TRỰC TIẾP Tọa đàm: Chuyển đổi số - Cầu nối 'sống còn' giữa hai cấp chính quyền địa phương

Ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW, trong đó, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được đặt ở vị trí trung tâm, không chỉ là động lực tăng trưởng mà còn là yếu tố quyết định năng lực điều hành, quản trị xã hội trong bối cảnh chuyển đổi sâu sắc của thời đại số. Chuyển đổi số không chỉ là công cụ, mà là nền tảng kiến tạo mô hình chính quyền mới - minh bạch, linh hoạt, gần dân và vì dân.

Kể từ ngày 1/7/2025, 34 tỉnh, thành phố trong cả nước bắt đầu triển khai thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp (gồm cấp tỉnh và cấp xã). Phát biểu tại Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số ngày 2/7, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: "Chuyển đổi số chính là hệ thần kinh Trung ương, là cầu nối "sống còn" giữa tỉnh và xã; là bộ não dữ liệu để tổng hợp, phân tích, cảnh báo sớm tình hình, không để xảy ra vùng trũng thông tin".

Mới đâyThủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 111/CĐ-TTg ngày 17/7/2025 yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện thủ tục hành chính, chuyển đổi số giai đoạn đầu vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp.

Thủ tướng cũng đã nhiều lần nêu rõ, điều quan trọng nhất là chuyển trạng thái từ hành chính quản lý, thụ động chờ người dân, doanh nghiệp tới để giải quyết công việc, sang hành chính kiến tạo phát triển và phục vụ người dân, doanh nghiệp, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể, gần dân, sát dân, tận tụy phục vụ nhân dân.

Để thực hiện những chỉ đạo trên, nhất là việc ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số vào thực tế xây dựng và vận hành mô hình chính quyền mới ra sao; kinh nghiệm từ các địa phương trong ứng dụng chuyển đổi số vào công tác quản trị và phục vụ người dân như thế nào; yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật, nguồn nhân lực số, cũng như những thách thức trong bảo mật và an toàn thông tin trên môi trường số đang đặt ra ra sao… Tất cả những nội dung này sẽ được phân tích, đánh giá và luận bàn trong chương trình Tọa đàm "Chuyển đổi số - Cầu nối "sống còn" giữa hai cấp chính quyền địa phương" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ phối hợp với Văn phòng Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức.

Chương trình có sự tham dự của lãnh đạo các cơ quan Trung ương, lãnh đạo thành phố Hà Nội, đại diện thực tiễn một địa phương thuộc thành phố Hà Nội và các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực chuyển đổi số và quản trị địa phương.

Các khách mời tham dự Tọa đàm (từ trái sang): Bà Trịnh Ngọc Trâm, Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam, TP. Hà Nội; ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS), Hội Truyền thông số Việt Nam; ông Phạm Đức Long, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; ông Trương Việt Dũng, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội; ông Phan Trung Tuấn, Vụ trưởng Vụ chính quyền địa phương – Bộ Nội vụ - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Các khách mời tham dự Tọa đàm có:

- Ông Phạm Đức Long, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ

- Ông Trương Việt Dũng, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội;

- Ông Phan Trung Tuấn, Vụ trưởng Vụ chính quyền địa phương – Bộ Nội vụ;

- Ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS), Hội Truyền thông số Việt Nam;

- Bà Trịnh Ngọc Trâm, Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam, TP. Hà Nội.

Câu hỏi đầu tiên xin được hỏi ông Phan Trung Tuấn, Vụ trưởng Vụ chính quyền địa phương – Bộ Nội vụ. Thưa ông, cả nước đã đồng loạt triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7/2025. Sau 3 tuần vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Nội vụ đánh giá như thế nào về bước đầu triển khai tại các địa phương, đặc biệt trong giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp?

Ông Phan Trung Tuấn, Vụ trưởng Vụ chính quyền địa phương – Bộ Nội vụ: Như chúng ta đã biết, từ ngày 1/7/2025, 34 tỉnh, thành phố, trong đó có 23 tỉnh, thành phố sau sắp xếp, và 3.321 đơn vị hành chính cấp xã trong trong cả nước đã bước vào mô hình mới - mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Thực tiễn triển khai của các địa phương và qua nắm bắt tình hình của Bộ Nội vụ, Cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo của Chính phủ trong tổ chức vận hành chính quyền địa phương 02 cấp, cho thấy, mặc dù thời gian đi vào vận hành mới hơn 3 tuần (tính đến nay là 23 ngày) nhưng bước đầu đã có những kết quả rất tích cực. Điều này cho thấy chủ trương rất đúng đắn của Đảng, Nhà nước trong tổ chức mô hình chính quyền địa phương mới, lần đầu tiên trong lịch sử đất nước ta tổ chức mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Đến nay nhờ sự quan tâm chỉ đạo rất sát sao của cấp ủy, chính quyền địa phương, bước đầu bộ máy vận hành tương đối trơn tru, hiệu quả, liên thông, thông suốt, quan trọng nhất là không làm gián đoạn quá trình triển khai chuyển tiếp mô hình chính quyền địa phương 03 cấp sang chính quyền địa phương 02 cấp.

Cấp xã cũng đã quan tâm hoàn thiện đồng bộ, tổ chức hệ thống chính trị, đặc biệt là chính quyền địa phương cấp xã theo mô hình mới. UBND của 3.321 đơn vị cấp xã trên cả nước đã hoàn thiện tổ chức bộ máy, thành lập các cơ quan chuyên môn, trong đó đặc biệt là Trung tâm Phục vụ hành chính công - nơi giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp ngay từ cơ sở.

Qua nắm bắt của chúng tôi, công tác giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, tổ chức và doanh nghiệp ở địa bàn cơ sở trên cả nước tương đối đồng bộ, có hiệu quả, không gián đoạn công việc.

Một điểm rất đáng lưu ý là hầu hết các địa phương trên cả nước, đặc biệt ở cấp xã, đã đưa vào vận hành hệ thống giải quyết dịch vụ công có kết nối với Cổng Dịch vụ công Quốc gia, tạo thuận lợi cho việc kết nối, giải quyết các thủ tục hành chính, các yêu cầu của người dân, doanh nghiệp.

Quan trọng nhất theo thông tin từ Văn phòng Chính phủ tổng hợp là khối lượng giải quyết thủ tục hồ sơ hành chính tăng dần theo từng ngày. Đến thời điểm này, số lượng hồ sơ giải quyết trực tuyến trên môi trường điện tử ở nhiều địa phương là khá lớn và đáp ứng được yêu cầu thực tiễn đặt ra với mô hình chính quyền địa phương 02 cấp cũng như yêu cầu của người dân.