Trung Quốc cảnh báo trả đũa thuế quan, nói Mỹ 'tiêu chuẩn kép'
Bắc Kinh cảnh báo sẽ thực hiện biện pháp đáp trả nếu ông Trump thực hiện lời đe dọa áp thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc, làm dấy lên lo ngại tái bùng nổ chiến tranh thương mại.

Trung Quốc cảnh báo Mỹ sẽ phải "trả giá” nếu tiếp tục đơn phương đe dọa áp thuế 100%. Ảnh: Reuters.
“Đe dọa áp thuế cao không phải là cách đúng đắn để đối thoại với Trung Quốc”, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố hôm 12/10. Đây cũng là phản ứng chính thức đầu tiên của Bắc Kinh trước lời đe dọa mới nhất từ ông Trump, theo CNN.
“Nếu Mỹ tiếp tục hành động đơn phương, Trung Quốc sẽ kiên quyết thực hiện các biện pháp tương ứng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Quan điểm của chúng tôi nhất quán là không muốn chiến tranh thương mại, nhưng cũng không sợ đối đầu”, người phát ngôn nhấn mạnh.
Phía Trung Quốc cũng lên tiếng bảo vệ quyết định siết chặt kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, gọi đây là “biện pháp hợp pháp” theo luật pháp quốc tế, sau khi Washington cáo buộc Bắc Kinh “cưỡng ép kinh tế” và tuyên bố áp thuế trả đũa 100% cùng hàng loạt hạn chế xuất khẩu mới vào ngày 10/10.
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết quy định mới ban hành ngày 9/10 là một phần trong nỗ lực củng cố hệ thống kiểm soát xuất khẩu và “bảo vệ tốt hơn hòa bình thế giới cũng như ổn định khu vực” giữa bối cảnh an ninh toàn cầu đầy biến động, theo CNBC.
“Đây không phải là lệnh cấm xuất khẩu. Những hồ sơ đáp ứng đầy đủ yêu cầu vẫn sẽ được phê duyệt. Chúng tôi đã đánh giá kỹ lưỡng tác động lên chuỗi cung ứng và tin rằng ảnh hưởng thực tế sẽ rất hạn chế”, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định.
Phía Trung Quốc cáo buộc Mỹ “áp dụng tiêu chuẩn kép”, lưu ý rằng danh mục kiểm soát xuất khẩu của Washington bao gồm hơn 3.000 mặt hàng, trong khi danh mục của Bắc Kinh chỉ có chưa tới 1.000 loại. Hiện Trung Quốc chiếm khoảng 70% nguồn cung đất hiếm toàn cầu, và từ lâu đã coi nhóm khoáng sản chiến lược này là quân bài thương lượng trong các cuộc đàm phán thương mại.
Chỉ vài giờ sau khi công bố lệnh kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, Bắc Kinh tiếp tục thông báo sẽ áp phí đối với tàu Mỹ cập cảng Trung Quốc từ ngày 14/10, động thái được xem là biện pháp “ăn miếng trả miếng” trước quy định tương tự mà Washington dự kiến áp dụng cùng ngày.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), Mỹ hiện chỉ chiếm 0,1% năng lực đóng tàu toàn cầu, trong khi Trung Quốc nắm tới 53,3%.
Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định động thái này là “phản ứng phòng vệ thụ động cần thiết”, đồng thời cáo buộc Mỹ “phá hủy nghiêm trọng bầu không khí đối thoại kinh tế và thương mại song phương”.
Trong năm 2025, quan chức cấp cao hai nước đã tổ chức hàng loạt cuộc đàm phán tại Geneva, London và Stockholm, đạt được một “khuôn khổ thương mại cơ bản”. Cuộc gặp gần nhất tại Madrid hồi tháng 9 ghi nhận bước tiến quan trọng về việc buộc TikTok tách khỏi quyền sở hữu của Trung Quốc trước thời hạn bán hoặc đóng cửa hoạt động tại Mỹ.
Ngày 19/9, ông Trump và ông Tập đã có cuộc điện đàm nhưng chưa đạt thỏa thuận cuối cùng. Sau cuộc gọi, ông Trump cho biết hai bên đã đồng ý gặp nhau bên lề Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Gyeongju (Hàn Quốc).
Hiện Bắc Kinh vẫn im lặng về cuộc gặp gỡ này, trong khi ông Trump tiết lộ kế hoạch thăm Trung Quốc đầu năm tới, còn ông Tập dự kiến có chuyến thăm Mỹ vào thời điểm sau đó.
Tuy nhiên, hôm 10/10, ông Trump đã dọa hủy cuộc gặp với ông Tập, viện lý do Bắc Kinh vừa thắt chặt thêm kiểm soát xuất khẩu đất hiếm - dấu hiệu cho thấy cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang tiến gần đến một giai đoạn căng thẳng mới.