Từ niềm vui SEA Games 33 đến bài toán ASIAD, Olympic

Tuy vậy, từ nền tảng thành tích này để vươn tới mục tiêu giành HCV ASIAD 2026 hay chinh phục tấm vé dự Olympic 2028 vẫn là chặng đường nhiều thách thức, đòi hỏi sự đầu tư mạnh mẽ, bài bản và xuyên suốt hơn.

Võ sĩ Hà Thị Linh (boxing, áo đỏ) của thể thao Hà Nội đóng góp 1 Huy chương vàng cho Đoàn thể thao Việt Nam tại SEA Games 33. Ảnh: Bùi Lượng

Kết quả ấn tượng ngoài dự báo

Tại SEA Games 33, trong thành tích chung của Đoàn Thể thao Việt Nam trên bảng xếp hạng chính thức với 87 Huy chương vàng (HCV), 81 Huy chương bạc (HCB) và 110 Huy chương đồng (HCĐ), thể thao Hà Nội đóng góp vai trò đáng kể. Các vận động viên (VĐV) Hà Nội đã mang về 29 HCV, 23 HCB và 27 HCĐ cho Đoàn.

Nhìn vào bảng vàng của các VĐV Hà Nội, có thể thấy phần lớn thành tích đến từ các môn nằm trong chương trình thi đấu Olympic và ASIAD. Những gương mặt tiêu biểu như Đinh Phương Thành (thể dục dụng cụ), Hà Thị Linh (boxing), Nguyễn Xuân Thành (taekwondo), Hoàng Thị Minh Hạnh, Nguyễn Thị Hằng (điền kinh), Phùng Việt Dũng (bắn súng), Cấn Tất Dự, Nguyễn Hữu Định (vật), Đinh Thị Hảo (rowing), Nguyễn Thị Phương, Đinh Thị Hương (karate)... tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột, mang về những tấm Huy chương vàng có giá trị chuyên môn cao.

Ở các môn tập thể, như đội futsal nữ, đội cầu mây nam nội dung 4 người hay đội bóng ném nữ, lực lượng nòng cốt cũng chủ yếu là những vận động viên trưởng thành từ hệ thống thể thao thành tích cao của Thủ đô.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Hoàng Quốc Vinh, Phó Trưởng đoàn Thể thao Việt Nam, Trưởng phòng Thể thao thành tích cao (Cục TDTT Việt Nam), nhận định rằng thể thao Hà Nội sở hữu chiều sâu về chất lượng VĐV nhờ được đầu tư bài bản, chuẩn mực về chuyên môn và kỹ, chiến thuật. Nhờ đó, lực lượng VĐV của Thủ đô duy trì phong độ ổn định trong thời gian dài, qua đó đóng góp quan trọng cho thành tích chung của thể thao Việt Nam.

Chờ cú bứt phá từ ASIAD, Olympic

Cũng như thể thao Việt Nam nói chung, sau mỗi kỳ SEA Games, bài toán chinh phục huy chương tại ASIAD hay giành vé dự Olympic luôn được đặt ra. Niềm vui vượt chỉ tiêu HCV dần lắng lại, nhường chỗ cho những trăn trở mới, khi các huấn luyện viên và vận động viên Hà Nội phải đối diện với câu hỏi làm thế nào để có thể giành huy chương tại ASIAD 2026 hoặc cạnh tranh suất dự Olympic 2028. Bởi nhìn vào danh sách các VĐV Hà Nội giành HCV cá nhân hoặc HCV tập thể tại SEA Games 33, không dễ để chỉ ra gương mặt nào đủ khả năng tái hiện thành tích giành HCV cá nhân như Dương Thúy Vi (wushu) tại ASIAD 2014 hay Bùi Thị Thu Thảo (nhảy xa, điền kinh) ở ASIAD 2018. Có thể họ vẫn tạo ra những “khoảnh khắc vàng” ở đấu trường SEA Games, nhưng khi bước lên sân chơi ASIAD, đó lại là câu chuyện hoàn toàn khác.

