Tuyên truyền sâu rộng về tội phạm trên không gian mạng đến từng người dân

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Nhiều nỗ lực và giải pháp phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm

Trình bày Báo cáo thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, thi hành án, phòng, chống tham nhũng năm 2025; các báo cáo công tác năm 2025 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao và tổng kết công tác nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV (2021-2026) của 2 cơ quan này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, về công tác phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm, Chính phủ đã có nhiều nỗ lực và đề ra nhiều giải pháp phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả.

Mặc dù về cơ bản các loại tội phạm và vi phạm pháp luật đều giảm so với cùng kỳ (giảm 21%); tuy nhiên một số loại tội phạm vẫn tăng như: lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, gây rối trật tự công cộng. Công tác nắm, dự báo, phân tích, “nhận diện” tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật từ cơ sở có thời điểm chưa đáp ứng, theo kịp diễn biến tình hình, nhất là tội phạm sử dụng công nghệ cao…

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Về công tác phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật và tội phạm, tuy đã phát hiện nhiều phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm kinh tế, lừa đảo, buôn lậu, song tội phạm ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp với quy mô lớn, có tính chất đặc biệt nghiêm trọng; vi phạm pháp luật và tội phạm về lĩnh vực an toàn thực phẩm diễn ra phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng tới sức khỏe của nhân dân...

Chủ nhiệm ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Công tác điều tra, xử lý tội phạm cơ bản được tiến hành theo đúng quy định của pháp luật, song tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm mới đạt 85,45%, chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội giao; việc áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt, tạm giữ, tạm giam vẫn còn vi phạm…

Về công tác của ngành Kiểm sát, Thường trực Ủy ban nhận thấy, công tác của Viện kiểm sát nhân dân các cấp tiếp tục đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn trường hợp phải đình chỉ điều tra bị can do không có sự việc phạm tội, hành vi không cấu thành tội phạm hoặc hết thời hạn điều tra không chứng minh được bị can phạm tội.

Thường trực Ủy ban đề nghị Viện kiểm sát nhân dân tối cao cần tổng hợp những khó khăn của Viện kiểm sát nhân dân các cấp trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy để tháo gỡ theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền quan tâm, hỗ trợ.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Về công tác của các Tòa án, Thường trực Ủy ban cho rằng, về cơ bản, các vụ việc đã được Tòa án các cấp xét xử, giải quyết trong thời hạn luật định. Nhìn chung, chất lượng xét xử bảo đảm; tỷ lệ bản án bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan đáp ứng yêu cầu của Quốc hội. Việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm nghiêm minh; tỷ lệ giải quyết án hình sự đạt 87,64%, cao hơn cùng kỳ năm 2024; không có trường hợp nào kết án oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm.

Tuy nhiên, tỷ lệ giải quyết các vụ việc dân sự, vụ án hành chính và giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm chưa đạt chỉ tiêu của Quốc hội giao; tỷ lệ án hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan còn cao (3,02%).

Về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025, dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng một số chủ trương của Đảng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực còn chậm được thể chế hóa. Tình trạng vi phạm về thực hiện công khai, minh bạch; trách nhiệm giải trình; định mức, tiêu chuẩn, chế độ; quy tắc ứng xử; kiểm soát tài sản, thu nhập vẫn chưa có nhiều chuyển biến tích cực…

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Tán thành với đánh giá của Chính phủ về tình hình tham nhũng năm 2025 còn diễn biến phức tạp trên một số lĩnh vực, Thường trực Ủy ban đề nghị, trong năm 2026, Chính phủ tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo chủ trương của Đảng và yêu cầu của Ban Chỉ đạo. Thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các biện pháp phòng, chống tham nhũng; chuyển trọng tâm sang phòng ngừa, chủ động nhận diện, cảnh báo vi phạm từ sớm, từ xa…

Trong hiệu quả phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật có vai trò xây dựng pháp luật của Quốc hội

Góp ý về báo cáo phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho rằng, những kết quả đạt được là nỗ lực, cố gắng rất lớn của các cơ quan, đặc biệt là Bộ Công an.

Và nguyên nhân có được những kết quả thiết thực trong công tác này đến từ vai trò xây dựng pháp luật của Quốc hội với hàng loạt luật, nghị quyết được xem xét, thông qua, như Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy… Cùng với đó là việc thực hiện chủ trương tinh giảm biên chế, tổ chức lại bộ máy, sắp xếp và tăng cường công an xã cũng như việc áp dụng công nghệ trong đấu tranh, phòng chống tội phạm.

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến trình bày Báo cáo

Chỉ ra nguyên nhân của một số hạn chế trong lĩnh vực này, Chủ nhiệm Ủy ban Lê Tấn Tới đề nghị, cần tăng cường công tác tuyên truyền trên không gian mạng đến từng người dân và bằng nhiều hình thức; quản lý chặt chẽ các tài khoản trên không gian mạng. Đồng thời, nâng cấp hoặc xây mới hệ thống trại giam và nhà tạm giữ nhằm vừa phục vụ quyền con người, vừa phục vụ công tác điều tra.

Từ thực tế tiếp xúc cử tri, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan cho biết, có hiện tượng lừa đảo người dân trên không gian mạng về “việc nhẹ, lương cao” và “du lịch 0 đồng”.

Do đó, tội phạm từ không gian mạng, thì phải từ không gian mạng để truyền thông cho người dân nắm được, tạo ra mọi kênh để hỗ trợ chính quyền địa phương và lực lượng công an, tránh tiền mất, tật mang, hạn chế thiệt hại ở mức cao nhất trong công tác này, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí trình bày Báo cáo. Ảnh: Phạm Thắng

Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, với nhiều khó khăn của năm 2025 và cả nhiệm kỳ, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự phối hợp tốt của các cơ quan trong cả hệ thống chính trị, Chính phủ, các bộ, ngành, các cơ quan tư pháp, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã nỗ lực phấn đấu đạt nhiều kết quả quan trọng, nổi bật, toàn diện trong công tác tư pháp, đấu tranh phòng, chống tham nhũng và phòng, chống vi phạm pháp luật, phòng, chống tội phạm…

Để trình Quốc hội xem xét, thảo luận về các báo cáo này tại Kỳ họp thứ Mười tới đây, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao tiếp thu đầy đủ các ý kiến để bổ sung hoàn thiện các báo cáo. Trong đó, cần làm rõ hơn những kết quả nổi bật của năm 2025; có những giải pháp cụ thể để khắc phục tồn tại, hạn chế đã chỉ ra…

T. Thành