Từ 1/1/2026, trạm y tế xã phải có tối thiểu 5 khoa, 22 nhiệm vụ

Bộ Y tế ban hành Thông tư 43, đánh dấu bước hoàn thiện quan trọng trong quá trình củng cố hệ thống y tế cơ sở. Từ ngày 1/1/2026, trạm y tế xã, phường sẽ được tổ chức như một đơn vị sự nghiệp y tế công lập trực thuộc UBND cùng cấp, có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng tại Kho bạc Nhà nước hoặc ngân hàng.

Cơ cấu tổ chức được thiết kế theo hướng chuyên nghiệp và rõ ràng hơn. Lãnh đạo trạm gồm giám đốc và phó giám đốc, số lượng phó giám đốc do Chủ tịch UBND xã quyết định trên cơ sở nhu cầu thực tế. Chủ tịch UBND xã cũng là người có thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm hoặc kéo dài nhiệm kỳ đối với các chức danh quản lý.

Theo Thông tư 43, mỗi trạm y tế phải có tối thiểu 5 phòng, khoa chuyên môn: phòng hành chính - tổng hợp; phòng dân số, trẻ em và bảo trợ xã hội; khoa phòng bệnh và an toàn thực phẩm; khoa khám - chữa bệnh; khoa dược, thiết bị y tế và cận lâm sàng.

Ngoài trụ sở chính, các điểm trạm vệ tinh sẽ được bố trí tại khu dân cư phù hợp để triển khai một phần hoặc toàn bộ nhiệm vụ, giúp người dân tiếp cận dịch vụ thuận lợi hơn.

Từ 1/1/2026, trạm y tế xã phải có tối thiểu 5 khoa, 22 nhiệm vụ. (Ảnh: Như Loan)

Giám đốc trạm là người ban hành quy định nội bộ, phân định chức năng giữa các khoa, phòng và điểm trạm. Về nhân lực, mỗi đơn vị phải xây dựng đề án vị trí việc làm dựa trên chức năng và phạm vi hoạt động, làm căn cứ tuyển dụng, bố trí và quản lý nhân sự. Số lượng viên chức được xác định theo khối lượng công việc, hằng năm phải lập kế hoạch sử dụng nhân lực trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Từ năm 2026, trạm y tế cấp xã đảm nhận hệ thống chức năng rộng hơn trước, với hơn 22 nhóm nhiệm vụ trải đều trên các lĩnh vực phòng bệnh, khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe sinh sản, dân số, an toàn thực phẩm, bảo trợ xã hội, dược - thiết bị y tế và quản lý sức khỏe cộng đồng.

Trong phòng bệnh và nâng cao sức khỏe, trạm có trách nhiệm giám sát dịch tễ, tổ chức tiêm chủng, kiểm soát các yếu tố nguy cơ, triển khai dinh dưỡng cộng đồng và y tế trường học. Ở mảng khám chữa bệnh, trạm thực hiện cấp cứu ban đầu, quản lý bệnh mạn tính, y học gia đình, phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng và khám tuyển nghĩa vụ quân sự.

Chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em tiếp tục là nhiệm vụ nòng cốt, bao gồm quản lý thai, đỡ đẻ thường và hỗ trợ dinh dưỡng. Trạm cũng chịu trách nhiệm giám sát an toàn thực phẩm, xử lý sự cố ngộ độc, thực hiện các chương trình dân số như tư vấn tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh và chăm sóc người cao tuổi.

Một điểm mới là chức năng bảo trợ xã hội: hỗ trợ người yếu thế, tư vấn tâm lý và triển khai các can thiệp cộng đồng. Trạm còn quản lý thuốc, vắc xin, hóa chất; thực hiện truyền thông – giáo dục sức khỏe; cập nhật hồ sơ sức khỏe cá nhân; đẩy mạnh chuyển đổi số và tham gia phòng chống thiên tai, hợp tác quốc tế theo phân cấp.

Với hệ thống nhiệm vụ mở rộng, trạm y tế xã được kỳ vọng trở thành trung tâm chăm sóc sức khỏe ban đầu, nhất là trong quản lý bệnh không lây nhiễm - nhóm bệnh đang gia tăng nhanh. Đây cũng là lực lượng được giao nhiệm vụ chuẩn bị cho chương trình khám sức khỏe định kỳ miễn phí toàn dân, dự kiến triển khai trong năm 2026.

Như Loan