Ở thời điểm hiện tại, xét về cơ hội tranh chấp huy chương, đặc biệt là HCV tại ASIAD 2026 (dự kiến diễn ra vào các tháng 9 và 10-2026 tại Nhật Bản), thể thao Hà Nội mới chỉ có thể kỳ vọng vào lực lượng VĐV ở một số môn tập thể như karate (nội dung biểu diễn quyền) hay cầu mây nam, nữ nội dung 4 người - những nội dung từng đóng góp 2 tấm HCV cho Đoàn Thể thao Việt Nam tại ASIAD 2023.

Để có vận động viên giành HCV cá nhân tại ASIAD 2026, xa hơn là ASIAD 2030, hoặc cạnh tranh tấm vé dự Olympic 2028, thể thao Hà Nội rõ ràng cần một cách tiếp cận đầu tư khác, mạnh mẽ và dài hơi hơn so với hiện nay. Đó phải là những khoản đầu tư “ra tấm, ra món”, bài bản và có chiều sâu, tương tự mô hình mà thể thao Hà Nội từng triển khai cách đây hơn 20 năm, gắn với dấu ấn của các lãnh đạo ngành khi đó như ông Hoàng Vĩnh Giang và sau này là ông Nguyễn Đình Lân.

Ở giai đoạn ấy, VĐV Hà Nội được cử đi tập huấn dài hạn ở nước ngoài, thường xuyên thi đấu quốc tế, qua đó hình thành nên những thế hệ VĐV tài năng với “tuổi thọ” nghề nghiệp cao. Ngay tại SEA Games 33, mô hình đầu tư này vẫn để lại dấu ấn với trường hợp của Đinh Phương Thành (thể dục dụng cụ), người từng được đào tạo dài hạn tại Trung Quốc từ rất sớm và đã xuất sắc giành HCV nội dung xà kép ở tuổi 30. Tương tự, ở môn bóng bàn, Nguyễn Anh Tú dù không giành HCV tại SEA Games 33 nhưng vẫn được đánh giá là tay vợt ổn định và hàng đầu của đội tuyển quốc gia. Nền tảng chuyên môn đó cũng bắt nguồn từ quãng thời gian dài được thành phố Hà Nội tạo điều kiện tập huấn liên tục tại Trung Quốc.

Đáng tiếc, lợi thế từng làm nên bản sắc của thể thao Hà Nội này đang dần phai nhạt, kéo theo việc ngày càng ít VĐV có khả năng cạnh tranh HCV cá nhân ở ASIAD hoặc giành vé trực tiếp dự Olympic. Với vị thế hàng đầu cả nước, thể thao Hà Nội khó có thể bỏ qua chi tiết này, đặc biệt khi vẫn đang mong có VĐV đầu tiên giành huy chương ở Olympic.

Vì vậy, việc vượt chỉ tiêu HCV tại SEA Games 33 là niềm vui đáng ghi nhận, nhưng sẽ trọn vẹn và có ý nghĩa hơn nếu ngay từ bây giờ, thể thao Hà Nội tiếp tục đóng vai trò chủ chốt trong chiến lược đầu tư dài hạn: Đưa VĐV đi tập huấn ở nước ngoài, tăng cường thi đấu quốc tế thường xuyên, song hành cùng sự chung tay của doanh nghiệp và gia đình VĐV. Tất nhiên, đây chỉ là một trong nhiều khía cạnh của bài toán đầu tư, bên cạnh các yếu tố không thể thiếu như chăm sóc y tế, dinh dưỡng và khoa học thể thao.

Thực tế, chế độ đãi ngộ cho VĐV Hà Nội khi giành huy chương quốc tế thực sự tốt so với nhiều địa phương khác. Nhưng tạo nền tảng nhằm tạo ra thành tích để hưởng chế độ đãi ngộ đó mới là điều đáng quan tâm lúc này.

Minh An