Trung Quốc nghiên cứu địa chất Mặt Trăng

Mặt Trăng. Ảnh: SCMP

Nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Tôn Trung Sơn, Đại học Phúc Châu và Đại học Sư phạm Thượng Hải cho biết đã xác định 41 vụ sạt lở kể từ năm 2009. Để làm được điều này, họ so sánh 562 cặp ảnh vệ tinh chụp trước và sau tại 74 địa điểm vốn được xem là ít ổn định nhất trên bề mặt Mặt Trăng. Kết quả cho thấy khoảng 30% vụ sạt lở có thể do các vụ va chạm thiên thạch gây ra nhưng phần lớn dường như xuất phát từ hoạt động địa chấn nội sinh của Mặt Trăng.

Giáo sư Xiao Zhiyong, tác giả chính của nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Môi trường và Sinh học vũ trụ thuộc Đại học Tôn Trung Sơn, cho biết các sạt lở được quan sát có quy mô nhỏ, đa số dài dưới 1 km và rộng chưa tới 100 m. Ông đánh giá đây là tín hiệu tích cực vì mức độ tác động của các vụ sạt lở không lớn, song nhấn mạnh việc đánh giá rủi ro từ Trái Đất có thể chưa phản ánh đúng môi trường đặc thù trên Mặt Trăng.

Ông cho rằng kết quả này mang ý nghĩa quan trọng cho việc chọn địa điểm và áp dụng biện pháp an toàn khi xây dựng căn cứ hoặc tổ chức các sứ mệnh dài hạn. Lịch sử thám hiểm từng cho thấy các nhiệm vụ Apollo 15 và 17 đều hạ cánh tại các thung lũng gần sườn dốc, khu vực dễ xảy ra sạt lở.

Nhóm nghiên cứu cho biết Trung Quốc sẽ triển khai thêm thiết bị đo địa chấn trong các sứ mệnh sắp tới. Đặc biệt, tàu thăm dò Hằng Nga-8, dự kiến phóng vào khoảng năm 2029, sẽ mang theo máy đo đặt gần cực nam Mặt Trăng để ghi nhận các thông tin về địa chấn. Khi có dữ liệu, vệ tinh có thể được điều động tới tâm chấn để chụp ảnh, qua đó đối chiếu hình ảnh trước và sau nhằm xác minh hiện tượng sạt lở.

Trung Quốc đang mở rộng kế hoạch thám hiểm không gian, trong đó có kế hoạch xây dựng trạm nghiên cứu tại khu vực cực nam Mặt Trăng vào năm 2035.

T.N