Hải Quân giao Vụ 8 với vai trò đầu mối tổng hợp thông tin, kết quả rà soát, danh sách đề nghị đặc xá và báo cáo kịp thời cho Thường trực Hội đồng tư vấn đặc xá cũng như các cơ sở giam giữ. Đồng thời, phối hợp cùng TAND tối cao và Bộ Công an trong việc lập, xét duyệt hồ sơ đặc xá cho các trường hợp đặc biệt theo Điều 5 Quyết định số 1244.

Với tinh thần chủ động, nghiêm túc và trách nhiệm, ngành Kiểm sát nhân dân đang tích cực thực hiện công tác đặc xá năm 2025 (đợt 2), góp phần lan tỏa chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước tới mọi tầng lớp xã hội.

Hồng Nguyên