UBND tỉnh Tuyên Quang làm việc với Bộ Công thương về phát triển thương mại biên giới

Quang cảnh buổi làm việc.

Tham gia đoàn công tác có lãnh đạo các sở, ngành của tỉnh. Dự buổi làm việc về phía Bộ Công thương có đồng chí Phan Thị Thắng, Thứ trưởng Bộ Công thương; lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ Công thương.

Thương mại biên giới Tuyên Quang có bước phát triển

Trong giai đoạn 2021-2025, tình hình phát triển thương mại biên giới gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ: Chủ quyền lãnh thổ, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên tuyến biên giới của tỉnh được giữ vững, ổn định; quan hệ hợp tác hai bên tiếp tục được duy trì, mở rộng và dần đi vào thực chất, tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy thương mại song phương. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu (XNK) giai đoạn 2021-2025 đạt 1.547,85 triệu USD, riêng năm 2025 ước đạt 500 triệu USD. Tỉnh đã bố trí trên 106 tỷ đồng vốn ngân sách nhà nước đầu tu 9 dự án hạ tầng quan trọng tại Cửa khẩu Thanh Thủy, Xín Mần, Săm Pun; thu hút 40 dự án đầu tư dịch vụ thương mại tại Khu Kinh tế Cửa khẩu Thanh Thủy với tổng vốn đăng ký trên 752 tỷ đồng. Hoàn thành mở chính thức cặp cửa khẩu Săm Pun - Điền Bồng; mở tuyến vận tải quốc tế Hà Giang - Thanh Thủy - Thiên Bảo - Văn Sơn và Hà Giang - Xín Mần - Đô Long - Văn Sơn.

Đoàn công tác UBND tỉnh tại buổi làm việc.

Tỉnh duy trì nhiều cơ chế hợp tác thường niên với tỉnh Vân Nam, Quảng Tây (Trung Quốc) và các tỉnh biên giới Việt Nam. Tổ chức Hội nghị kết nối doanh nghiệp xuất khẩu Hà Giang - Văn Sơn 2025 với hơn 70 doanh nghiệp tham gia, ký 11 biên bản hợp tác. Nhiều hội nghị kết nối giao thương, tiêu thụ nông sản, ký kết hợp đồng xuất khẩu được tổ chức, một số hợp đồng hợp tác sản xuất, xuất khẩu nông sản địa phương của tỉnh với doanh nghiệp Trung Quốc được ký kết.

Còn nhiều rào cản

Thực tế, hoạt động XNK hàng hóa hiện nay chủ yếu được thực hiện thông quan tại cặp Cửa khẩu quốc tế Thanh Thủy - Thiên Bảo. Cặp cửa khẩu song phương Xín Mần - Đô Long và Săm Pun - Điền Bồng hoạt động XNK còn trầm lắng. Tiến độ triển khai công trình giao thông qua biên giới tại cặp Cửa khẩu quốc tế Thanh Thủy (Việt Nam) - Thiên Bảo (Trung Quốc) chậm. Việc mở chính thức lối mở biên giới Mốc 504 Lũng Làn chưa hoàn thành. Hoạt động khôi phục lại các chợ, lối mở biên giới truyền thống trên địa bàn tỉnh còn ít; việc mở "lối dành cho cư dân biên giới" tại khu vực cửa khẩu Xín Mần - Đô Long chưa được thực hiện. Hạ tầng cho XNK dù được đầu tư nhưng vẫn thiếu tính đồng bộ và chậm bổ sung, cải tạo. Hạ tầng và các dịch vụ hỗ trợ thương mại như logistics còn nghèo nàn. Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu chủ yếu là tài nguyên và hàng nguyên liệu thô, giá trị và giá trị gia tăng thấp. Hoạt động sản xuất chế biến hàng xuất, nhập khẩu của địa phương chưa thu hút được doanh nghiệp thương mại lớn hay doanh nghiệp nước ngoài nên khó xuất hiện các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu lớn làm "đầu tàu" kéo xuất, nhập khẩu toàn tỉnh phát triển…

Lãnh đạo và các đơn vị trực thuộc Bộ Công thương tại buổi làm việc.

