Trong căn bếp của gia đình, nam sinh 14 tuổi chế tạo xà phòng điều trị ung thư

Một thiếu niên học THCS đã được vinh danh là “Nhà khoa học trẻ hàng đầu nước Mỹ” sau khi phát triển một bánh xà phòng hữu ích trong việc điều trị ung thư hắc tố da (Melanoma)- một loại ung thư da được chẩn đoán ở khoảng 100.000 người ở Mỹ mỗi năm và giết chết khoảng 8.000 người, theo The Guardian.

Heman Bekele, một học sinh lớp 9, 14 tuổi đến từ thành phố Annandale, bang Virginia, đã giành được giải thưởng 25,000 USD (khoảng 614 triệu đồng) sau khi đánh bại 9 thí sinh khác vào vòng chung kết 3M Young Scientist Challenge.

Ý tưởng thiết kế xà phòng điều trị ung thư da của Heman Bekele được truyền cảm hứng từ những người lao động Ethiopia làm việc dưới ánh mặt trời khắc nghiệt.

Đây là cuộc thi khoa học và kỹ thuật dành cho thanh thiếu niên THCS ở Mỹ do kênh truyền hình Discovery Education và tập đoàn đa quốc gia 3M tổ chức.

“Em luôn quan tâm đến sinh học và công nghệ và thử thách này đã mang lại cho em nền tảng hoàn hảo để thể hiện ý tưởng của mình”, Bekele nói trong bài trình bày.

Bekele đưa ra ý tưởng về một loại xà phòng được làm từ các hợp chất có thể kích hoạt lại các tế bào đuôi gai bảo vệ da người, giúp chúng chống lại các tế bào ung thư.

Ý tưởng của Bekele đến từ việc sống ở Ethiopia khi mới 4 tuổi và thấy mọi người liên tục làm việc dưới nắng nóng: “Em muốn biến ý tưởng của mình thành một thứ gì đó không chỉ tuyệt vời về mặt khoa học mà còn về giá cả, có thể tiếp cận được với càng nhiều người càng tốt".

“Khi mọi người bị ung thư da, việc điều trị sẽ cực kỳ tốn kém và không thể chi trả được một chút nào. Ung thư da có cách chữa trị và ung thư da có thể điều trị được trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên, giá điều trị ung thư da trung bình trên toàn cầu là gần 40.000 USD.

Khi em nghe những số liệu thống kê thực sự gây sốc đó, nó thực sự truyền cảm hứng cho em tạo ra một giải pháp hợp lý và dễ tiếp cận hơn. Em bắt đầu thực hiện các thí nghiệm và nghiên cứu nhiều thứ khác nhau, cuối cùng là biến bánh xà phòng thành một dự án”, Bekele chia sẻ với trang tin NPR.

“Rất nhiều nghiên cứu và phát triển của em bắt đầu từ căn bếp và tầng hầm của gia đình. Tất nhiên là em không thực hiện bất kỳ quá trình tạo hạt nano nghiêm túc nào hay bất cứ điều gì tương tự. Tất cả những gì thực sự cần là một chất nhũ hóa, một số bazơ và một vài hóa chất. Vì vậy, em có thể làm điều đó tương đối an toàn và hiệu quả ngay từ nhà mình”.

Bekele cho biết cậu tin rằng “tâm trí người trẻ có thể tạo ra tác động tích cực đến thế giới”.

Người cố vấn của nam sinh tại 3M, Deborah Isabelle, đã mô tả cậu thiếu niên này là "tốt bụng, thông minh, truyền cảm hứng và tràn đầy năng lượng, tập trung vào việc biến thế giới thành một nơi tốt đẹp hơn cho những người mà cậu ấy thậm chí chưa nhất thiết phải gặp. Cậu ấy sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho những người trẻ khác để nhận ra rằng khoa học có thể tạo nên sự khác biệt tích cực".

Heman Bekele không phải là học sinh trung học điển hình. Thay vì dành thời gian rảnh để chơi trò chơi điện tử hay dán mắt vào điện thoại, cậu bé 14 tuổi đến từ bang Virginia này đã gọi điện cho các giáo sư và tiến hành các thí nghiệm và phát minh ra một sản phẩm mà cậu hy vọng có thể giúp thay đổi thế giới.

Cậu bé bắt đầu nghiên cứu về bệnh ung thư da, đặc biệt là các tế bào đuôi gai giúp hệ thống miễn dịch tấn công tế bào ung thư.

MTS (Xà phòng điều trị khối u ác tính) là một bánh xà phòng dựa trên hợp chất và chứa nhiều hóa chất chống ung thư khác nhau. Thành phần chính là Imidazoquinoline có thể ăn được, nhưng loại thuốc này thường được sử dụng chống nấm và điều trị mụn trứng cá khác nhau và gần đây đã được xem xét trong lĩnh vực ung thư da.

Bekele thực sự nhận ra rằng đó là một lựa chọn khả thi cho các ứng dụng bôi ngoài da, chẳng hạn như xà phòng. Sử dụng loại thuốc đó, cũng như các thành phần khác như chất vận chuyển hạt dựa trên nanolipid cung cấp thuốc khắp da, thực sự là một giải pháp thực sự hiệu quả đối với một số bệnh ung thư.

Màu của xà phòng hơi trắng sẫm và có kết cấu hơi sần sùi, có thể là chất tẩy da chết. Xà phòng này có mùi thuốc mạnh. Về mặt cảm giác, xà phòng khi sử dụng có cảm giác dính hơn một chút vì có hạt nano. Điểm mấu chốt là ngay cả khi rửa sạch xà phòng, các bộ phận thuốc sẽ vẫn còn trên da.

“Em chắc chắn sẽ sử dụng số tiền thưởng này để tiếp tục nghiên cứu trong lĩnh vực STEM. Em vẫn cần rất nhiều nguồn lực để có thể thực hiện nghiên cứu này, vì vậy số tiền này chắc chắn sẽ giúp em đạt được rất nhiều mục tiêu đó. Em cũng sẽ tiết kiệm một ít cho việc học đại học”, Bekele chia sẻ.

Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ (ACA), ung thư da là loại ung thư phổ biến nhất trong số các loại ung thư, với khối u ác tính chỉ chiếm 1% nhưng gây ra phần lớn các ca tử vong do ung thư da.

Hiệp hội cho biết tỷ lệ u ác tính đã tăng nhanh trong vài thập kỷ qua, đặc biệt là ở phụ nữ trên 50 tuổi và bệnh này phổ biến ở người da trắng hơn người da đen hơn 20 lần. Đồng thời, tỷ lệ tử vong do khối u ác tính đã giảm trong thập kỷ qua nhờ những tiến bộ trong điều trị.

Tử Huy