Tỷ giá USD tăng mạnh: Áp lực lên doanh nghiệp nhưng chưa vượt tầm kiểm soát

Tỷ giá tăng mạnh trong 3 ngày cuối tháng Bảy. (Ảnh: Vietnam+)

Tỷ giá USD/VND liên tục thiết lập các mức đỉnh mới trong những ngày cuối tháng Bảy, gây không ít lo ngại cho các doanh nghiệp nhập khẩu và tạo thêm áp lực lên thị trường tài chính. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, những biến động này vẫn nằm trong vùng kiểm soát và là phản ứng kỹ thuật trước bối cảnh kinh tế quốc tế và nội tại có nhiều thay đổi.

Tỷ giá tăng mạnh trong 3 ngày cuối tháng Bảy

Tỷ giá bắt đầu tăng mạnh từ phiên 29/7, tỷ giá trung tâm giữa USD với VND do Ngân hàng Nhà nước công bố tăng 24 đồng, lên 25.206 đồng, lập mức cao kỷ lục.

Vì vậy, chiều ngày 29/7 giá USD tại các ngân hàng thương mại cũng đồng loạt tăng lên đỉnh mới. Chẳng hạn, Vietcombank thông báo tỷ giá USD từ 26.010-26.400 đồng/USD; Ngân hàng BIDV niêm yết từ 26.040-26.400 đồng/USD (mua vào/bán ra). Ngân hàng Vietinbank giao dịch từ 26.059-26.419 đồng/USD (mua vào/bán ra). Ngân hàng Eximbank giao dịch từ 26.040-26.420 đồng/USD, tăng 20 đồng. Tổng cộng so với ngày cuối tuần qua, giá USD tại các ngân hàng thương mại tăng 70-80 đồng…

Đến phiên hôm nay (31/7) tỷ giá trung tâm tiếp tục ở mức 25.240 đồng, tăng 76 đồng so với cuối tuần trước. Còn so với cuối tháng Sáu, tỷ giá trung tâm đã tăng 188 đồng, tương đương 0,75%.

Tuy nhiên tỷ giá tại các ngân hàng thương mại phiên hôm nay lại hạ nhiệt giảm từ 10-20 đồng nhưng vẫn ở mức cao dù USD trên thế giới tăng mạnh sau quyết định giữ nguyên lãi suất của Fed. Chỉ số DXY đo sức mạnh đồng bạc xanh có thời điểm tiến rất sát mốc 100 điểm và hiện giao dịch quanh 99,8 điểm, cao nhất trong gần hai tháng. Trong tháng Bảy, DXY đã tăng gần 3%, đánh dấu tháng tăng đầu tiên kể từ đầu năm.

Theo đánh giá của các chuyên gia, ngoài tác động từ thị trường tài chính toàn cầu, thì những áp lực nội tại cũng đang khiến tỷ giá trở nên “nóng” hơn. Báo cáo của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho biết thanh khoản hệ thống ngân hàng đang có dấu hiệu căng thẳng trở lại, mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã bơm ròng gần 78.900 tỷ đồng trong tuần và ngừng phát hành tín phiếu.

Dòng vốn bơm ra thể hiện rõ qua con số trên kênh mua kỳ hạn (OMO), với giá trị lưu hành đến cuối tuần tăng mạnh lên 210.900 tỷ đồng. Cùng lúc đó, lãi suất liên ngân hàng bật tăng mạnh ở các kỳ hạn ngắn. Lãi suất qua đêm tăng lên 6,57% (tăng 0,94 điểm phần trăm), lãi suất 1 tuần đạt 6,53% (+0,69 điểm phần trăm) và 2 tuần lên tới 6,33% (+0,79 điểm phần trăm).

Chênh lệch lãi suất giữa VND và USD ở kỳ hạn qua đêm hiện ở mức 2,27 điểm phần trăm. Trong khi đó, lãi suất huy động kỳ hạn dưới 12 tháng tại một số ngân hàng thương mại đã có dấu hiệu tăng nhẹ trong vài tuần qua.

“Như chúng tôi dự báo, lãi suất huy động có thể sẽ nhích nhẹ do nhu cầu tín dụng tăng cao, trong khi lãi suất cho vay vẫn được giữ ở mức thấp để hỗ trợ tăng trưởng theo định hướng của Chính phủ,” chuyên gia của Yuanta nhận định.

Doanh nghiệp nhập khẩu lo vì tỷ giá USD tăng mạnh. (Ảnh: Vietnam+)

Tỷ giá USD tăng đã và đang tác động trực tiếp đến các doanh nghiệp nhập khẩu. Ông Nguyễn Xuân Dương - Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam – cho biết, tỷ giá tăng “nóng” khiến chi phí đầu vào của ngành chăn nuôi tăng vọt, gây khó khăn trong hoạt động sản xuất.