Hỗ trợ thúc đẩy thương mại biên giới Tuyên Quang

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Gia Long cho biết: Tuyên Quang có trên 277 km đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc và là tỉnh duy nhất tiếp giáp với tỉnh Vân Nam và Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây; tỉnh đang tham gia nhiều cơ chế hợp tác giữa các tỉnh biên giới Việt Nam với các tỉnh biên giới phía Trung Quốc. Đây là tiềm năng và lợi thế lớn của tỉnh trong phát triển thương mại biên giới. Đồng chí mong muốn Bộ Công thương quan tâm hỗ trợ Tuyên Quang thúc đẩy các hoạt động thương mại biên giới; ủng hộ các cơ chế hợp tác của tỉnh với các địa phương đối đẳng phía Trung Quốc. Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng đề xuất Bộ Công thương phối hợp với các cơ quan hữu quan Trung Quốc hỗ trợ khắc phục tình trạng điều phối nhập khẩu các mặt hàng của phía Trung Quốc qua các cặp cửa khẩu trên tuyến biên giới khiến nhiều thời điểm hàng hóa bị ùn tắc; đồng thời kiến nghị Trung Quốc mở rộng thêm các mặt hàng nhập khẩu của Việt Nam. Thúc đẩy xúc tiến mở lại các lối mở và chợ biên giới bởi hoạt động của các lối mở và chợ biên giới trên địa bàn tính truyền thống do cư dân biên giới có quan hệ huyết thống, họ hàng; việc mở lại các lối mở và các chợ biên giới không chỉ góp phần xúc tiến thương mại biên giới, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông sản, tăng thu nhập cho người dân mà còn tăng cường giao lưu hữu nghị giữa Nhân dân hai nước.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Gia Long phát biểu tại buổi làm việc.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Gia Long đề nghị Bộ Công thương quan tâm đề xuất Trung ương tiếp tục quan tâm đầu tư hạ tầng Khu Kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy và hỗ trợ kinh phí cho tỉnh để đầu tư hạ tầng điện lưới cho 41 thôn chưa có điện; có chính sách hỗ trợ xuất khẩu cho các doanh nghiệp; kêu gọi thu hút đầu tư vào hoạt động logictis qua các cửa khẩu của Tuyên Quang. Bộ Công thương xây dựng chiến lược phát triển các mặt hàng chính ngạch và hoạt động trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới; nghiên cứu hướng dẫn xây dựng Đề án thí điểm mô hình Khu hợp tác qua biên giới tại Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy; Đề án xây dựng cửa khẩu thông minh tạ tuyến đường chuyên dụng vận huyển hàng hóa tại khu vực Cửa khẩu quốc tế Thanh Thủy…

Thảo luận tại buổi làm việc, đại diện các đơn vị trực thuộc Bộ Công thương nhất trí cao với những đề xuất của tỉnh trong phát triển thương mại biên giới giai đoạn 2026-2030. Đồng thời khẳng định đồng hành cùng tỉnh Tuyên Quang trong triển khai các hoạt động thúc đẩy phát triển thương mại biên giới. Các đại biểu gợi mở nhiều giải pháp cho tỉnh trong thúc đẩy hoạt động XNK qua các cửa khẩu, khai thác thế mạnh các sản phẩm đặc trưng, thương hiệu của tỉnh; phát triển hạ tầng logictis, thương mại điện tử…

Thứ trưởng Bộ Công thương Phan Thị Thắng phát biểu tại buổi làm việc.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Công thương Phan Thị Thắng cho rằng tỉnh rất quan tâm và mong muốn khai thác lợi thế về biên giới tiếp giáp với các tỉnh, khu của Trung Quốc. Đồng thời nhất trí với các kiến nghị, đề xuất của tỉnh và yêu cầu các đơn vị trực thuộc Bộ tổng hợp đưa vào nội dung chung của Bộ về những định hướng chỉ đạo, triển khai về phát triển thương mại biên giới; ưu tiên tổ chức các chương trình hỗ trợ về tập huấn, kinh phí cho các chương trình xúc tiến thương mại của Tuyên Quang.

Đồng chí Phan Thị Thắng đề nghị Tuyên Quang tập trung xây dựng Đề án về phát triển thương mại biên giới của tỉnh trong đó đánh giá những lợi thế, hướng phát triển của tỉnh, nhu cầu nhập khẩu của phía Trung Quốc và hướng phát triển tiêu thụ sản phẩm trong nội địa. Tỉnh cần tập trung vào xuất khẩu chính ngạch và chế biến sâu, gia tăng giá trị thực tại của sản phẩm theo nhu cầu thị trường; nghiên cứu tập trung phát triển trọng tâm những khu vực theo lộ trình, thứ tự ưu tiên; xác định lợi thế so sánh giữa Tuyên Quang với các tỉnh biên giới phía Bắc để có hướng đi phù hợp điều kiện của tỉnh và hướng phát triển bền vững; gắn thương mại với phát triển du lịch, các sản phẩm OCOP, xây dựng thương hiệu sản phẩm; xác định các nguồn lực cho hoạt động này, trong đó tận dụng Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị thu hút nguồn lực đầu tư từ kinh tế tư nhân để phát triển thương mại biên giới…

Tin, ảnh: Duy Tuấn