Từ vụ ồn ào tại tang lễ NSƯT Ngọc Trinh: Đừng vì tiền bất chấp tất cả!

Thời gian qua, tại tang lễ của những người nổi tiếng như NSƯT Vũ Linh, nghệ sĩ Chí Tài, mới đây nhất là tại tang lễ và nơi hỏa táng NSƯT Ngọc Trinh, hàng loạt TikToker, YouTuber đã nhốn nháo chen chúc, livestream, săn từng khoảnh khắc để câu view.

Chính những hành vi biến nỗi đau của người khác thành trò giải trí bất nhẫn đã góp phần làm ô nhiễm môi trường mạng, gây tổn thương cho người trong cuộc và bào mòn giá trị văn hóa ứng xử.

Hàng loạt TikToker, YouTuber nhốn nháo chen chúc, livestream, săn từng khoảnh khắc tại tang lễ người nổi tiếng để câu view. Ảnh: Ảnh chụp từ clip TikTok

Đừng chờ đợi biến cố đau thương để khai thác

Trước thực trạng ồn ào này, đạo diễn Khương Dừa (người có kênh Youtube hơn 5 triệu lượt theo dõi) chia sẻ rằng vấn đề này đã diễn ra nhiều năm nay, ban đầu chỉ vài cá nhân tham gia, nhưng đến nay số lượng ngày càng đông. Có người mang theo cả dàn thiết bị, nhiều điện thoại cùng lúc để quay ngang, quay dọc, phát trực tiếp và đăng tải khắp nơi.

Đạo diễn Khương Dừa

"Một số bạn làm nội dung có học hỏi, được đào tạo, biết cách tác nghiệp phù hợp, đưa thông tin chừng mực. Nhưng cũng có không ít người không có kỹ năng vẫn lao vào làm. Chính điều này gây ra nhiều hệ lụy.

Chỉ một nụ cười gượng gạo của thân nhân trong lúc đau buồn cũng có thể bị cắt ra, đăng tải với tiêu đề giật gân. Kết quả là người trong cuộc phải hứng chịu bình luận tiêu cực, thậm chí bị chỉ trích oan uổng. Có những nghệ sĩ đến dự tang lễ, vô tình bị bắt gặp khoảnh khắc không như ý, rồi cũng trở thành nạn nhân của sự phán xét trên mạng” - đạo diễn Khương Dừa chia sẻ.

Thực tế cho thấy từ những bình luận tiêu cực trên mạng, nhiều trường hợp còn kéo ra đời thực, dẫn tới xung đột, ẩu đả. Ngôn từ thô tục tràn lan trên mạng cũng dần ảnh hưởng đến cách ứng xử ngoài đời, đặc biệt nguy hại với giới trẻ.

Từ trải nghiệm cá nhân, đạo diễn Khương Dừa đưa ra nhiều giải pháp. Trước hết, các nền tảng mạng xã hội cần có cơ chế kiểm soát, hạn chế nội dung phản cảm, ưu tiên nội dung tích cực. Cơ quan chức năng phải xử lý nghiêm những kênh tung tin sai, công khai để răn đe, tránh vi phạm lặp lại. Người làm nội dung nếu thực sự yêu thích nghề cần trau dồi, học hỏi, đi theo hướng chính thống, bền vững thay vì chờ đợi biến cố đau thương để khai thác.

"Đặc biệt, khán giả là yếu tố quyết định. Nếu thấy nội dung hay, tích cực thì ủng hộ. Còn kênh nào đưa tin sai, phản cảm thì báo cáo, chặn lại, đừng tiếp tay. Bởi còn người xem thì họ còn làm, có tiền thì họ còn khai thác” - đạo diễn Khương Dừa nói.

Hành vi câu view có thể trở thành tội phạm

Luật sư Trương Văn Tuấn, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho rằng vấn nạn lợi dụng hình ảnh từ người quá cố hoặc người có sức ảnh hưởng đến viếng tang lễ để câu like, câu view trên nền tảng Youtube, Tiktok, Facebook… mặc cho gia đình họ phản đối không chỉ làm tổn hại sự trang nghiêm của tang lễ mà còn thể hiện lỗ hổng trong văn hóa ứng xử trên không gian mạng.

Pháp luật hiện hành không có quy định “cấm livestream, quay chụp ồn ào tại đám tang”. Tuy nhiên, việc quay phim, ghi hình người khác mà không có sự đồng ý của họ có thể bị xem là hành vi xâm phạm quyền cá nhân đối với hình ảnh theo Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015.

Nếu quay phim, ghi hình để đăng trên các nền tảng mạng xã hội với mục đích tạo doanh thu thì có thể bị xem là sử dụng hình ảnh của người khác vì mục đích thương mại. Khi đó, người có hình ảnh có quyền yêu cầu bên vi phạm thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật...

Trong trường hợp người có hành vi quay phim, ghi hình, livestream nhằm mục đích cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm người khác thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử. Trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng như loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác thì người vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 155 BLHS (tội làm nhục người khác) hoặc theo Điều 156 BLHS (tội vu khống).

TRẦN MINH - THẢO HIỀN