Theo ông Dương, mỗi năm Việt Nam chi gần 8 tỷ USD để nhập khẩu thức ăn chăn nuôi, trong đó 90% là thức ăn công nghiệp. “Các doanh nghiệp khó có thể trữ hàng trước khi tỷ giá biến động, vì vòng đời của thức ăn chỉ kéo dài 2 - 3 tháng. Hơn nữa, phần lớn doanh nghiệp phải vay vốn ngân hàng nên càng chịu thêm gánh nặng chênh lệch tỷ giá và chi phí nhập khẩu,” ông nói.

Không chỉ ngành chăn nuôi, nhiều doanh nghiệp sản xuất khác cũng đối mặt với tình trạng chi phí đầu vào tăng cao, gây áp lực lên lợi nhuận và khả năng cạnh tranh.

Ngân hàng Nhà nước sẽ chủ động can thiệp khi cần thiết

Trước những diễn biến trên, ông Nguyễn Quang Huy - CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng (Đại học Nguyễn Trãi) nhận định tỷ giá tăng phản ánh tổng hòa của nhiều yếu tố cả trong và ngoài nước, trong bối cảnh điều hành vĩ mô đang đối mặt với nhiều thách thức.

Theo ông Huy, đồng USD mạnh lên là kết quả của chính sách tiền tệ thận trọng từ Mỹ, duy trì lãi suất cao kéo dài và dòng vốn toàn cầu đang tìm về các tài sản an toàn. Điều này gây áp lực cho nhiều đồng tiền trong khu vực, bao gồm cả VND. Trong nước, nhu cầu ngoại tệ tăng theo chu kỳ thanh toán nhập khẩu, trả nợ nước ngoài, cũng như các hoạt động chuyển lợi nhuận định kỳ của khối FDI, trong khi nguồn cung ngoại tệ có xu hướng chậm lại.

Tuy nhiên, ông Huy khẳng định việc điều chỉnh tăng tỷ giá trung tâm của Ngân hàng Nhà nước là “chủ động và mang tính kỹ thuật” giúp ổn định tâm lý thị trường và bảo đảm nguồn lực cho xuất khẩu trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu khốc liệt hơn.

“Đây là thời điểm mà doanh nghiệp, tổ chức tín dụng và các cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ để giữ vững ổn định vĩ mô, đồng thời linh hoạt ứng phó với những biến động từ bên ngoài,” ông Huy nói thêm.

Ngân hàng Nhà nước sẽ chủ động can thiệp khi cần thiết. (Ảnh: Vietnam+)

Ông Phạm Chí Quang - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ cũng thừa nhận, tỷ giá chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố toàn cầu, đặc biệt là chính sách thuế quan của Mỹ. Với độ mở kinh tế lớn, mọi thay đổi trong chính sách thuế của Mỹ đều có tác động sâu rộng đến dòng vốn đầu tư, xuất khẩu và tỷ giá tại Việt Nam.

Ông Quang cũng cho rằng hành động của Fed trong các tháng tới là yếu tố then chốt, bởi mặc dù lạm phát tại châu Âu và Nhật Bản đang hạ nhiệt, thì lạm phát tại Mỹ vẫn diễn biến khó lường. Từ đầu năm đến nay, Fed đã trì hoãn giảm lãi suất 3 lần do chính sách thuế của chính quyền Trump. Mặc dù lạm phát các nước châu Âu, Nhật Bản có xu hướng giảm nhưng lạm phát ở Mỹ lại rất bấp bênh. Trong khi đó, chính sách điều hành lãi suất của Ngân hàng Trung ương Mỹ là dựa trên các số liệu, đặc biệt là dữ liệu việc làm, trong khi dữ liệu này lại đang có rất nhiều ẩn số.

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước khẳng định nếu thị trường có biến động quá lớn, cơ quan này sẽ sẵn sàng bán ngoại tệ để bình ổn và đáp ứng nhu cầu nhập khẩu. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ đẩy mạnh truyền thông để doanh nghiệp và người dân hiểu rõ định hướng chính sách, tránh tâm lý hoang mang, đầu cơ gây rối loạn thị trường.

Các chuyên gia cho rằng dù tỷ giá USD/VND đang trong giai đoạn biến động mạnh nhưng các yếu tố nền tảng và chính sách điều hành vẫn đang được kiểm soát chặt chẽ. Doanh nghiệp cần chủ động ứng phó với rủi ro tỷ giá, trong khi cơ quan quản lý cũng đang sẵn sàng các công cụ để bảo đảm ổn định thị trường trong trung và dài hạn./.

(Vietnam+)