Vì sao Bỉ chuẩn bị đưa máy bay không người lái MQ-9B SkyGuardian ra Địa Trung Hải?

Đây là lần đầu tiên Bỉ sử dụng nền tảng không người lái hiện đại MQ-9B trong một hoạt động thực địa ngoài lãnh thổ quốc gia.

Quyết định triển khai được đưa ra trong bối cảnh an ninh khu vực Địa Trung Hải ngày càng phức tạp.

Khu vực này đang phải đối mặt với các vấn đề kéo dài như di cư bất hợp pháp, buôn lậu vũ khí, hoạt động của các mạng lưới tội phạm xuyên quốc gia và nguy cơ lan rộng của bất ổn từ Trung Đông và Bắc Phi.

Với vai trò là thành viên NATO và Liên minh châu Âu, Bỉ coi việc tăng cường năng lực giám sát trên biển là một phần trách nhiệm chung.

Chương trình UAV MQ-9B của Bỉ bắt đầu từ năm 2020, khi chính phủ nước này phê duyệt hợp đồng mua 4 máy bay MQ-9B SkyGuardian do hãng General Atomics Aeronautical Systems, Inc. của Mỹ sản xuất.

Gói mua sắm có tổng trị giá khoảng 500 triệu euro, bao gồm máy bay, trạm điều khiển mặt đất, hệ thống liên lạc vệ tinh, thiết bị huấn luyện mô phỏng và gói bảo đảm kỹ thuật dài hạn.

Các máy bay này được biên chế cho Không quân Bỉ và đóng quân tại căn cứ không quân Florennes, miền nam Bỉ.

Đến tháng 08/2025, chiếc UAV MQ-9B SkyGuardian đầu tiên đã được bàn giao cho Bỉ và tiến hành các chuyến bay thử nghiệm cũng như huấn luyện kíp điều khiển.

Ngày 23/09/2025, máy bay được giới thiệu chính thức tại căn cứ Florennes, đánh dấu việc Bỉ bước vào giai đoạn vận hành hệ thống không người lái tầm xa hiện đại.

Về mặt kỹ thuật, UAV MQ-9B SkyGuardian thuộc lớp máy bay không người lái MALE, có sải cánh khoảng 24 m, trọng lượng cất cánh tối đa gần 5670 kg.

Máy bay sử dụng động cơ tuốc bin cánh quạt Honeywell TPE331-10 công suất khoảng 900 mã lực, cho phép bay liên tục hơn 40 giờ. Tầm bay lớn và thời gian hoạt động dài giúp UAV MQ-9B đặc biệt phù hợp cho các nhiệm vụ giám sát biển kéo dài.

Hệ thống cảm biến của UAV MQ-9B bao gồm radar khẩu độ tổng hợp Lynx II, tổ hợp cảm biến quang điện hồng ngoại AN-DAS-1 MTS-B, cùng các hệ thống nhận dạng tự động AIS phục vụ theo dõi tàu thuyền.

Máy bay cũng có khả năng tích hợp các gói trinh sát tín hiệu và cảm biến hàng hải chuyên dụng, cho phép phát hiện và theo dõi mục tiêu trên một khu vực rất rộng.

Trong giai đoạn đầu triển khai, UAV MQ-9B SkyGuardian của Bỉ sẽ hoạt động ở cấu hình không vũ trang, tập trung hoàn toàn vào nhiệm vụ ISR.

Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Bỉ đã xác nhận đang xây dựng khuôn khổ pháp lý để trong tương lai có thể trang bị vũ khí chính xác cho dòng máy bay này.

Các phương án được nhắc đến gồm tên lửa AGM-114 Hellfire do Mỹ sản xuất và tên lửa Brimstone của châu Âu, vốn phù hợp cho nhiệm vụ tấn công chính xác mục tiêu mặt đất và mục tiêu trên biển.

Về mặt chiến lược, việc triển khai UAV MQ-9B ra Địa Trung Hải giúp Bỉ lần đầu tiên sở hữu năng lực giám sát liên tục tầm xa mà trước đây nước này phải phụ thuộc vào đồng minh.

Dữ liệu thu thập từ UAV MQ-9B có thể được chia sẻ trong khuôn khổ NATO và Liên minh châu Âu, góp phần cải thiện nhận thức tình huống chung và hỗ trợ các hoạt động phối hợp đa quốc gia.

Đối với Không quân Bỉ, UAV MQ-9B SkyGuardian không chỉ là một nền tảng công nghệ mới mà còn là biểu tượng cho sự chuyển đổi từ mô hình không quân truyền thống sang cấu trúc kết hợp giữa có người lái và không người lái.

Trong dài hạn, kinh nghiệm vận hành UAV MQ-9B trên Địa Trung Hải sẽ là nền tảng để Bỉ mở rộng vai trò của máy bay không người lái trong các nhiệm vụ an ninh và quốc phòng ở quy mô lớn hơn.

Việt Hùng