Trung Quốc xem xét luật nhằm tăng cường vai trò tại Nam Cực
Các nhà lập pháp Trung Quốc đang xem xét dự thảo luật điều chỉnh các hoạt động và bảo vệ môi trường ở Nam Cực trong bối cảnh nước này tăng cường nỗ lực nhằm củng cố năng lực ở các vùng cực và tham gia sâu hơn vào quản trị toàn cầu tại lục địa này.
Dự thảo Luật hoạt động và bảo vệ môi trường ở Nam Cực đã được trình lên Ủy ban Thường vụ Nhân đại toàn quốc (Quốc hội) Trung Quốc khóa XIV để xem xét lần đầu vào ngày 22/12. Việc ban hành luật này dự kiến sẽ giúp phối hợp, quản lý và điều tiết tốt hơn các hoạt động nghiên cứu khoa học, du lịch và đánh bắt cá của nước này ở Nam Cực, đồng thời tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho Trung Quốc tham gia vào quản trị toàn cầu tại đây.
Trạm Trường Thành ở Nam Cực. Ảnh: Viện Nghiên cứu Địa cực Trung Quốc
Dự thảo luật gồm 7 chương, 57 điều, bao gồm các điều khoản chung, giấy phép cho các hoạt động ở Nam Cực, bảo vệ môi trường Nam Cực, thị sát, quan sát và kiểm tra, biện pháp bảo vệ và giám sát, trách nhiệm pháp lý và các điều khoản bổ sung.
Truyền thông Trung Quốc dẫn lời ông Lộc Tâm Xã (Lu Xinshe), Chủ nhiệm Ủy ban Bảo vệ Môi trường và Tài nguyên của Nhân đại toàn quốc Trung Quốc, khi giải thích dự thảo với các nhà lập pháp cho biết, Nam Cực hiện là lục địa duy nhất không có tuyên bố chủ quyền rõ ràng và chủ yếu được quản lý thông qua các cơ chế quốc tế như Hội nghị Tham vấn Hiệp ước Nam Cực.
Cũng theo quan chức này, việc quản trị quốc tế đối với Nam Cực phần lớn phụ thuộc vào khả năng của mỗi quốc gia trong việc tiến hành các hoạt động ở Nam Cực và ảnh hưởng của quốc gia đó trong việc định hình các khuôn khổ pháp lý quốc tế và các chuẩn mực hành vi.
Ông cho rằng, dự thảo luật này sẽ giúp trình bày các quan niệm và khuôn khổ thể chế của Trung Quốc về việc tham gia quản trị Nam Cực tới cộng đồng quốc tế, làm rõ các lập trường chính sách của nước này, đóng góp “trí tuệ và giải pháp Trung Quốc” vào việc xử lý các vấn đề quốc tế trong khu vực Nam Cực.
Được biết, Nam Cực là lục địa duy nhất trong 7 lục địa chưa xác định rõ chủ quyền. Việc con người khám phá Nam Cực chỉ mới diễn ra trong hơn 100 năm và sự hiểu biết về lục địa này vẫn còn hạn chế nhất trong 7 lục địa. Vì vậy, Nam Cực được biết đến như là “lục địa cuối cùng”.
Các cuộc thám hiểm vùng cực của Trung Quốc bắt đầu vào những năm 1980. Tháng 2/1985, trạm nghiên cứu Nam Cực đầu tiên của nước này – Trạm Trường Thành – được hoàn thành. Sau hơn 4 thập kỷ nghiên cứu khoa học ở Nam Cực, Trung Quốc đã thiết lập một mạng lưới các trạm nghiên cứu bao phủ cả 5 khu vực chính của lục địa, đánh dấu sự chuyển mình của nước này từ một quốc gia tham gia thám hiểm vùng cực thành một cường quốc vùng cực hàng đầu.
Theo các chuyên gia Trung Quốc, dự thảo luật này đánh dấu một giai đoạn mới trong nỗ lực khám phá vùng cực của Bắc Kinh, chuyển từ xây dựng năng lực sang định hình luật lệ.
