Trình Quốc hội một số cơ chế, chính sách đặc thù nâng cao hiệu quả công tác hội nhập quốc tế

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình tại phiên họp, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, việc xây dựng và ban hành Nghị quyết nhằm triển khai hiệu quả Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả, tính đồng bộ, toàn diện, sâu rộng của công tác hội nhập quốc tế;

Tháo gỡ, nghiên cứu, xử lý vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi, đột phá cho tranh thủ tối đa các nguồn lực và điều kiện thuận lợi bên ngoài để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, phát triển nhanh, bền vững; đóng góp trực tiếp, hiệu quả vào thực hiện các nhiệm vụ phát triển chiến lược của đất nước đến năm 2030 và 2045.

Dự thảo Nghị quyết gồm 8 chương, 29 điều với 2 phụ lục, tập trung vào 3 nhóm chính sách lớn.

Thứ nhất là chính sách tăng cường và làm sâu sắc hơn quan hệ các đối tác, nhất là các nước láng giềng, nước lớn, các đối tác quan trọng khác và bạn bè truyền thống, tiếp tục đẩy mạnh và nâng tầm ngoại giao đa phương, chủ động đóng góp trí tuệ, nguồn lực vào gìn giữ hòa bình và thúc đẩy hợp tác phát triển quốc tế.

Thứ hai là chính sách phát huy vai trò trung tâm chủ thể động lực và lực lượng chủ công của doanh nghiệp trong hội nhập quốc tế. Theo đó, cho phép doanh nghiệp lập Quỹ Phát triển doanh nghiệp hội nhập quốc tế nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu và hội nhập quốc tế của doanh nghiệp trong nước;

Lập Quỹ Xúc tiến xuất khẩu ngành hàng; hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam ở nước ngoài thành lập tổ chức đại diện và bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp ở nước ngoài tại một số địa bàn trọng điểm.

Quang cảnh phiên họp.

Thứ ba, chính sách đẩy mạnh đào tạo, nâng cao chất lượng và số lượng đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế ở cả trung ương và địa phương với các nội dung như cho phép huy động sử dụng công chức, viên chức, sĩ quan lực lượng vũ trang đã nghỉ hưu;

Bổ nhiệm chức danh "Đặc phái viên", "Đại sứ đặc mệnh toàn quyền lưu động" về một số lĩnh vực đối ngoại và hội nhập quốc tế có tầm quan trọng chiến lược và làm Trưởng đoàn, cố vấn Đoàn đàm phán của Chính phủ;

Hỗ trợ 100% lương theo hệ số hiện hưởng của người làm công tác đối ngoại và hội nhập thường xuyên. Cho phép chuyên gia, nhà khoa học, người sử dụng thành thạo ngoại ngữ hiếm được hưởng 300% lương theo mức lương hệ số được hưởng. Áp dụng khoán chi trong thực hiện nghiên cứu chiến lược...

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Thượng tướng Lê Tấn Tới - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội cho biết, Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết nhằm thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về đối ngoại và hội nhập quốc tế trong tình hình mới

Nội dung dự thảo Nghị quyết cơ bản đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, đặc biệt là các quy định của Hiến pháp năm 2013 và cơ bản thống nhất với các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, nội dung dự thảo đề xuất nhiều chính sách mang tính đặc thù, vượt khung, liên quan đến nhiều văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành, trong đó có một số luật đang được sửa đổi và xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 10.

Vì vậy, đề nghị tiếp tục rà soát kỹ lưỡng, để tránh chồng chéo, mâu thuẫn với các văn bản pháp luật hiện hành; có đánh giá tác động cụ thể hơn với các cơ chế đặc thù, vượt khung.

Bên cạnh đó, nội dung dự thảo Nghị quyết đề cập bao quát đến hội nhập quốc tế trong nhiều lĩnh vực. Vì vậy, Cơ quan thẩm tra đề nghị tiếp tục rà soát, đảm bảo dự thảo Nghị quyết phù hợp với các điều ước quốc tế trong các lĩnh vực mà Việt Nam là thành viên.

Minh Khôi