Từ năm 2026, 18 tuyến cao tốc Bắc - Nam bắt đầu thu phí

Bộ Xây dựng đã phê duyệt Đề án khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ đối với tuyến Hòa Liên - Túy Loan và các dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó, có 13 dự án cao tốc sẽ bắt đầu thu phí trong thời hạn bảy năm kể từ ngày vận hành.

Các đoạn tuyến này gồm: Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ, Hòa Liên - Túy Loan, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang, Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau.

Trong số đó, chỉ còn bốn dự án là Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Chí Thạnh - Vân Phong, Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau đang được thi công và dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay. Các đoạn tuyến còn lại cơ bản đã thông xe và sẵn sàng cho việc thu phí.

Dự kiến, khi triển khai thu phí trên 13 tuyến cao tốc nói trên, sau khi trừ chi phí quản lý và vận hành, nguồn thu nộp ngân sách sẽ đạt khoảng 2.500 tỷ đồng mỗi năm. Đây là nguồn lực quan trọng nhằm đảm bảo kinh phí duy tu, bảo dưỡng hạ tầng giao thông, đồng thời giảm gánh nặng cho ngân sách trong việc đầu tư mới.

Song hành với nhóm dự án trên, Bộ Xây dựng cũng phê duyệt phương án khai thác đối với năm dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 được đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước.

Các đoạn tuyến này gồm Mai Sơn - Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây. Những tuyến này sẽ chính thức thu phí từ tháng 1/2026, tạo sự đồng bộ trong việc quản lý, khai thác hệ thống cao tốc Bắc - Nam.

Cục Đường bộ Việt Nam đã đưa ra hai mức phí cho xe tiêu chuẩn. Mức 1 là 1.300 đồng/km, áp dụng đối với các tuyến cao tốc đạt chuẩn với bốn làn xe và có làn dừng khẩn cấp liên tục.

Mức 2 là 900 đồng/km, áp dụng cho những tuyến chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu, tức là có bốn làn xe nhưng làn dừng khẩn cấp chưa liên tục. Sau thời hạn bảy năm thu phí, cơ quan quản lý sẽ đánh giá và đề xuất phương án khai thác, quản lý tiếp theo, đảm bảo phù hợp với thực tiễn và nhu cầu phát triển.

Cơ sở pháp lý để triển khai việc thu phí này nằm trong Luật Đường bộ, được Quốc hội thông qua ngày 27/6/2024. Luật đã bổ sung nhiều quy định quan trọng liên quan đến quản lý, đầu tư và khai thác hạ tầng giao thông đường bộ.

Đặc biệt, việc cho phép thu phí đối với các phương tiện lưu thông trên cao tốc do Nhà nước đầu tư được xem là bước tiến mới, nhằm phát huy hiệu quả nguồn vốn ngân sách, tăng cường tính bền vững trong khai thác và phát triển hạ tầng giao thông quốc gia.

NH