Triều Tiên mở rộng Yongbyon, tăng năng lực vật liệu hạt nhân
Ảnh vệ tinh 38North cho thấy Yongbyon mở rộng quy mô: lò nước nhẹ thử trước vận hành, xây cơ sở làm giàu và lưu trữ chất thải mới, lò 5 MWe tiếp tục hoạt động.
Ảnh vệ tinh thương mại do 38North phân tích cho thấy Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Hạt nhân Yongbyon đang cải tạo và mở rộng trên diện rộng, phù hợp với chỉ đạo của Chủ tịch Kim Jong-un coi năm 2025 là "năm quan trọng" để tăng cường năng lực hạt nhân và sản xuất vật liệu phân hạch. Yongbyon hiện là địa điểm sản xuất plutoni duy nhất được biết đến của Triều Tiên, đồng thời là nguồn cung uranium làm giàu chính.
Theo Niên giám 2025 của SIPRI, Triều Tiên sở hữu khoảng 50 đầu đạn hạt nhân đã lắp ráp và đủ vật liệu phân hạch để chế tạo khoảng 90 đầu đạn. Phần lớn là đầu đạn phân hạch một tầng năng suất thấp, chỉ một số ít được đánh giá là đầu đạn nhiệt hạch.
Diễn biến kỹ thuật chính tại Yongbyon
Thử nghiệm trước vận hành đối với lò phản ứng nước nhẹ.
Xây dựng cơ sở làm giàu uranium mới và nơi lưu trữ chất thải.
Lò phản ứng 5 MWe tiếp tục hoạt động ổn định, được cho là phục vụ sản xuất plutoni cấp vũ khí.
Hạ tầng làm giàu uranium: dấu hiệu mở rộng công suất
Một địa điểm nghi là cơ sở làm giàu uranium ở phía đông bắc Phòng thí nghiệm hóa phóng xạ Yongbyon ghi nhận hoạt động mạnh từ đầu năm. Các nhà phân tích 38North xác định tòa nhà hai tầng kích thước khoảng 120 m x 47 m, có thiết kế và đặc điểm an ninh tương đồng cơ sở làm giàu bị nghi ngờ ở Kangson gần Bình Nhưỡng.
Kể từ tháng 9, sáu bộ trao đổi nhiệt đã được lắp đặt dọc tường phía đông nam của tòa nhà. Các bộ trao đổi nhiệt là thành phần quan trọng để làm mát máy ly tâm trong quá trình làm giàu uranium, cho thấy hạ tầng hỗ trợ kỹ thuật cho các dây chuyền ly tâm đang được hoàn thiện.
Dữ liệu tham chiếu về Kangson và ngưỡng vật liệu
Truyền thông Triều Tiên từng công bố chuyến thị sát của ông Kim tới một cơ sở được cho là Kangson vào tháng 9 năm ngoái. Cơ sở này có thể chứa khoảng 4.000 máy ly tâm, với sản lượng hằng năm ít nhất 73 kg uranium làm giàu cao.
Về yêu cầu vật liệu, một quả bom uranium kiểu tương tự loại đã dùng ở Hiroshima cần khoảng 50 - 60 kg uranium làm giàu cao, trong khi các thiết kế hiện đại hơn chỉ cần 6 - 12 kg. Những ngưỡng này cho thấy việc tăng công suất làm giàu sẽ trực tiếp tác động tới quy mô kho đầu đạn có thể lắp ráp.
Nhu cầu vật liệu và chương trình hiện đại hóa
Theo ông Hong Min, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Thống nhất Quốc gia Hàn Quốc, đẩy mạnh sản xuất vật liệu phân hạch là thành tố cốt lõi trong kế hoạch hiện đại hóa quốc phòng giai đoạn 2021-2025 của Triều Tiên. Các mục tiêu khác gồm phát triển tên lửa siêu thanh, đầu đạn hạt nhân cỡ lớn, ICBM nhiên liệu rắn, tàu ngầm hạt nhân và vệ tinh trinh sát. Ông Hong nhận định: "Triều Tiên cần khối lượng vật liệu phân hạch lớn hơn nhiều để lắp đầu đạn cho các loại tên lửa ngày càng đa dạng của họ".
Đánh giá tác động (không suy diễn)
Các dấu hiệu xây dựng mới, lắp đặt thiết bị trao đổi nhiệt và thử nghiệm trước vận hành lò nước nhẹ cho thấy hạ tầng hạt nhân của Triều Tiên đang được mở rộng và hiện đại hóa theo hướng tăng năng lực sản xuất vật liệu phân hạch. Nếu cơ sở làm giàu mới đi vào vận hành đồng thời lò 5 MWe duy trì hoạt động, nguồn cung vật liệu phân hạch có thể tăng. Tiến độ vận hành, cấu hình kỹ thuật cụ thể và công suất không được 38North nêu chi tiết trong các quan sát công khai.
Bảng tóm tắt các diễn biến chính

Hình ảnh vệ tinh liên quan

Toàn cảnh khu phức hợp Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân Yongbyon.

Ảnh chụp Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Hạt nhân Yongbyon hồi tháng 10.

Lò phản ứng 5 MWe của Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Hạt nhân Yongbyon chụp ngày 13/11.

Khu vực được cho là chứa chất thải phóng xạ.












